bugün 3. yıl dönümü olan afet. halen özkanlar ve civarında yıkılmayı bekleyen apartmanlar var, halen yıkılmış evlerinden kiraya çıkmış ama bunca zaman sonra bile yeni evlerine geçememiş olanlar var, halen ciğersiz müteahhitler daire başı 1,5 milyon liradan fazla para istediği için yeni evlerinin yapımı başlamamış olanlar var. var da var. tunç soyer de bugün 2024 mart'ında bazı dairelerin anahtar teslimini yapacaklarını müjdelemiş. ne biçim bi' sınavsa bu, afeti bi' yandan, beceriksiz bürokratı bi' yandan, oyla seçilmiş şov adamı bi' yandan dalga geçmeye devam ediyor.
bu depremin yaralarını şehirde hissetmiş olanların hiçbiri tam anlamıyla atlatamadı, ki sarabilsin. hele ki evinde hasar olmaya başladığında bunu oturduğu koltuktan kanlı canlı olarak görenler için durum daha da vahim. psikolojik destek noktasında bile yetersiz kalmış bir belediyeden yeni ev yapıp teslim etmesini beklemeyi "halk için hizmet" kısmına mı yormak lazım, yoksa zorunluluğa mı bağlamak lazım; ben bilmiyorum. 3 değil, 33 yıl sonra bile bu sorunlardan bahsedecek olmamız ise garanti gibi.
vefat eden 119 yurttaş da (bazı kaynaklara göre 117), depremin gerçekleştiği zaman olan 14:51 de, izmir'in hemen hemen tamamında hissedilenler de unutulmadı bu 3 yılda. travmalardan uzaklaşmak için onları yaratan ortamdan uzaklaşmak gerektiğini bile bile yaşıyoruz halâ burada.
edit: "3 yılda neler değişmedi?"'nin baya baya içeriden bir özetini okumak isterseniz, şu entry'ye de bakmanızı öneririm.
haftaya pazar 2. yıl dönümü olacak deprem. resmi rakamlara göre 119 insan hayatını kaybetti, 1053 insan da yaralandı. "10 saniye sürdü" haberleri de mobese ve güvenlik kameraları sayesinde yalanlandı. aşağıda vereceğim linklerden görebileceğiniz üzere 35 ile 40 saniye arası bir süre boyunca devam etmiştir.
en geç her 6 ayda 1 aklıma geliyor. kendi yaşadıklarımı unutayım diye haberlerde göçük altından kurtarılanların röportajlarını izliyor, anlattıklarını okuyorum. daha kötü oluyorum tabii ama kendimi unutuyorum en azından. kulzos çatısı altında yaptığımız oyuncak yardımını bile sonrasında takip etmedim, edemedim. videosuyla birlikte sizin de görebildiğiniz çadır alanları artık yok. kim bilir oyuncakları ellerine teslim edilmiş çocukların hayatı bu 2 yılda nasıl gelişti ya da hangi yönde kötüye gitti?
linklere geçeyim, kendi hezeyanlarımı unutayım gene:
- depremin ardından 112'ye gelen çağrıların bazılarının ses kayıtları : insanların kendi canları için değil, yanlarındaki çocukların ebeveynlerine haber vermek için çırpınmaları tüylerimi diken diken ediyor. videoyu yarısına kadar izleyin/dinleyin. sonrası "biz kurtardık" egosundan başka bi' şey değil.
- depremden 1 gün sonraki atv ana haber'de gösterilen kamera kayıtları : ders çalışan çocukların olduğu evin içindeki görüntülerde, babanın soğukkanlılığını takdir etmemek mümkün değil. deprem devam ederken ağlamaya başlamak da, sadece çocuklara has bir durum değildi. tam bir sinir boşalması, güvenlik hissinin sıfırlanması bence.
- izmir'in birçok yerindeki mobese kayıtlarının derlenmiş hali : özellikle duran arabaların içinde bulunan insanların arabaların sarsıntısından dolayı yola fırlamaları, depremi 6,6 olarak açıklayan afad'ın ikiyüzlülüğünü de gösteriyor. yazılı olmasa da uyulan bir kural olarak "doğal afet gerçekleştiğinde, afet bölgesi oluşturulur ve o bölgede olağanüstü hal ilan edilir. her türlü gereksinim devlet tarafından karşılanır" durumu izmir'de olmadı. bi' çeşit teamül gibi olan 7,0 ve üzerindeki şiddetteki depremlerde bu uygulanıyor. emsc ve usgs, revizyon sonrasında bile depremi 7,1'de tutmuştu. bizde ise afad 6,9'dan 6,6'ya indirdi, kandilli de buna uyarak aynı sayıları verdi.
- birkaç güvenlik kamerası görüntüleri : evde yakalanan çocuğun önce "geçer şimdi" tepkisizliği, sarsıntının gittikçe artmasından sonra ise panik halinde kaçışması; depremi kapalı bir alanda hisseden herkesin yaptığıydı.
- ameliyathanede depreme yakalanan sağlık personelleri : ameliyatı gerçekleştiren doktorun müthiş soğukkanlılığı, buna rağmen hemşirelerin ortamdan kaçmak için her yolu denemesi dikkat çekici. özellikle koridorda yere çöken 2 hemşirenin olduğu bölüm dikkatli izlenirse, hastanenin içinde çok fazla etkili olmayan depremin süresi hakkında da gerçek bilgiye ulaşabilirsiniz. bakacağınız yerler; soldaki ayna, aynanın altındaki lavabolara düşen teçhizatlar, yerdeki hemşirelerin sağında ve solunda olan tekerlekli şeylerin sarsılma süresi. arkasındaki duvarla birlikte ayna esniyor ya, ayna.
- göçük altından çıkartılan inci okan'ın arama kurtarma ekipleriyle olan konuşması : bu kızcağızın depremden sonraki hayatı iyiye gitmiş: ayaklarını hiç kullanamaz, desteksiz adım bile atamazken, aylar süren fizyoterapi sayesinde sorunsuz yürümeye başlamış. "ayaklarıma dikkat et" diye bağırmasının nedeninin de, aslında ayaklarını hissetmemesi ve eğer ayaklarına bi' şey düşerse bunu anlamayacak olmasından duyduğu korku olduğunu belirtmişti.
- 30 insana mezar olan emrah apartmanı'nın yıkılma anı : kameranın sol üst tarafına bakacaksınız sürekli. ilk 15 saniyesinde depremin hafif seyrettiğini, sonra duracakmış gibi yavaşlayan sarsıntının bir anda eskisinden daha da büyük ve ani bir zelzeleye dönüştüğünü, bu ikinci artçı olarak özetlenebilecek olan sallantının da apartmanı olduğu yere çöktürdüğünü göreceksiniz. ağır hasarlı ya da yıkılan apartmanlarda depreme yakalanmış olanların söylediklerindeki benzer nokta da, ikinci sarsıntının içinde bulundukları binaları yok ettiği zaten. bu yüzden "eğer 10-15 saniye daha devam etseydi, ne özkanlar ne bayraklı bugün ayakta olabilirdi" diyenlerin haklılık payı olduğunu düşünmeye devam ediyorum.
