bir aracın rotası üzerinde aniden beliren bir cisimden manevrayla kurtulması ve kazaya neden olmadan rotasına geri dönebilme becerisini ölçemeye yarayan bir testtir. araçların tutunma ve manevra kabiliyetlerini ölçmeye yarayan teste alınan 80 üzeri puanlar çok iyi kategoride değerlendirilmektedir.
ilk defa 1970'lerde farklı varyasyonlar ile uygulanmaya başlanıp, zamanla dünya genelinde standartlaşmış parkur ölçülerine kavuşan ve 1990'lardan beri dünyanın her yerinde aşağı yukarı aynı parkur ebatları ile uygulanmakta olan kaçış manevrası testi. isminin geyik testi olmasının sebebi, yola atlayan bir geyikten kaçmanın simüle edilmesidir. öte yandan gerçek hayatta öndeki aracın aniden kaza yapması, yola çocuk fırlaması, karşı yönden başka bir aracın gelmesi gibi pek çok senaryo da tam olarak bu testte yapılan manevralarla örtüşmekte ve günümüzde bu testi uygulayan kuruluşlar tarafından ismi "kaçış manevrası testi" olarak anılmaktadır.
örnek bir test parkurunun yerleşim çizimi şu şekildedir . yapılan testlerden birkaçını izlemek için youtube'da "moose test" diye aratmak yeterlidir, pek çok popüler aracın 3-5 dakikalık test videolarına bu şekilde erişilebilir. örnek olarak son dönem otomobillerinden peugeot 508'in testini şuradan izleyebilirsiniz.
görselde yer alan test parkurunun simüle ettiği durum şudur: kendi şeridinde belirli bir hızda seyreden aracın, aniden önünde beliren bir engelden kaçınmak için seri bir şekilde yan şeride atlaması ve hemen akabinde tekrar kendi şeridine dönmesi. bu hayali engel, yolun bir şeridini tamamen kapatacak boyutlarda olup; aracın parkura giriş yaptığı noktadan 3-4 araç boyu ileride olacak şekilde konumlandırılmıştır. aracın manevralarını kontrol altına almak için zemine yerleştirilmiş koniler kullanılır ve bunların arasındaki genişlik, test edilen aracın genişliğine göre hesaplanan bir formül ile belirlenir. koniler arasındaki boylamasına mesafeler ise standarttır.
her bir test, ileri sürüş teknikleri eğitimi almış bilinçli sürücüler tarafından yapılır ve giderek artan hızlar ile parkur tekrar tekrar geçilir. bu sırada test pilotu aracın tepkilerini giderek daha iyi tanır ve böylece aracı maksimum limitlerinde zorlama şansı elde eder. neticede ortaya çıkan sonuçlar, gerçek hayatta o aracı belli bir süredir kullanmakta olan tecrübeli bir sürücünün aniden karşısına bir engel çıktığında yapabileceği manevralar ile eşdeğerdir. bu da geyik testini, herhangi bir aracın üretim sürecinde uygulanan pek çok standart test arasında özel bir konuma taşımaktadır.
geyik testi zaman zaman farklı tartışmalara sebep olsa da, şimdiye kadar bundan daha iyi standardize edilmiş ve gerçek hayatta karşılaşılacak durumları daha iyi simüle edebilen bir test var olmamıştır. günlük hayatta her türlü felaketi daha ortaya çıkmadan engelleyen en tecrübeli sürücünün bile ecel terleri dökeceği nadir senaryolardan birinin, tam da bu testin simüle ettiği durum olduğu unutulmamalıdır.
