pilotun ayaklarının ucundaki iki pedal vasıtasıyla çalışan uçak kontrol elemanı.
rudder; uçakların dikey sabitleyicisinin* son kısmında bulunan, sola ve sağa doğru hareket ettirilebilen bir parçadır. rudder sayesinde; uçaklar rudder'ın döndüğü tarafa doğru dikey eksende hareket kabiliyeti kazanır. özellikle yan rüzgarın var olduğu bir durumda; pilotlar rudder aracılığıyla uçağın burnunun düzleşmesini ve pistin tam karşılanmasını sağlarlar. ayrıca aileron tarafından yapılan yatış hareketinin de -düzgün bir yatış olabilmesi açısından- yardımcı elemanıdır. uçak aileron vasıtasıyla bir tarafa yatırılınca, rudder devreye girerek yatışı dengeli hale getirir.
uçakta lövye ile kontrolü sağlanmayan tek kontrol elemanı rudder'dır. yatış* ve yunuslama* manevralarını yoke vasıtasıyla yapabiliyoruz. oysa rudder yalnızca; pilotların ayaklarının ucunda, birbirine zıt şekilde çalışan iki pedal vasıtasıyla kullanılabilir. (bu pedalları otomobillerde bulunan gaz ve fren pedalları gibi görmeyin. birbirilerine zıt şekilde çalıştıkları için; siz sol pedala basınca sağ pedal size doğru geliyor)
pilot sol pedala bastığında, rudder sol tarafa doğru çıkmaya başlar. rudder sola çıkınca, kuyruk sağ tarafa doğru gitmeye başlar. kuyruk sağa gidince de uçağın burnu sol tarafa doğru hareket etmiş olur. yani sol pedala bastığınızda uçağın burnunu sol tarafa hareket ettirmiş olursunuz.
keza sağ pedal için de aynı şey geçerli. sağ pedala basılır, rudder sağa doğru hareket eder, kuyruk sola doğru hareket eder, uçağın burnu sağa çevrilmiş olur.
yukarıda da bahsettiğim gibi iniş için yan rüzgar olan bir havada, pist orta hattını tam olarak karşılayabilmek açısından rudder kullanılabilir. rüzgarın geldiği taraf için rudder verilir, pist orta hattı hizalanır.