- 4 twitch yayıncısının deprem anında yaşadıkları : özellikle pelin'in aslında izmir'den uzakta yaşamasına rağmen depremi nasıl hissettiğini görmek önemli. "bitmiyor, durmuyor" diye biz de çok söylenmiştik içimizde. depremin üzerinden sadece saatler geçmişken, "10 saniye kadar sürdü" diye haber yaptılar bunu işte.
- göçük altından çıkan arif emre nayman'ın hastanede verdiği röportaj : öncelikle gazeteciliğin bittiği nokta burası. anne ve babası ile birlikte evin içinde depreme yakalanmış, 2 ebeveynini aynı depremde henüz kaybetmiş bir çocuğa "neler hissettin, he?" diye sorulmaz. röportajı gerçekleştiren "tezcan ekizler" adını aklınızın bi' kenarına not edin bence. emre'nin soğukkanlılığı (veya atlatamadığı şoku) beni çok şaşırtmıştı. depremi anlatıyor, apartmanın eski durumunu anlatıyor, kendisinin göçükten nasıl kurtarıldığını anlatıyor. anlatıyor da, anlatıyor. unutmayın; henüz anne ve babasını kaybetmiş, 20 yaşında bir çocuk bu. instagram hesabına baktım. depremden sonra erasmus'la viyana'ya gitmiş, oradan fotoğraflar atmış. duyguları her yoğunlaştığında da annesi ve babasının fotoğrafını paylaşıp altına "sizi unutmayacağım, size layık bir evlat olmaya halâ çalışıyorum" yazmış. umarım iyi yerlere gelirsin emre.
- bir ofiste depreme yakalananların görüntüleri : depremin yıkıcılığını en iyi ortaya koyan videolardan biri bu. ilk hafif sallantıda oturduğu yerden kalkan adamın ikinci dalgadan sonra kapının kolunu bile tutamayacak kadar sallanması, kadınların çığlıkları, apartmanın ara katındaki güvenlik kamerasının gösterdiği gibi merdivenlerdeki demir tutamaçların bile yerlerinden sökülebilecek kadar sallanması (kameranın kendi sarsıntısını durumun dışında bırakabiliyorsunuz çünkü demirlere odaklandığınızda merdivenlerin mermer olduğunu düşündüğüm basamakları da sallanıyor), apartmanın önündeki kameranın çektiği gibi herkesin apartmanlardan kaçışması korkunç.
- depreme evin içinde yakalanan bir kedinin panik anları : yukarıda verdiğim 3. linkte gördüğünüz köpekler sadece havlıyordu. burada ise kedi kaçacak yer arayıp sürekli fikir değiştiriyor. evdekilerin çığlıklarından korkmuş olma ihtimali de var tabii. ders çalışan çocuklar bir yere kadar soğukkanlılıklarını korumuştu. köpeklerin daha az tepki göstermesinin nedeni de bu olabilir.
yıkılan bazı apartmanların dava süreci halâ devam ediyor ama onu başka bir girdide özetleyeyim. kimi müteahhit öldüğü için yargılamanın çapı ve içeriği değişmiş; binaları yapanlar değil, yapımlarına izin verenlerin 6 aydan 2 yıla kadar yargılanması berbat bir hukuk katliamına işaret ediyor; oturdukları binalar yıkılanlara verilecek yeni binaların kuraları geçtiğimiz günlerde çekilmişti, çoğu açıkta kalmış. bunlardan bahsederim. şu oyuncakları verdiğimiz çocukların çadır alanlarına ne olduğunu da öğrenmeye çalışayım, en azından onların akıbetini bilmiş olalım.
2 değil, 22 yıl bile geçse, nasıl unutulacağına dair hiçbir izmirlinin fikri olmayan bir depremdi, halâ da öyle. hafızamızda heyula gibi duruyor işte. gerçekleşebilecek bir benzerinden sonra yıkım açısından değil, psikolojik olarak nasıl toparlanabiliriz; bilmiyorum.
edit: linklerin bazılarını çifter çifter vermişim, onları düzelttim.
üzerinden aylar geçtikten sonra bile dolaylı yoldan travma yaratmaya devam eden deprem.
dün gördüğüm rüya, neredeyse 1 ay kadar önce gördüğümden daha korkutucuydu (rüya/#273297). annemlerin evin önünde duruyorum. apartmanın alt katı etüt merkezi, önünde durup hem öğretmenlerle muhabbet ediyorum hem de çay içiyorum. önümüzdeki otopark-kaldırım arası küçük alanda da birkaç çocuk top oynuyor. top ana caddeye doğru gidiyor. çocuklar hep bir ağızdan kaldırımdan geçen bir adama "amca, topu atar mısın?" diye bağırıyorlar. adam duruyor, topu da durduruyor ve gelişine abanıyor. her mahalle abisinin doğuştan gelen özelliği olan "kendisine doğru gelen topa gereksiz bir şiddetle ve alakasız bir yönde vurmak" tecelli ediyor: top annemlerin bir alt katındakilerin balkona doğru gidiyor. bu sırada şangırtı duyuyoruz, topun camı kırdığından hepimiz eminiz. topun isabet ettiği yere bakmadan önce adamla göz göze geliyorum; yüzünde hafif bir gülümseme ve hatasının sonuçlarına katlanmayı bekler bir ifade var. gözlerimi topun gittiği yere çevirdiğimde ise, şok oluyorum: top camı kırmış, görüyorum ama balkona açılan kapının yanındaki duvara saplanmış. balkonu incelemeyi sürdürürken, sıvaların eğrilip bükülmeye (kırılmak değil bu) başladığını fark ediyorum. topa vuran adam, apartmana doğru yaklaşarak "bi' topla böyle oluyorsa, zaten tükürükle ayakta duruyordur bu apartman" diyor ve uzanabildiği büyükçe bir sıva parçasını çekiştiriyor. apartman titriyor ve kısa süre sonra da balkon aşağıya doğru eğrilmeye başlıyor. sonrasında da balkon demirleri kopup aşağıya düşüyor. birkaç çocuk, öğretmenler ve "mahalle abisi" halâ balkona bakıyoruz. aynı anda, komşu balkona çıkıyor.
kadını tanıyorum, yıllardır annemlerin komşusu. rüyada da farklı değil. balkona çıktığı gibi, yüzündeki ifade değişiyor ve aşağıya bakmaya çalışıyor. "x abla, balkon çökecek, aşağıya atla" diyerek atlayabileceği uzaklığa doğru yürüyorum. x kısa bir süre boyunca gözlerinde korkuyla bana bakıyor ve atlıyor. bu korku dolu gözleri gördüğümde yerin de sallandığını hatırlıyorum. hatta, bunun bir rüya olduğunu anladığım 1-2 saniye de aynı zamana denk geldi. uyanmaya çalıştığımı ama sallantıyı hissedip tekrar rüyanın içine doğru çekildiğimi de hatırlıyorum. x'i tutuyorum, hizasından biraz uzaklaşıp balkona bakmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz. bu sefer, x'in eşi y balkona çıkıyor. olmayan balkon demirlerine, eğrilmiş duvara bakıyor. ona da bağırıyorum: "y abi, durma orda, düşeceksin aşağıya, atla". y bana doğru bakıyor, "hı hı" sesiyle incecik güldükten sonra şaşırtıcı bir hızla evin içine geri dönüyor. balkonun çökmesi ve duvarların dışa eğimi devam ediyor.
