mihaly csikszentmihalyi tarafından geliştirilen ve yıllar süren aynı doğrultudaki araştırmalarıyla desteklenen, güçlendirilen ve pekiştirilen psikoloji kuramı.
Teorisyen birçok farklı örneklem grubuyla çalışmış. temelde bir şeyi eylerken bireylerin yaşadıkları deneyime odaklanmış, aktiviteye ait hangi şartların "mutluluğu" getirdiğini sorgulamış, meslekler ve hobilerin parçası olan aktivitelerin yapıldığı sırada yarattığı psikolojik tatminin nedenlerini analiz etmiştir.
Kuram içerisinde ele alındığı haliyle akış; deneyim esnasında kişilerin bilincinin nasıl çalıştığını bilmesi, onu ve içinde bulunduğu durumu kontrol edebilmesi, geri bildirimlerle beslenmesi, öz farkındalığını ve zaman duygusunu kaybetmesi, bütünüyle aktiviteye odaklanabilmesi ve hedefini bilmesiyle gerçekleşen zihinsel bir haldir. Akış aktiviteleri hazla ilişkilidir, haz oldukça, haza bağlı olarak akışta olunur. "akışta kal"I hatırladınız mı? Hatırlayın çünkü bu New age ayetin arkasında taa altmışlarda üretilmiş akış kuramı var. csikszentmihalyi, akışta kalmanın rekabetin, becerilerin ve zorluğun derecesine göre hazza ulaştıkça mümkün olduğu sonucuna varır. Aktviteyi yaparken zaman ve mekandan koptuğunuzu düşünün, sadece yaptığınız şeyden o her ne ise büyük bir haz aldığınızı ve aktivitenin içinde kaybolduğunuzu. Aklınıza ne geldiğini biliyorum ama tabii ki onu da içermekte birlikte akış çok daha geniş bir alanda geçerliliğe ulaşmıştır.
Çok anılan bir Örneği verelim: bir cerrah ameliyat anında akışı yaşar. Aktivitesi onu heyecanlandırır, bundan haz alır. son derece zor bir işi yapmaktadır, engeller vardır, mücadele eder, her şeyi doğru yerine düzgün şekilde koymayı başarır. Problemi çözmeye kadar geçen o sürede kendisi sadece cerrahtır, başka kimlikleri orada değildir, cerrahi becerisini konuşturur, olası ve beklenmedik sorunlarla rekabet eder, zorluk sonunda ulaştığı sonuç onu mutlu eder. Yaratıcı, konsantre, aktif ve güçlüdür.
İleri kavramlar için bkz: ototelik kişilik (cerrah) ve optimal deneyim (akış).
