bazı türk tarihçilere göre başarısız olmuş, ama aslında başarılı olabilmiş tek haçlı seferidir.
sefer üzerine tonla komplo teorisi var ama ben onlara hiç girmeyeceğim. çünkü komplo teorisi okumaktan artık midem bulanıyor.
1096-1099 yılları arasında gerçekleşmiştir. tabii bu seferden önce tezcanlı köylüler halkın haçlı seferi (o değil de bir tamlama "halkın" takısı alınca sanki böyle sosyalist bir oluşummuş gibi canlanıyor gözümde. "kudüs komününü kurmaya giden devrimci köylü yoldaşlar" vs) isimli seferi gerçekleştirmiştir. 40. 000 kişi yola çıkan ekip; askeri disiplinden yoksun oluşları, yol yordam bilmemeleri, mal mal hareket etmeleri gibi sebeplerden ötürü 20.000 kişi kadar kalmışlardır.
işin komik yanı i. kılıç arslan halkın haçlı seferi ordusunu gerçek haçlı ordusu zanetmiş. "bu ne lan?! böyle ordu mu olur?" deyip daha sonra kendisine iletilecek olan çoğu "haçlılar bizi kuşattı!" temalı mektubu dikkate almayacak ve elindeki bazı toprakları (mesela iznik) kaybedecektir.
esasında seferin temeli çok da dinsel değildir ama nedense herkes din boyutuna indirir. bunun sebebi de askere motivasyon sağlanması için bir din kisvesi altında gerçekleştirilmesidir. yoksa bizans imparatoru i. aleksios komnenos'un yardım çağrısına kimse olumlu cevap vermez.
hatta kudüs'ün alınması bile seferin amacı değildir. iznik ve antakya alınacak, bizans'a verilecek, herkes evine dönecektir. ama sadece "bizans'a yardım" olunca, soylular "bana ne lan bizans'tan!" deyip kalelerinde oturmaktadırlar.
haliyle "kudüs'ü alalım! hacılarımız zor durumda!" şeklinde yalandan bir motivasyon bulurlar kendilerine. haliyle sefer dini bir sefere dönüşür.
seferin diğer bir sebebi de hristiyan olan vikinglerin canlarının çok sıkılmasıdır. bana inanmıyorsanız kaynakları araştırın. adamlar hristiyanlara saldıramadıkları için canları çok sıkılmış ve kendilerine savaş bulmak istemişlerdir. haliyle bu savaşta onların da az etkisi yoktur.
sefer için hazırlanan ordu 1096 yılının ağustos ayında yola çıkar. bir kısmı denizde gemilerin batması sonucu ölür, bazıları yolda başka bazı sebeplerden ölür. böylece sayıları azala azala istanbul'a ulaşmayı başarırlar. denizde ölenlerin sayısı, karada ölenlerin sayısından daha fazladır.
istanbul'da bir süre konaklayan haçlı sordusu anadolu'da çeşitli şehirleri kuşatarak, arada kendileriyle savaşarak falan en sonunda kudüs önlerine gelirler ve kudüs'ü alırlar. kudüs'te bir süre katliam yaparlar ve en sonunda kudüs krallığı kurulur.