sarsıntı ve eğrilmenin bittiğine kanaat getiriyoruz. apartmanı geniş açıdan görmek için ana caddeye geçiyorum. karşıdan gördüğüm manzara daha kötü: ilk 2 katın balkonları aşağıya doğru eğrilmiş, apartman duvarlarının sıvası dışa doğru bükülmüş, ilk 2 katın balkon demirleri kopmuş, topun saplandığı 2. katın balkona doğru olan pencereleri sanki üst kat onu ezmiş gibi çarpıklaşmış. bu arada, apartmanın 4 katlı olduğunu ve topun saplandığı 2. kattan sonraki katların ne halde olduğunu göremediğimi belirtmeyi unuttum. annemler 3. katta, balkonlarını bile göremiyorum. son katı hiç görmedim rüya boyunca. apartmanın bu çarpık hali beni daha da korkutuyor ve ablam aklıma geliyor.
ablam, annemlerin evde değil, yakındaki babaannemlerin eski evde. evde eğitim veriyormuş ve gırla çocukla ilgileniyor. oraya doğru gidiyorum. babaannemlerin evini görmeye başladığımda, ablamın en az 20 çocuğu balkona çıkardığını ve tek sıra yaptığını, onları sakinleştirmeye çalıştığını görüyorum. bağırıyor ve el sallıyorum; beni görüyor, eliyle "gel, gel" yapıyor. eve doğru koşar adım yürüyorum. bu sırada, balkondaki ablama bakıyorum; benimle göz göze geldikten sonra balkondan aşağıya yuvarlanıyor. düşüyor mu, kendini mi atıyor; anlamıyorum. zaten atladığı sahneler de net değil. balkondan aşağıya içi dolu turşu bidonu atmışsınız da, hiç sallanmadan, kütle halinde aşağıya düşüyor gibi... aşağıya yuvarlanması başladıktan sonra, ablam yok oluyor zaten, düşüp düşmediğini, ölüp ölmediğini bile bilmiyorum. bu sırada, benim ev aklıma geliyor ve oraya doğru gitmeye başlıyorum. rüya da burada bitiyor. kan ter içinde uyanıp kandilli'den son depremlere baktım. gece 4 civarı ödemiş merkezli 1,5 şiddetinde bi' deprem olmuş. uyanmadan hemen önce de akdeniz merkezli 3 küsur bi' deprem olmuş. 4'ün altını -hele ki uyurken- hissetmem mümkün değil zaten. rüya yorumlarında, deprem yaşamanın iş yerinde büyük değişikliklerin, kötü haberlerin, felaketlerin habercisi olduğunu okudum ve sakinleşmeye çalışmaya devam ediyorum saatlerdir.
bilinçaltı berbat bi' şey. size neyi, ne zaman ve hangi koşullar altında gerçekliği bükerek (ve sizi asıl gerçeğin bu çarpıklık olduğuna ikna ederek) hatırlatacağı hiç belli olmuyor. ona iyi davranmanın yolunu da bu yaşıma kadar bulamadım. bulursanız, bana da haber ediverin, olur mu?
karşıyaka ilçesi, özellikle eski apartmanların yer aldığı yalı semtinde ciddi hasarlı binalar var. ilgili birimler girilmesi sakıncalı mahaller için bant çekerek bir tür mühürleme yapıyor. Çevre ve Şehircilik elemanları ihbarlar dahilinde sokakları geziyor, tespitler yapıyor..
bugün, bayraklı belediyesi'nin, biz sakinleri için, sms ile bilgilendirme broşür dosyası gönderdiği doğa felaketi. broşür çevre ve şehircilik bakanlığı tarafından hazırlanmış ve bayraklı belediyesi ile izmir büyükşehir belediyesi tarafından da ilavelerle desteklenmiş. afet sonrası yapılması gerekenleri özetlemişler, yapılan çalışmalar ve desteklerle ilgili de bilgi akışı yapmışlar. yararlı olmuş.
yaklaşık 1 saat sonra üzerinden tam 1 hafta geçmiş olacak afet.
- tunç soyer'in dün son kez düzenli olarak yaptığı izum konuşması burada (bundan sonra, ihtyaç halinde bu konuşmaları yapacağını söylemiş).
- 4 bine yakın eve ihtiyacı olan depremzede olduğunu biliyorduk. büyükşehir belediyenin kampanyaları ve devletin katkılarıyla bunun yaklaşık 3 binine ev bulunmuş durumda.
- büyükşehir belediyenin kampanyalarıyla toplanan yardımın maddi tutarı yaklaşık 40 milyon lira (bir kira bir yuva+halkın bakkalı).
- soyer dünkü yarım saatlik konuşmasının ilk 8 dakikasında "bu yardımlaşma ruhu unutulmamalı, asıl iş şimdi başlıyor" da demiş. aynı şeyi ben de dün yazmıştım: desteklerin devam etmesi lazım, izmir'i unutmayın.
- adalet, bayraklı, mansuroğlu ve manavkuyu mahallelerinde hasar tespit çalışması tamamlanan bina sayısı 36 bin (neredeyse 4 bini kullanılamaz halde). buca, karşıyaka ve bornova'da da hasarlı bina sayısı var, tespitler devam ediyormuş. hasar tespiti ve sağlamlık raporunu 1000'e yakın personel yapıyormuş. şu ana kadar bornova'da %20, karşıyaka'da %15 civarında tespit çalışması yapılmış.
- reformun sadece kentsel dönüşümle bitmeyeceği, yerel ile merkezi yönetim arasındaki iş bölümünün farklı bir yöntemle çözülmesinin şart olduğu; ilçe belediyesinin, büyükşehir belediyesinin, mülki amirin, bakanlığın yetkilerinin karmakarışık olduğu, hızlı hareket edebilmek için deprem yönetmeliğinin sınırlarının yerel yönetimler özelinde daha da genişletilmesi gerektiği, imar ve ruhsat konularının güncellenmesi gerektiği önemli noktardan bazıları. biraz araştırdığında her sade vatandaşın da ulaşacağı sorunlardan biri olan imar mevzuatı 1928 çıkışlı, 1985'te geniş ölçekte değiştirilmiş. 2018'deki oldukça küçük değişiklikler haricinde, bir daha değişikliğe uğramamış. yetki karmaşıklığının nedenlerinden biri de bu çağ dışı imar kanunu zaten (link ).
- soyer, belediyenin imkan ve yetkileri dahilinde yapılmış, yapılmakta olan ve ihaleye çıkılmış 10 bin civarı binanın kentsel dönüşümde olduğunu da söylemiş. 10 milyon liranın üzerinde kaynak ayırdıklarını da belirtmiş.
- 12-13 kasım'da izmir'de deprem çalıştayı yapılacak, ülkenin bütün akademisyenlerinin katılması bekleniyor.
