bildiğimiz gibi nöroloji, beyin, omurilik ve sinir sistemini inceleyen bilim dalı. işin içinde insan beyni olunca bu alandaki bazı gelişmeler, özgür irade kavramıyla ilgili sorgulamaları derinleştiriyor. mesela bir şiddet davranışında bulunurken bunu tamamen kendi seçimimizle mi yapıyoruz ? bu soruyu sorduğumuzda artık işin içine hukuk da giriyor. çünkü 'kast' suçun unsurlarından biri ve verilecek cezayı etkiliyor. şiddet örneğinden gidecek olursak beynimizde monoamin oksidaz (mao) diye bir enzim var ve bu enzimin az salgılandığı insanlarda saldırgan davranışlar daha çok görülüyor. antisosyal kişilik bozukluklarının genellikle çocukluk dönemi travmalarla geçmiş insanlarda görüldüğü söyleniyor. (lafı geçmişken halihazırda mindhunter diye psikopat ya da sosyopat olarak nitelendirebileceğimiz ve çocukluğu travmalarla geçmiş katillerin anlatıldığı harika bir dizi de var.) pekii 'her çocukluğu travmayla geçen saldırgan mı yani ?' derseniz de bunun bir araştırmasını yapmışlar. çocukluğu travmayla geçmiş bir grup insanı daha önce 'suça karışmış olanlar' ve 'suç işlememiş olanlar' şeklinde iki gruba ayırıp yukarıda bahsettiğimiz mao enzim miktarlarına bakıyorlar. tabii burada saldırganlıktan kaynaklanan şiddet temelli bir suçtan bahsediyoruz, resmi belgede sahtecilik değil yani. * suça karışmış olanlarda salgılanan mao enzim miktarının diğer gruba göre daha az olduğu tespit ediliyor. işte hukukun devreye girdiği yer burası. buradan tam 'yaptım, yaptım ama bir sor niye yaptım?' savunması çıkar çünkü. * iş bununla sınırlı değil tabii. zeki müren gibi adamların geçirdikleri beyin ameliyatı sonrası masadan erol taş gibi kalktığı haberlerini de duyuyoruz. peki beynimizdeki bu farklılıklar bizim özgür irademizi ne kadar etkiliyor ? eğer iradeyi gerçekten sakatlayan fiziksel bir neden varsa kast unsuru gerçekleşmemiştir mi diyeceğiz ? o halde bu insanları ne yapacağız, akıl hastanesine mi göndereceğiz? kim bilir belki bir gün teknolojik ve bilimsel gelişmelerle birlikte adli tıpta yeni bir alan açılacak ve suçluların beyinleri de dosyaya konu olup, hakimin kararını etkileyecek.