siyahlara ırkçılığa karşı başlamış protest hareket. bunu daha radikal ve saldırgan bir örgütler grubu olan antifa ile karıştıran çok. trump bile yaptı diyeceğim de artık o adam için "bile" yersiz kaçıyor.
blm, başta polis şiddeti, görünür ve gösterilmeyen ırkçılık, ırka göre profilleme gibi tutumlara karşı gösteriler düzenleyen haklar hareketi. pek çok kişi en acı patladığı yerden, polis şiddetinden ibaret görüyor ama bu, daha gerideki toplumsal ve kurumsal nedenlerle yüzleşmeden etkisiz, gaz alan bir tutum. çoğu blm kanaat önderi de bunun farkında.
örneğin profilleme denilen olay: siyah nüfusun işlenen suçlardaki temsili çok fazla. siyah mahallelerde hırsızlık, gasp, tecavüz, cinayet vakaları fazlasıyla orantısız. o zaman polis, polisliğini yapıyor ve o mahallelerde daha fazla devriye geziyor, zenci sürücüleri daha sık durduruyor. işe yarıyor mu? evet, bu tip politikaların artmasıyla new york bir suç bataklığına dönüşecekken, amerika'nın en güvenli metropollerinden biri haline geldi. ama tek başına değil. aynı zamanda siyahları yoğun olduğu mahallelerdeki eğitim ve halk sağlığı programlarına bütçe ayrılması, dar gelirliler için yardım ve hibe programları genişletildi. yani olayı sadece polisiye bir probleme indirgemek, "siyahlar çok suç işliyor" - "polis siyahları vuruyor" bakışıyla çözmeye çalışmak en fazla yüzeysel instagram hareketleri ve ara ara patlayan sivil ayaklanlamalar yaratır.
konu çok geniş, atlıyorum ama siyahlar kendiliğinden çökmedi, önleri kesildi. cia zenci mahallelerinde uyuşturucunun yayılması için nikaragua uyuşturucu kartelleri ile yerel baronların kaynaşmasını sağladı. bu uyuşturucu trafiği başta blood ve crip olmak üzere, çetelerin her köşe başına yerleşmesine, silahlanmasına ve birbirini kırmasına vesile oldu. bu kültür ince ince yerleşti ve desteklendi. hala aileler dağınık, babanın olmadığı, tek anne tarafından mecburi ilgisizlikten büyüyen çocuk oranı yüksek.
yani olay poliste görünüyor ama bitmiyor. amerika'da görünür ırkçılığın çok zayıfladığını yazmıştım. aslında tepkinin yoğunluğu da bunun göstergesi. ancak central park'daki videoda göründüğü gibi, bir kadın rahatlıkla "sen zencisin, bana saldırıyor diye iftira atarım" diyebiliyor basit bir köpek gezdirme tartışmasında ezmek için. kendisinin polisle, polisin kendisiyle ve bir zenciyle dinamiklerinin farkında. adamın sistemin kendisine önyargıl davranacağından korktuğunu, belki yanlış bir karara kurban gideceğinin farkında olduğunu, gitmese bile sıf bu iftiranın adama ne kadar bela açacağının farkında. yanlış tarttığı, kendisinin bundan sorunsuz yırtabileceği inancıydı, patladı. işinden oldu, köpeğini de elinden aldılar. insan içine çıkamıyor.
blm'nin başarısı işte bu son maddenin hakim olması.