- orta hasarlı bina tespitinde büyük sorunlar var. soyer de bakana "bu binalarla ilgili yıkım kararı nasıl verilecek?" diye sormuş. sadece 2 kategori olmalıyken ("yıkılmalı", "içinde oturmaya elverişli"), ağır, orta, hafif diye 3'e bölmenin anlamsızlığı üzerinden, şu anda orta hasarlı raporu verilmiş binalarda oturmak istemeyen vatandaşların ne yapacağı da belirsiz. bakanın soyer'e söyledikleri aynen şunlar: "bizim mevzuatımız bize sadece ağır hasarlılarla ilgili bir yük yüklüyor. orta hasarlılar teknik güçlendirmeyle ayakta kalmaya devam etmesi mümkün olan yapılardır. mevzuat böyle diyor". süreç şöyle işleyecek: ağır hasarlılarla ilgili raporlar tutulacak ve vatandaşın itiraz hakkı olacak. ardından, itiraza göre tekrar değerlendirme yapılacak. bir kira bir yuva kampanyasının sürekli halde tutulma nedeni de, orta hasarlı evlerin şu andaki çözümsüzlüğü gibi sorunlarda yardım eli uzatabilmek. soyer bu noktayı güzel açıklamış çünkü orta hasarlı raporu verilen 2 arkadaşım var. evlerine girmeyecekler ama evlerinden de çıkıp nereye gideceklerini, ne yapacaklarını pek bilmiyorlar. rapordan sonra bundan sonrasının nasıl işleyeceğini sordukları bakanlık çalışanları da birkaç hafta beklemeleri gerektiğini söylemişti. bu sürenin nedeni, itiraz hakkının başlayacak olmasıyla ilgiliymiş. benim anladığım bu.
- soyer, sanayi odalarının başlattığı birlikten izmir doğar kampanyasının da en büyük destekçisinin gene belediye olacağını söylemiş. bu noktada belediyenin genellikle gıda, hijyen ve barınmaya yönelik acil yardımları giderebileceği, sürecin devamında illa ki ortaya çıkacak yol yapımı, kanalizasyon, içme suyu taşınması gibi masraflı işlerde ise odaların topladıkları yardımın ciddi boyutta önemli olacağını belirtmiş.
- bunadığı belli olan bir parti başkanının izmir'deki depremin etkilerini yok sayarak, küfreder gibi yaptığı "chp belediyeciliği enkaz altında kaldı" açıklamasına soyer "bu felaket bile bizi birbirimize yakınlaştırmakta yeterli değilse, ben söyleyecek söz bulamıyorum" demiş.
- yerel yönetimlerin yetkilerinin genişletilmesi konusunda da "bunun sonuna kadar takipçisi olacağız" demiş. eminim ki izmir'deki çoğu insan da bu yetki genişletmenin arkasında olacaktır.
- çadır alanlarında bakanlığın poliklinikler kurduğu, eşrefpaşa hastanesi ve toplum sağlığı daire başkanlığı'nın dünden beri (çarşambadan beri) kontroller yaptığı da açıklandı. korona yayılma riski sebebiyle çadırların daha derli toplu ve büyük yerlere kurulması gerektiğini de söylemiş soyer. bence burada bahsetmek istediği, geniş alanda kontrol imkanının daha fazla olabileceği ile küçük alanlardaki çadırların ve tabii ki vatandaşların korona kontrollerinin sık yapılamayacağı endişesi.
genel olarak, dev sorunların ve berbat belirsizliklerin olduğu belli. mevzuat değişiklikleri de şıp diye olmayacak. bir süre çadırlarda, konteynerlarda kalan vatandaşlar olacak. önemli olanın "bana olmadıysa, bana ne!" mantığına tutunmamak olduğunu idrak eden insanlarla hepimiz bir olmak zorundayız. bu afetin yıkıcı ve üzücü sonuçlarını ancak ve ancak böyle atlatabiliriz.
üzerinden 6 gün geçmiş olan deprem. birçoğunuz unuttunuz, günlük hayatlarınıza döndünüz bile. normal tabii, hayat devam ediyor ama ateş de düştüğü yeri yakıyor.
acil yardım kalemlerinin gün gün değişebildiğinden bahsetmiştim. durum halen böyle. genel olarak eksiklik çekilen bir şey yok gibi görünüyor. kızılay'ın her çadırın ihtiyacını anlık olarak öğrenebileceği kadar çok elemanı olduğunu görmek güzel. buradaki bütün stklarla birlikte, toplamda 10 bine yakın saha personeli olduğunu biliyorum. dün ile birlikte arama kurtarma çalışmaları bitti, enkaz kaldırma işleri ise bir süre daha devam edecek.
- 6 gün içinde toplamda 750 binden fazla maske dağıtılmış olması, korona ile ilgili "dikkat edilmiyor" söylentilerini boşa çıkarmış durumda. çadırda kalan mesakesiz depremzede görmedim.
- "bir kira bir yuva" kampanyası'nda dün itibariyle 10 milyon lira toplanmıştı (bugün 20 milyon liraya yakın bir tutar var). 1000'in üzerinde insana kira ve/veya ev desteği verilmiş durumda (link ).
- soyer "ağır hasarlı, yıkık ya da acil olarak yıkılacak bina sayısı 4 bine yakın hane olduğunu gösteriyor" dedi. acil yardım gereken insan sayısını buradan hesap edebilirsiniz. yukarıdaki 1000 sayısı henüz yeterli değil ama başlangıç için iyi.
- depremden önce izmir'in simgesi olan hilton oteli'nin artık aynı isimle hizmet vermeyeceği ve geleceğinin belirsiz olduğunu aylar önce okuduk, gördük. belediyenin bu otel üzerindeki hissesi %23,5. ata holding ise büyük hissedar. belediyenin gayretiyle oteldeki 380 odanın tamamı 3 ay boyunca depremzedelere verilecek. ayrıca, uzundere'deki belediye bloklarının 56 dairesi de depremzedelere verilecek (4 blokta 56'şar daire varmış ama 3 blokta elektrik ve su bağlanması süreci biraz daha uzatacak). son olarak da, gaziemir semt garajı'nda da 25'er metrekarelik 58 barınma alanı varmış. belediye bunları da depremzedelerin kullanımına açacak. böylece, 650 civarı barınma alanı daha depremzedelere açılmış olacak (bu alanların yatak, ocak, fırın ve çamaşır makinesi ihtiyaçlarını da belediye temin edecek ve en az 1 yıl kira almayacak).
- 3 bine yakın çadır olduğu bilgisi var. ilk sorun bu insanları çadırlardan çıkarıp yerleşik düzene geçirmek. yağmur ve kış başlamadan çadırların boşaltılması ilk amaç.
- istanbul ve ankara'daki belediyelere yapılan gibi, toplanan yardım paralarına el konulma endişesi olanların tepkilerini de okuduğunu söyledi soyer. paranın belediye olarak toplanmadığını, belediyenin sadece aracı olduğunu, paranın aslında ortada olmadığını da söyledi. "ben bile para görmüyorum" dedi hatta. böyle bir kaygı ve şüphe olmaması gerekiyor zaten. belediyenin depremzedeleri yerleştireceği hilton, uzundere ve gaziemir'deki alanların depreme dayanıklı olup olmadığı da sorulmuş. "tünel kalıp" denilen, yüksek teknolojili bir sistemle inşa edilen bu alanların deprem sağlamlık testinden de geçtiğini anlattı.
