günümüzde diyarbakır olarak bilinen kentin bizans imparatorluğundan kalma ismi olan amida'nın evrilmiş halidir. söz konusu ismin kürtçe yahut farsça yahut arapça bir kökeni bulunmamaktadır. istanbul'un isminin eskiden constantinapolis olmasından bir farkı yoktur amida'nın amed olmasının. günümüzde kullanılan ismin ise bölgeye daha sonra yerleşen arap kökenli bekr kabilesinden geldiği bilinmektedir.
Paslanmış sistemin ve bu sistem idarecilerinin bir şehrin tarihine, aslına, yaşantısına, inancına, köklerine saygı duymayıp ne idüğü belirsiz kabilelerin ismini yakıştırmalarının sonucunda şimdi 'diyarbakır' olarak bilinen kadim amed'in halklarının bu zorlamaya, baskıya ve asimilasyona karşı gösterdiği direncin mücadelenin kavramsallaştırılmış halidir amed. tanım: diyarbakır olarak bilinen ve anılan güzide şehrimizin tarihsel süreçte alınan keyfi, bireysel ve inanç temelli baskıların sonucunda şimdiki ismini almadan önceki adı. med imparatorluğunda yaşamı, güneşi, doğuşu temsil eden kavram.
başta halkının bu isme olan sadakati ve gündemde tutması sebebiyle asırlara meydan okumuş ve ayakta kalmayı başarmış sembol bir şehir ismi. zira öyle olmasaydı ruha, semsur, çewlig vs. gibi isimler de büyük bir çoğunluk tarafından bilinirdi.
