bu başlık kişiye özel bir başlıktır
-
acaba neler oluyor son 3-5 gündür ekonomi çevrelerinde. Aslında bilen biler böyle şeyler yazmayı çok sevmem ama bildiğin operasyon yapılıyor(du) eşiğinden dönüldü. Yani kılıçlar çekildi millet birbirine pata küte girişti. Savaş tabi ki bitmedi ama bu raunt türk güçleri tarafından kazanıldı. Şimdi düşman yaralarını sarıyor, türk kuvvetleri ise haklı bir sevinç yaşıyor. Savaşın sonunu yazının en sonunda paylaşacağım ama şimdilik dediğim gibi fena dövdük herifleri.
Diğer internet siteleri gibi size anlamını bilmediğiniz kelimelerle değil günümüz Türkçesiyle anlatacağım ne olduğunu. Öncesinde tek bir konu var onu açıklamam gerekiyor. O nedir, tabi ki son dönemin en popüler konusu swap. Swap dediğimiz şey para değiş tokuşu. Ama öyle sen ben arasında değil, büyük oyuncular arasında, yatırım kuruluşları veya bankalar falan. Ne oluyor swap’ta. Diyelim ki ben sana TL veriyorum, sen de karşılığında dolar veriyorsun. Sen aldığın TL ile canın ne isterse onu yapıyorsun ama bana vade sonunda daha önce belirlediğimiz bir faizi veriyorsun, ben ise aldığım doları bir şekilde değerlendiriyorum ve vade sonunda sana bir faiz veriyorum. Bu faiz genellikle belirlenen bir şey değildir, piyasa koşullarına göre kendi belirlenir. Diyelim ki piyasada İngiliz sterlini az ise be benim elimde bol miktarda İngiliz sterlini var ise ben şu diyebilirim “abiler ben size sterlin veririm ama %60 faizle, başka türlü vermem”. Eğer çok ihtiyacın varsa sterline alırsın yoksa bırakırsın benim elimde kalır. Yani her ekonomik ortamda olduğu gibi burada da kıt mallar daha kıymetli.
Heee şimdi gelelim ne oldu ya. Cuma günü yok golan tepeleri yok bilmem ne, türkiye’de ki anket sonuçları göstergesi derken bir miktar yatırımcı parasını türkiye’den çekmeye başladı, yani piyasaya bol miktarda TL pompaladılar ve piyasadan döviz topladılar. İşte bu şekilde ilk fitil ateşlendi ve TL hızlı bir şekilde değer yitirmeye başladı, tabi bunu gören diğer yatırımcılar da bu trene binince TL deki değer kaybı hızlandı. Hatta bir ara öyle bir hale geldi ki londradaki yatırımcı elinde olmayan tl ile dolar toplamaya başladı swap piasasında, çünkü trend yukarı yönlüydü. Peki buradaki sistem nasıl işliyor. Adam dolardan o kadar çok para kazanacağını düşündü ki TL’ye ödeyeceği faizi düşünmedi bile. Hatta gitti dedi ki ey ahali elinde TL olan bana versin, faizi kaç olursa olsun, ben gidip türkiye pazarından dolar alacağım, trend zaten yukarı yönde haftaya dolar olur 6 tl ben şimdi 5,6 dan aldığım dolardan haftaya kadar o kadar çok para kazanırım ki TL borcumun faizini de öderim üzerine bana para bile kalır dedi Cuma günü.