- kampanyaları büyütmekten başka çare yok. evsiz kalan vatandaşların binalarının karşılığının bulunması gerekiyor. soyer, milletvekillerine de seslenmiş ve her birinin 1 aileye sahip çıkmasını adeta dilenmiş. kış yaklaşırken vatandaşların çadırda bırakılmaması gerektiğini de eklemiş. gönüllülük bitmedi; asıl şimdi devam etmek zorunda.
- yıkılan binaların olduğu yerlere 2 bin konut yapılacak, 3 bin konut da yenişehir hastanesi'nin arkasındaki boş alana yapılacak.
bugüne kadar verilen desteklerin devam etmesi lazım. "verdik, gönderdik; bitti" diye bir şey yok. amerika seçimi, öykü serter, entelektüellik, tendyol, şarkılar bir süre daha bekleyebilir, bir süre daha tepkisiz bırakılabilir. boşverdiğinizde değil, unuttuğunuzda insanlığınızı kaybedersiniz. unutmayın lütfen.
bu coğrafyanın insanlarının eğitilemez olduğunu, kaosun, düzensizliğin, çekişme ruhunun içimize işlediğini, minik ayda’nın kurtarılışında bir kez daha gösteren doğa olayı, doğa felaketidir.
öncelikle canla başla enkaz altında çalışan tüm ekiplere minnet borcumuz olduğunu söylemek istiyorum. o şartlar altında yaşadıkları yorgunluk, moral bozukluğunun, saatlerce ellerinle enkaz kazımanın, cansız beden çıkartmanın psikolojilerini nasıl etkilediğini tahmin bile edemem. 91 saat sonra minik bir canı kurtarmış olmanın verdiği sevincin bir parçası olmak, hepsine moral aşılamıştır eminim. ama...
bu kadar hassas bir iş yaparken, adım attıkları her yerin son santimine kadar hesaplanması gerekirken, o küçük kızcağızın çıkarılışında yaşanan o itiş kakış nedir? kıyamet gürültü hengame almış başını gidiyor. yani tamam, bedava baklava dağıtımında insanların birbirini ezmesine alıştık ama bu nedir? sedyeyi sen tutacaksın, ben tutacağım kavgası yaşandı. itfaiye, afad, herkes birbirine girdi. biri arkadan ikinci sıradan uzanıyor sedyeye. ilk sıra zaten tıklım tıklım. ikişer yandan iki kişi tutsa, diğerleri de ambulansa giden yolu açsa çok daha kolay olur o iş. ama işte diyorum ya, psikolojiyi hayal bile edemiyorum.
ama durun, kaos bitmedi... ambulans hastaneye geldi. aynı itiş kakış burada yaşandı. ambulanstan sedye inecek ve hasta içeri götürülecek. bu sefer yaşanan hengameye medya mensupları eklendi. ekran başında izlerken kameraman ve muhabir kaosunu görmezsiniz* ama o görüntülerin arkasında feci bir itiş kakış yaşanır. sadece böyle felaketlerde değil, mecliste, basın toplantılarında her yerde aynı itiş kakışı görebilirsiniz. medyamız da öğrenemedi ki bir türlü. hepsi sakin sakin dursa biraz mesafede, herkes görüntüsünü alacak. hatta daha temiz, daha az sarsıntılı görüntü alacaklar. kameranın zoom denen bir özelliği var. ama hayır, kamerayla illa ki dibine girecekler insanların. mikrofonlar illa ki burnunun içine sokulacak.
ambulansın dibinde 10 tane kameraman, 10 tane muhabir, bir o kadar kurtarma ekibi, doktor, hemşire hasta bakıcı. saniyelerin bile fark edebileceği bir şartta, yol açın diye bağırıyorlar çünkü herkes bir elleyecek. ambulansın geleceği belli, özel güvenliğin var hastanede, eminim emniyet de polisler yollamıştır hastaneye. kordon altına alsana ambulans alanını. ama düzeni, kuralları sevmeyiz biz bu coğrafyada. böyle gelmiş, böyle gider bu iş...*
cumartesi günü de özkanlar-manavkuyu arasına gitmiştim, bugün de gittim. hem gözlemlerimi yazayım hem de soyer'in bugünkü izum yayını nı özetleyeyim istedim. linki çok kötü yüklemişler, sık sık takılıyor. özetini şuradan okuyabilirsiniz.
- bölge metro istasyonundan inip ankara caddesi üzerinden manavkuyu'ya doğru ilerlediğinizde, yola bakan apartmanların yarısından fazlasının hasarlı ve/veya ağır hasarlı olduğunu görüyorsunuz. kiminin birinci kat balkonunun tabanı yok, kiminin köşelerinden kopan parçalar nedeniyle tuğlaları görünüyor, kiminin giriş kapısı apartmana giriş-çıkışı kapatacak kadar içe ya da öne çökmüş, kimi dışarıdan net bir şekilde görülebilecek halde enine ve derin çatlaklarla dolu. zaten polis kordonu olan bu apartmanlara giriş ve çıkış yapılmıyor.
- manavkuyu-özkanlar arasında da hasarlı en az 12 apartman saydım. bazılarında polis kordonu varken, bazılarında içeride oturanlar da vardı. asıl yıkım bu alanda zaten.
- doğanlar apartmanı civarındaki her parkımsı yerde gırla çadır var. apartmanın enkazı ben oradayken kaldırılıyordu. enkazdan yaşam beklenmediğini anlamak mümkün. gene de, umarım sağ çıkarılan olur.
- çadır alanlarının 3'ünü gezebildim. ısınmanın sorun olmaması için konulmuş variller her çadırın önünde vardı. 4-5 yerde lokma dökülüyordu, bayraklı belediyesi'nin taziye çadırını gördüm. bir depremzedenin de çadırının önüne elektronik davul setini kurduğunu gördüm.
- yiyecek, içme suyu, ısınma, battaniye ve yatak sorunu hemen hemen hiç yok. yatak kısmında küçük problemler oluyor ama ilk günkü kadar büyük bir eksiklik değil. bazı depremzedelerin pil ve aydınlatma sorunu ise devam ediyor.
- çoğu amatör videoda gördüğüm "yardım koordinasyonu" sorunu ve "çadırlarda kalanların hepsi evi yıkılmış olan vatandaşlar değil" söylemi ile ilgili de bir şeyler yazmak isterim. yardımların koordinasyonu büyük katılımın olduğu ilk 2 gün kaosa yakın bir seviyede seyretmiş. dünden beri ise, hem ihtiyaç listelerinin gün gün değişebilmesinden ötürü hem de temel ihtiyaçların büyük kısmının tedarik edilebilir seviyeye çekilmesi sayesinde bu alanda bir sorun görmedim. yaşadıkları dairelerin bulunduğu apartmanlarda çatlaklar bulunan vatandaşlar ise korkuyor. kendileriyle konuşmasanız bile, gözlerinden bunu anlayabiliyorsunuz. manavkuyu kısmındaki çoğu binanın sağlamlık raporları tamamlanmış ancak buradaki sorun, az hasarlı denilen binaların ne olacağı. belediyeye bunu soranlar da olmuş ve aldıkları cevap "birkaç hafta beklemeniz gerekecek, süreç uzayabilir". yani, evi yıkılmamasına rağmen çadırda kalmak zorunda olan vatandaşlar için kışın başları zor geçecek.
