Merdaneli modelleri lükstü. Her makinede merdane olmazdı.
Çamaşır, su ve deterjan üstten doldurulurdu. Suyu otomatik almaz, otomatik boşaltmazdı. Zaman ayarı yoktu. Çamaşırın yeterince temizlendiğini düşündüğünüzde kendiniz durdururdunuz.
İçinde sağa sola dönen pervane vardı. Sağa - sola dönmesini sağlayan şanzıman adında bir mekanizma içerirdi. Günümüz otomobillerindeki vites kutusuna da şanzıman denir.
Merdane çamaşırı sıkmak için kullanılırdı. Tehlikeli bir işti, bir çok kadınım elini kaptırıp parmaklarını kırmışlığı vardır. El kapma durumunda acil durdurmak için kırmızı emniyet çubuğu vardı, yukarı itince merdaneler gevşerdi.
Gerek su boşaltma, gerek çamaşırı merdane ile sıkma sırasında etrafa su dökülürdü bu yüzden eski banyolara halı sermek mümkün olmazdı.
Banyoların zemini o dönemlerde fayans değildi, mozaik denen cilalı bir beton çeşidiydi.
Çamaşır makinesi çalışırken ıslak zeminde yürür, banyoda dolaşırdı. Bu yüzden kenarına takoz sıkıştırılarak kullanılırdı.
Bazen takozlarından kurtulur ve banyoda dolaşır, zamanda fark edilmezse kablosunu kopartır hatta sigorta attırdı.
80 li yıllarda elektrik sigortaları bu günkü gibi şartel şeklinde değil, içine tel dolanan porselen fincan şeklinde olurdu, ev kadınlarını aşan bir elektrik problemiydi yanan sigorta telini değiştirmek.
O zamanki banyolarda zemin ıslaktı dedim ya, ıslak zeminde yürümek için takunya kullanılırdı. Plastik terlik lükstü gençler, banyoda kullanımı zaman almıştı.
Makine çalışırken banyoya kuru takunya ile girmeye dikkat ederdik. Nedeni elektrik kaçağı tehlikesiydi. Kadınların katıldığı (ve maalesef erkek çocuklarının da zorla Götürüldüğü) altın günlerindeki 'vah vah' nidaları ile anlatılan acıklı hikayelerin konusu, banyoda ıslak zemine basıp elektrik çarpılan yeni gelinler olurdu.
Çamaşır yıkamak zahmetli işti. banyo sobası yakılır, bol miktarda sıcak su üretilir, bu sırada banyo ısınırdı.
Yani çamaşır günleri aynı zamanda leğende çocuk yıkama günleri de olurdu.
Yıkanan çocuk, çaresizce bir merdaneli çamaşır makinesine, bir banyo sobasına bakar, bu sırada gözüne kaçan yeşil renkli pis kokulu sabun gözlerini yakardı.