ikisi vatikan tarafından açıklanan, üçüncüsünün de vatikan gizli arşivlerinde halktan gizlendiği iddia edilen efsane.
olay, efsaneye ismini veren portekiz’in Fatima köyünde geçer. 13 mayıs 1917 tarihinde, 10 yaşındaki Lucia Santos ve kuzenleri, 7 yaşındaki Jacinta ve 9 yaşındaki Francisco Marto köye yakın cova da irina denen bölgede koyunlarını otlatıyorlardır. bir ara yağmur bastırır ve çocuklar bir meşe ağacının altına sığınırlar. birden bire meşe ağacına yıldır düşer. çocuklar dumanı tüten ağacın üstünde bir siluet belirdiğini görürler. dikkatli baktıklarında siluetin, beyazlar giymiş, elinde bir tespih olan kadın olduğunu görürler. sonradan meryem’e ait olduğu düşünülen bu kadın çocuklarla konuşmaya başlar. önce onlara korkmamalarını söyleyip, o noktaya bir kilise yaptırmalarını söyler. çocuklar koşa koşa köylerine döner ve herkese yaşadıklarını anlatırlar. çocuklar din adamları tarafından defalarca sorgulanır, hatta tüm ülkede birçok tartışmanın çıkmasına neden olur. bir kısım çocuklara inanmasa da, çoğunluk üç çocuğun da aynı hayali göremeyeceğine kanaat getirerek, söylediklerinin doğru olduğunu iddia eder. ileriki günlerde meryem’in hayaleti çocukların karşısına değişik tarihlerde ama hep ayın 13’üncü gününde çıkar. 13 mayıs, 13 haziran, 13 temmuz, 13 eylül, 13 ekim. hayalet 13 ağustos’ta görünmemiştir çünkü bölge valisi çocukların o gün köyden çıkmalarını yasaklamıştır.
peki, "ayın 13'ünde geldiği belli olmuş, neden daha çok insan hayaleti görmeye gitmemiş" dediğinizi duyar gibiyim. gitmişler, gitmesine tabii, hatta 13 ekim gününde kalabalığın sayısının 70 bine ulaştığı bildirilmiş. ancak o tarihte bir gazetenin yazdığı habere göre, kalabalık sabırsızlıkla beklerken korkunç bir yağmur bastırır, ortalığı sel çamur götürür 15 dakikada. sonra da güneş çok parlak bir şekilde açmış. ancak bununla kalmamış, güneş farklı renkler saçarak, kendi etrafında hızlıca, havai fişek gibi dönmeye başlamış. alçalmış, yükselmiş, çılgınca dönmeye başlamış. ve insanlar bu olayda güneşe bakarken, hayalet üç çocuğa görünmüş.
dönelim kehanetlere... hayalet 13 haziran’da lucia’ya iki ölüm kehanetinde bulunur. Jacinta ve Francisco’yu yakında cennete alacağını söyler. Jacinta ve Francisco iki yıl sonra 1919’da İspanyol grip salgınında ölürler.
hayalet 13 temmuz’daki görülmesinde gelecek hakkında kehanetlerde bulunur ve bu kehanetler “üç sırlar” olarak tanımlanır. çocuklar koşarak köye döner ve din adamlarına sırları açıklarlar. din adamları da sırların ikisini halka açıklar. o zaman iki sırrın isa’yı anın, sık sık tespih çekin, dua edin ve günah çıkarın olduğu söylenir. ancak sırların hiçbiri yazılı değildir. 1941 yılında papa lucia’dan sırları yazmasını ister. Lucia 2 sırrı ayrı ayrı zarflara yazarak papa’ya teslim eder. üçüncü sırrı da bir psikoposun talebi üzerine yazar, zarfı mühürler ve 1960 yılına kadar açılmamasını istediğini söyleyerek psikoposa teslim eder.
vatikan bugüne kadar ilk iki sırrı açıklamıştır. birinci sırda, cehennemin korkunç görünümünden, alevlerden, katran kazanlarından, zebanilerden bahsedilir.
ikinci sırsa, birinci dünya savaşının ardından ikinci dünya savaşının çıkacağı ifade edilir. hayalet bu kehanette rusya’yı uyarır.
vatikan üçüncü sırrı 2000 yılı paskalya dönemine kadar gizli tutmuştur çünkü Lucia 1960 yılına kadar gizli kalmasını istemiştir. vatikan’ın açıkladığına göre sırda, “Bir dağın tepesinde, bir haç dibinde, papanın gizli birçok piskopos ve rahiple birlikte, askerler tarafından öldürüleceği” yazar. vatikan bunun 1981 yılında Mehmet ali ağaca tarafından papa ii. john paul’e yapılan suikast girişimi olduğunu söyler. ancak birçok komplo teorisine göre üçüncü sır, tüm dünyada büyük bir paniğe yol açacak kadar vahimdir ve vatikan tarafından hâlen gizli tutulmaktadır. bazı kesimler, 1967’de papa vi. paul’ün sırrı okuduğunu, bunalıma girdiğini ve nükleer girişimlerin dünyayı nasıl bir felaketin eşine getirebileceğinin anlaşılması için mesajı Washington, Londra ve moskova’ya gönderdiğini iddia eder.