- soyer'in bugünkü izum açıklamasında, hasar tespiti yapılmış bina sayısının 11 binin üzerine çıktığını söylediğini okudum. bunlar araında orta hasarlı, ağır hasarlı ve yıkılmış olanlarının toplamı 350 civarı. özkanlar-manavkuyu arasındaki hasarlı binalar en fazla 8 katlı, en az 4 katlı. evsiz kalmış insan sayısını hane başına düşen insan sayısını 2 alarak hesapladığınızda bile, en az 5 bin civarı insanın evsiz kalmış ve kalacak olduğunu anlıyorsunuz (her apartman 6 kat, her kat 2 daire, 12x350=4200). soyer'in bugünkü konuşmasında altını birkaç kere çizdiği "sürdürülebilir yardım" kısmı bu yüzden önemli çünkü bu en az 5 bin civarı insanın bir kısmı aylarla ölçülebilen süreler boyunca çadırda kalma tehlikesi altında. şu anda yeterli olan battaniye sayısı, 1 ay sonra izmir ayazı geceleri eksi derecelere düşürdüğünde yetersiz kalabilir. bu yüzden, yardım kampanyalarını takip etmek ve maddi durum elverdiğince de desteklemek şart.
- belediye yeni bir yardım kampanyası başlatarak kira bedeli yardımı ya da evim kullanılsın seçeneği getirmiş (bir kira bir yuva ). çadırda kalan insan sayısını 1 ay içinde en aza düşürmek için iyi bir yol.
izmir böyle bir depremle bile yıkılıp mahvolmaz. düşer, sendeler ama ayağa kalkmasını da bilir. önemli olan sendelemiş olanlarla omuz omuza ve hep birlikte ayağa kalkmak.
Meksika'da 2020 yılında 7.4 büyüklüğünde bir deprem oldu. Bu depremin sonucu olarak sadece 10 insan öldü. Bakın Meksika diyorum. Kartellerin her gün onlarca insan öldürdüğü, insana çok değer verilmeyen bir ülkeden bahsediyorum.
Sadece izmir depreminde an için ölü sayısı 109.
Tek bir siyasetçi de şu soruyu sormuyor; Problem acaba bizde olabilir mi?
30 ekim izmir depremimden sonra ayyuka çıkan acınası bir durum var. herkesin elinde bir telefon, enkazdan kurtulanların fotoğraflarını çekme çabası, çıkarılan insanlara gereksiz sevgi gösterileri, kendi adını söyleyen kurtarma ekipleri, ben kurtardım diye neredeyse aralarında kavaga edecek itfayeciler, ne oluyo ya?
ya bu nasıl bir profesyonelliktir anlamadım gitti. herkes, tanınmak, bilinmek, tv'ye çıkmak, istiyor, sosyal medyada paylaşacak malzeme arıyor. enkaz altında kalanları çıkarma çalışmalarında diklatimi çeken diğer husus ise işi yapan 3-5 kişi ama 3-5 kişinin başında en az 60-70 kişi var. tek bir noktaya kanalize olmak neden yani?
al bak bu da kendi prsini yapmak için 3.5 yaşındaki bir depremzedeyi kullanıyor; mobile.twitter.com/...
gerçi bakan öyle yaparsa normal görevli ne yapmaz. sonuç ortada.
yardım etmek isteyenlerin aşağıdaki 2 videoyu izlemelerinin (toplamda 1 saat kadar sürüyor) ve gene aşağıda paylaşacağım instagram hesabındaki stroyleri takip etmelerinin önemli olduğu afet.
resmi kurumların hesaplarından daha farklı bir bakış ve daha gerçek bir yardım yapmak isteyen, maddi durumu iyi, bir başkasına yardım etmeyi gönülden isteyen herkesle bu linkleri paylaşabilir, hem yardımseverlerle depremzedeler arasında köprü kurulmasına yardım edebilirsiniz hem de "orada gerçekten neler oluyor?" diye soruyorsanız, gerçek bilgileri alabilirsiniz.
hakkındaki haberlere çok az göz atabildim, ilk gün anksiyeteden (mansuroğlu mahallesi'nde beş yıl kadar yaşamıştım, yıkılan evlerin hepsi her gün önünden geçtiğim evlerdi, kendi eski evimin yıkılıp yıkılmadığına bakamadım bile, o mahallenin en eski ve en kötü görünen apartmanlarından biriydi) ve diğer günlerde bulantıdan. izleyiciyi sadece ağlatmaya, duygusal olarak sömürmeye yönelik hazırlanan canlı yayın politikası beni kusturmak üzereydi, tahammül edemedim, denk geldiğim her seferinde ağzım açık kaldı. onu da geçtim, kvkk o kadar çiğnendi ki tüm şu haberlerde, çok ilginç, nasıl bu kadar rahat ve pervasızca kullanıldı tüm bilgiler, bir kere mutfakta iş yaparken bari biraz bilgim olsun diye açtığım bir haberde ben haberleri açtığımda enkazdan kurtarılma çalışması devam eden küçük bir kızın, en yakın arkadaşına yazdığı mektubu okumuş spiker, yeni bitmiş. röeh artık. çocuk o an çaresiz diye, genel olarak yaşı küçük diye kişisel haklarından feragat etmiş olmuyor, bu ne cüret? yine travmatik, toplumca birlik olunması gereken, haber izleyen küçükleri ve konuyla ilgili önceden travmaları olan hassas kişileri korumaya yönelik bir yayın politikası izlenmesi gereken, özellikle medyada saygı çerçevesinde ve aklıselim bir halde yaklaşılması gereken bir olayda daha ekranlarda işin arabeskine, sömürüsüne, şovuna, yarışına vuruldu yani, içim fena halde bulandı.
"Akşam olsa da bi' kendimi atsam" denilebilecek, temizliği, çamaşırı, çöpü, bulaşığı hiç bitmeyen ama onları bile özleyeceğin evleri/ocakları bir anda toza toprağa karıştıran, yerle bir eden...
Mutlulukla edilmiş tebessümlerin, Kahkahaların, hüzünlerin, zaman zaman kavgaların, bazen çığlıkların üzerine sindiği eşyaları, yıkandığı halde parfümü çıkmamış kıyafetleri, oyuncak bebekleri/arabaları paramparça eden...
Ve içimizdeki iki ayaklı can düşmanlarını bir an önce içinizden temizleyin diye uyarılarda bulunan ama toplum olarak akıllanmayacağız diye kafa tuttuklarımızdan sonuncusu.