Aslında herşey bu şekilde gitmeye devam ediyordu. Londrada yatırımcılar TL toplamaya başladılar ve o TL ile gelip türkiyeden dolar almaya başladılar. Bu ne yaptı, zaten ilk fitili ateşleyen yatırımcı ile piyasada girmeye başlayan bol miktarda TL nin üzerine bir de bunlar eklendi, değer kaybı ivmelendi ve dolar 5,85 lere geldi. Sonra bizim merkez bankası çekti silahını dedi ki, 1 haftalığına repo ihalelilerini durdurdum. E ne demek bu, yani ben 1 haftalığına TL vermeyeceğim piyasaya, çünkü millet swap piyasasında TL leri topluyor getiriyor iç piyasaya veriyor TL leri alıyor dolarları, bu da TL nin değer kaybını hızlandırıyor. E ama hani londradaki TL topluyordu piyasadan sonra gelip türkiyeden dolar alıyordu, e ne olacak yabancı yatırımcıya, nereden bulacak TL’yi. Bulamayacak. TL bulunamamaya başlanınca işte o 3-4 gündür swap faizleri %95 e yükseldi dediğimiz şey oldu. Gavurun gözü o kadar döndü ki yaw dedi boşver %95 i sen yeter ki bana TL ver haftaya zaten dolar patlayacak ben oradan voleyi vurucam sana vereceğim faizden ne olacak dedi. TL kıymete bindi ve elinde TL olan abi sana TL veririm ama %95 den dedi. Burada bi yanılgıyı düzelteyim. Burada bu faizi belirleyen merkez bankası değil, piyasanın kendisi. Ve bu faizi ödeyen de merkez bankası değil yabancının kendisi. Yani iç piyasada bize %24 faiz veriyor dış piyasada gavura %95 faiz veriyor algısı külliyen yalan.
E peki hikaye sonra nasıl gelişti. Kısa vadeli swap işlemlerinin günü geldi, şimdi piyasaya verdikleri TL yi geri toplamaları lazım çünkü borç ödeme günü geldi ama merkez bankası musluğu kıstı yok size TL dedi şimdi siktirin gidin elinizdeki dolarları Türkiye iç piyasasına getirin burada bozdurun ve iç piyasadan TL toplayın dedi. Yabancı yatırımcı mecbur kaldı bu işlemi yapmaya çünkü swapların günü geldi ve TL lazım. Getirdi paşa paşa dolarları İstanbul kapalı çarşıya orada bozdurdu doları aldı TL yi. Ne oldu piyasaya bir anda dolar girmeye TL çıkmaya başladı, sonrasında TL değerlenmeye dolar ise değer yitirmeye başladı. Dolar 6 tl olacak ve ben paradan para kazanacağım hayaliyle bu işe kalkışan gavur şimdi hem 5,6 dan aldığı doları 5,40 dan bozdurdu bir de üzerine TL için %95 faiz ödedi bildiğin duman ettik herifleri.
Peki, iyi mi oldu…atağı geri püskürttük ama iyi mi oldu kötü mü bilmiyorum. Niye bilmiyorum çünkü oturduğu yerden para kazanmayı hedefleyen kesim avucunu yaladı ama itibar yitirdik. Nasıl mı, şimdi sen elinde para olan yatırımcı olsan artık TC merkez bankasına güvenirmisin, ben olsam güvenmem. Ulan tam bana para lazım sen tuttun para musluğunu kestin, yarın öbür gün aynı şeyi yine yapmayacağını ne bileyim. Ben sana güvenip nasıl plan yapayım dese hakkıdır. Bu aylardır doları baskılıyorlar dedikleri şeyin bir parçası bu. Seçime kadar TL yi koruyabilmek için tam saha pres yapılıyor, malumunuz kimsenin kaynakları sınırsız değil, pres ne kadar uzun sürecek bilmiyoruz. Ama herkes gibi benim de beklentim pres seçimden sonra bir miktar gevşeyecek, çünkü hayvan terli.
3 günlük işlemlerin vadesi bugün bitiyor yani swapta ki gavurun bugün de bir miktar TL ödemesi var yani biraz daha Tl lazım gavura o yüzden bugün de bir miktar TL değer kazanacaktır. Ama sonra zaten alımlar başlayacaktır doğal olarak. O yüzden bugün dolar almak için elverişli bir gün.