Kaleydoskop gibi çevirdikçe başka acı taraflarını gördüğümüz, izmir'de meydana gelen felaket. Birçok yazar arkadaşım yıkımın getirdiği felaketleri paylaştı, aynı zamanda medyadan da acıyla takip ediyoruz.
ancak yaşanan bir başka açıyı ve acıyı da çok yakından takip ediyorum ister istemez. home office çalışan abim 7 yaşındaki oğluyla deprem saatlerinde dışarıdalardı. düşünün bir cebinizde cüzdan telefon, yanınızda çocuğunuz, şort tişört dışarı çıkıyorsunuz. çıkış o çıkış. binada zarar var diyorlar, üniversitesinden ekip bekleniyor, binaya giriş yasak. elbette çok şanslılar, elbette bu çok önemli ama bu da bambaşka bir tarafı. ne alacaksın, nasıl alacaksın, ne kadar alacaksın. diş fırçası bile ne kadar lüks, akşam kafamızı koyduğumuz yastık, resmi belgelerin, belki paran, bir iki parça kıymetli eşyan... geç onları anıların, umutların... küçük çocuk tutturur robotum da robotum... ben onsuz uyuyamam.
ilk iki gün arabada yattılar, şimdi bir arkadaşlarında kalıyorlar, bekliyoruz, bekliyorlar... kafalar o kadar temiz yanmış ki, abim telefonda diyor ki oğlanın hiç bebeklik resmi yok bende, hepsi evde, sende var değil mi bir iki tane, çocuğun bebekliği silinecek. sonra yarım saat sonra yine arıyor sevinçle elif çıktı elif, biliyordum içime doğmuştu diye.. hiç tanımadığı elif onun da çocuğu sanki...
kaç bina yıktığını bilsek de, kaç hayat yıktığını bilmediğimiz bir depremdir ayrıca.. dokunduğu herkesi, -tıpkı avatar filmindeki ağaca bağlıymışız gibi- hepimizi kahreden bir felaket.
ne acı ki enkazın üstünde yapışık saçlarıyla telefonla konuşan ruhsuzlar olduğu sürece, biz bu binalarda oturtulmaya, çalıştırılmaya devam edeceğiz ve bu filmde her rolde olacağız gibi görünüyor. ne zaman ki bir cesaret onlara bağlı kuyruklarımıza bir baltayla dalacağız işte o zaman kendi ağacımıza sahip olabileceğiz.
www.youtube.com/... bu da japonya'daki 8,8 şiddetindeki deprem, arkadaşlar bilgisayarını falan tutuyor, haberi sunan da sarsıntı tokyo'da panik yarattı diyor. sarsıntı??
tunç soyer her gün sanırım 16:00 civarında izmir ulaşım merkezi (izum)'da yaklaşık yarım saat süren, katılan gazetecilerin de sorularını cevapladığı, günlük rapor olarak tanımlanabilecek açıklamalar yapıyor. bu video da anında belediyenin hesaplarına yükleniyor (açıklamaları canlı olarak da izleyebiliyorsunuz).
dünkü açıklamasını buradan izleyebilirsiniz. bugünkü de şurada . güncel açıklamalarında birkaç başlık var, notlar da aldım; onları yazayım, siz de bilin.
- 350 binden fazla maske, 25 bin civarı battaniye, 20 binden fazla bebek maması, 2 bin 500 civarı çadır, 7 bine yakın uyku tulumu (1 günde toplanmış) var. önemli eksik malzemelerin listesi de şöyle: pil, kamp sandalyesi, pilli aydınlatma, tüplü dış mekan ısıtıcısı, yatak. bunlardan başka aklınıza gelen bütün her şeyin ciddi boyutta eksik olmadığı açıklandı.
- pandemi nedeniyle 2. el kıyafet kabul edilmiyor. satın alacağınız kıyafetleri göndermeniz gerek (ilgili tweet )
- belediyenin bizizmir ve halkın bakkalı uygulamalarıyla 4 ana başlık ta maddi olarak yardım gönderebiliyorsunuz: gıda paketi, elimi tutar mısın yemeği, uyku tulumu paketi ve hijyen paketi. bizizmir yoğunluktan ötürü biraz geç açılabiliyor, sabredin.
- şu ana kadar 4424 ev tespiti yapılmış: 3903 hasarsız, 397 az hasarlı, 66 orta hasarlı, 42 ağır hasarlı, 7 yıkık ve 7 acil yıkılması gereken bina (edit: toplayınca 2 bina eksik çıkıyor, şimdi anladım ben de). "televizyonda sürekli döndürülen 4 apartmanla sınırlı değil bu durum" diye ilk günden beri bağırıyordum. bunun kanıtını benim yerime soyer vermiş.
- yapılması planlanan bir konteynerkentten bahsediliyor. çevre ve şehircilik bakanlığı yapacak burayı. belediye doğançay mezarlığının yukarısındaki parseli önermiş ama karar bakanlığın. 1 ay içinde karar çıkacakmış.
- tmmob gibi meslek odalarının katılımı şu an için yok ama illa ki olacak. süreç uzun. 1992-1999 arasında yapılan çürük binaların çoğunda sıkıntı olduğunu, '99 gölcük depreminden sonra çıkartılan deprem yönetmeliğinden önce ruhsat almış binalarla ilgili bir düzenleme hazırlayıp meclise sunulacağını, deprem vergilerinden ya da farklı bir ödenekten masrafları karşılanmak üzere bu binalarla ilgili iyileştirme ya da yıkım ve yerine yeni bina yapımının işleyişe sokulacağından bahsetti. bütün ülkede kentsel dönüşümün rutsatsız binalar üzerinden ilerlediğini de söyledi.
- ağır hasar alan '92-'99 arasında yapılmış bu binaların yapı deformasyonu içerdiğini, demir donatılarının zayıf olduğunu ve sıvalarının deniz kumu içerdiğini de anlattı. binaların giriş katlarında konuşlandırılan market ve spor salonu gibi yapıların bina deformasyonunu bilinçli olarak yaptıklarını da öğrendik dedi. ama belediyenin kendiliğinden de, ihbarla da bu binaları yıkma yetkisi yok; bütün yetki çevre ve şehircilik bakanlığında.
- bu depremden aylar önce toplum sağlığı daire başkanlığı ve deprem daire başkanlığı kurulduğunu da anlattı.
- depremden sonraki ilk saatlerde ulaşım hatlarındaki ve su kanallarındaki 20 noktada küçük bakım çalışmaları yaptıklarını, bu hat ve kanalların depremden ciddi boyutlarda etkilenmediğini de anlattı.
doğru bilgiyi haberlerden almanız im-kan-sız. mucizeler üzerinden haber yapmayı meslek düsturu haline getirmiş penguen medyadan uzak durun, resmi bilgi almak istiyorsanız, her gün en az yarım saat süren şekilde bilgi veren soyer'i izleyin/dinleyin.
zaten zor geçen 2020 yılında gerçekleşen hemen hemen herkesi yasa boğan doğa olayı. dayanıksız binaların yerle bir olması ile birlikte orada yaşayanlar da hayallerini, anılarını, kendi canlarını ya da sevdiklerini yitirdiler. yitip giden her can için içimiz yanıyor.
Dünden beri aklımdan gitmeyen bir haber var: itfaiye erleri, kontrollü yıkılmasına karar verilen binanın yedinci katında mahsur kaldığı söylenen kediyi kurtarmak için vinç sepetiyle balkona yanaşıp eve giriyor ve sonra "burada kedi falan yok" diyerek tekrar vincin sepetine biniyorlar. Tam vinçle aşağı inerken, altıncı katın balkonundaki Türk bayrağını görüp oraya yanaşıyor ve bayrağı alıp, öpüp, katlayıp yanlarına alıyorlar. Bu olay da sevgili medyamızda duygulandıran görüntü diye servis ediliyor. Benimse aklım o kedide kaldı.
Bilmeyenler için şunu söyleyeyim: Sürekli evde yaşayan ve dışarı çıkmayan kediler, evin içerisinde kendilerine sahiplerinin bile aklına gelmeyecek sote yerler bulur ve bir tehlike anında buralara saklanırlar. Aynı kediler; evde ilk defa gördükleri, kendilerine yabancı olan bir insanın varlığında da tedirgin olur ve yine öyle yerlere saklanır. Hele ki bu yabancılar birkaç kişiyse ve sürekli bağırarak "geğall pisi pisiğiee!!!" diye bağırıyorlarsa kedi iyice siner ve asla ses çıkarmadan, bulunduğu yerden zerre hareket etmeden bekler. Ancak ve ancak tanıyıp güvendiği, koynunda uyuduğu bir insanın sesine tepki verir; o kişi sabırla, rahatlatıcı bir ses tonuyla, kendisini düzenli olarak çağırdığında ve etrafta tehlike unsuru olarak algılayacağı başka bir canlının var olmadığına emin olunca miyavlayarak yerini belli edip çok yavaş adımlarla, hala tedirgin bir şekilde saklandığı yerden çıkar.
Kedinin sahibi olan vatandaşa cidden Allah dayanma gücü versin. Umarım bina yıkılıp da enkaz altında kalmadan o kedi oradan çıkabilir.
emrah apartmanında, 14 yaşındaki idil şirin, depremden 58 saat sonra yaralı olarak kurtarılırken, kardeşi 9 yaşındaki ipek'in melek olduğu haberi geldi.
abla; kardeşinin son anlarını, şok halinde anlattı; " benden su istedi, yüzü sıcacıktı, titremeye başladı, sonra ellerini ısırdı (kemirdi), yüzü birden buz gibi oldu"
"yüzü birden buz gibi oldu" sözünün ne anlama geldiğini, dinleyen herkes anladı. küçücük ipek'in son anları; o beton yığınlarının ağırlığı gibi çöktü üzerimize.
küçük ipek'e ve beton yığınları altında son nefesini veren tüm canlara, söyleyecek bir sözümüz, yerden kaldıracağımız bir başımız var mı? çürük binalara mahkum edilen, adeta kendi tabutlarına gönüllü yerleştirilen bu insanlara verecek bir cevabımız var mı?
sorumlular aranıp bulunacak mı?
bulunsa yargılanıp hesap sorulacak mı?
aynı acıların yaşanmaması için önlemler alınacak mı?
cevabımız muhtemelen hayır! daha önce olmadı bundan sonra da zor.
işte bu yüzden; ipek'in son nefesinde ablasından isteyip bulamadığı o suyu içerken utanacağız, her yudumu; kuruyan boğazımızı serinletirken, tüm benliğimizi ateş gibi kavuracak!
not: kategori doğa olayı olsa da gerçek türü; "cinayet"
T: Enkazların baş sorumlusunun devlet olduğunu düşündüğüm doğa olayı.
Devlet bu saçma sapan mütahhitlere ruhsat vermese. Yapı denetim kuruluşları işini düzgünce yerine getirse rüşvet yemese bu denli yıkım olmayacağını düşünüyorum. Bu büyüklükte bir depremin İstanbul'da yaşandığı senaryoyu bir düşünsenize. Her yer dümdüz olur daha depremin d si olmadan yeni bina diye adlandırdıkları binaların bir çoğunda sıva çatlaklarına rastlamak mümkün.
İzmir'in göbeğinde yeni ve çürük binalar bilmediğimiz birşey değildi. Şehir Manisa'ya taştı, son yıllarda nüfus ikiye üçe katlandı ama şehrin orta yerinde daha dün yapılan konutlar hala çarık çürük. 6.6 gibi bir sarsıntı onca ölümü yanında götürdü, yüzlerce de kazazede. Bu şehir Dünya'nın en depreme dayanıksız deprem şehri.
Mavibahçe dört yıllık AVM, eğer hala bunları konuşuyorsak gerçekten şansa yaşıyoruz.
Az önce mansuroğlu mahallesinden döndüm. Yardım için gitmiştim.. Söyleyebileceğim tek şey şu ki insanoğlu çeşit çeşit. Çadırlardaki teyzelerle konuştum her şeyimiz bol bol var dediler. İnsanlar akın akın ellerinde torbalarla bir yerlere gidiyorlardı.
Diğer yandan da Suriyelilern yardımlara dadandığını söyleyen görevlilerle konuştum.
Başka yerde depremzedelere gelen ayranları torba torba çalıp dükkanına götüren biri...
Sokakta evini terk etmiş hayvanlar..
Çok korkunç gerçekten. Yardımlar şimdilik epey olmuş, ihtiyaç yok diyor yetkililer ama özelden ihtiyacı olduğunu bildiğiniz birileri varsa lütfen mesaj atın.
En önemli ihtiyaç şu an; çadırların zemini toprak olduğu için oralara koyacak şilte, mat vs şeyler. İkinci el olmayan kıyafetler çünkü gece çok soğuk oluyor.
Ben mahalle aralarındaki çadırları dolaştım, evlerin hali gerçekten çok üzücü, dilerim böyle üzüntüleri bir daha yaşamayız.
Sokaklarda yaşayan hayvanlar için, sokağa kaçmış hayvanlar için de bir şeyler yapmak lazım.
Bir de sosyal medya hesaplarınızran paylaşırsanız çok iyi olur izmirliler; arabaları sokak ortasına bırakıp film izler gibi etrafı izlemesin insanlar. Bugün sokak ortasındaki bir arabayı ambulans geçemediği için onlarca kişi kaldırıp başka yere koymak zorunda kaldılar. Yazıktır.
İzmir'deyim, birilerine yardım etmek istiyorum gerçekten çok çok üzgünüm, bildiğiniz birileri olursa lütfen bana haber verin.
Tanım da yapalım, bizleri kahrederken insanlara hayret etmemize sebep olan deprem.
Edit: ayrıca bu izmir deprem değildir.en çok etkilenen yer izmir tabii ki ancak İzmir'e 80 km uzaklıkta ve denizde olan tuzla ya da sisam fayının depremidir. Çok şükür ki izmir depremi değildir, çünkü izmir fayında böyle bir deprem olduğunu düşünmek istemiyorum gerçekten. O yüzden ege denzi depremi demek daha doğru olur.