çok içildiğinin ertesi günü sabahın köründe uyandırırsa susuzluktan uyandıran ve su içilse bile kesmeyen ama midede suyun zıplamasını hissettiren, uyandırmazsa geç uyanmanın verdiği baş ağrısı ve ayağa kalktığında hissedilen bir halsizlikle karışık denge kuramamayı yanında getiren, küçücük bir sesi bile megafonla bağırılıyormuş gibi hissettiren durum.
veya geçirilen hoş bir akşamın sonrasındaki günde hala bir önceki günü yaşıyormuşcasına hislerde olma durumu. sevgiselse hala havalarda uçma falan etkisi yan etkileridir.
benzer bir diğer durum: gün boyu denizde çok yüzüldükten sonra, gece uyurken kendini hala denizde hissetme duygusu (bkz: sabahtan kalma)
türkçedeki en güzel tanımlardan biridir. elin gavuru hangover, rough around edge, brown bottle sick falan diyor ama hiçbiri akşamdan kalmanın yerini dolduramıyor bence.
alkolün fazlasının vücudun bütün dengesini dağıttığını anladığınız an, aslında akşamdan kalma olmayı istediğiniz an oluyor. içtiğiniz her ne zıkkımsa, aynı zamanlarda en az o miktar kadar su içmiyorsanız, yüksek sesli bi' yerde uzun süre sabit duruyorsanız, havasız bi' yerdeyseniz, uzun uzun muhabbet ediyorsanız, kesinlikle akşamdan kalma olursunuz sonraki gün. hatta birkaç bira içip de yatsanız bile sabah ya da öğlen o kafayı duvardan duvara vurarak parçalamayı istersiniz. akşamdan kalmalığı şıp diye çözen hiçbir şey yok. alka-seltzer ya da aspirin şov yapmak da kesin çözüm değil. ben bunları yapıyorum:
- çok içilen bir geceyse, yatağa başımı koymadan önce yarım litreden fazla, 1 litreden az olmak üzere su içip öyle yatıyorum. uyurken çiş gelebilir ve uyandırabilir ama uyanınca gelecek olan dev baş ağrılı halsizlik hissi %50 azalıyor böyle.
- yemekli-alkollü bi' oturma olduysa, yediklerimin tuz dengesini iyi kurmam gerek. parmak patatesin üzerine bol bol msg'li, tipi gibi tuz döküldüyse 3-5 alıp bırakırım. tuzlu fıstık birayla nefis gider, evet ama vücudundaki suyu da x2 olarak emer, sanki içtiğin alkol hiçbir şey yapmıyormuş gibi. otlu yemeklerle birlikte bol mezeli bi' rakı sofrasıysa da, yoğurtlu olanları önce yemek, ardından bi' süre durup ekmekle yoğurdun uyutucu etkisini sınırlamak, ardından otlulara dalmak bana iyi geliyor. ot midede en üstte kalınca, üzerine içilen rakıyı bi' süre emip kana daha geç karıştırıyor gibi hissediyorum ben.
- büyük boyutlarda alkol alınan gecenin bitişinde tatlı yenmez. bunu kim bulduysa aklına tüküreyim onun ben. deli gibi içilmiş, evlere yollanmadan önce "hadi bi' şöbiyet patlatak!" deniyor. ya olm, midende gırla alkol, kanında gırla saçmalık, el-göz koordinasyonun %2'lerde, dilin zor dönüyor, üzerine zaten hem uyku hem rehavet çökmüş, tansiyonun büyük ihtimalle diplerde. böyle bi' haldeyken ne diye vücuduna yağ ve şeker bombası gönderiyon? 3-4 saat zaten onu sindiremeyeceksin. sindirilmemiş haldeki şöbiyet midenle duracak, mideni yakacak, ülserini, gastritini azdıracak, seni daha da susatacak ve belki de ishal edecek. yemeyin aga, lütfen; deli gibi içilen gecelerin sonu kokoreççi olur, tantunici olur, çorbacı olur ama bombacı, şöbiyetçi, baklavacı falan ol-maz.
- sabah uyandın, kafan göt gibi. aspirin içip üzerine churchill patlatılabilir. ben bunu normal sodayla 2-3 adet şeklinde geçiştiriyorum. sodanın da, aspirin ya da alka seltzer'in de etkisi hemen olmaz. etkisi geldiğinde de, sizi akşama kadar götürmez. birkaç saatlik normale dönme şeyleri bunlar. o zamanlarda da bol su, sağlıklı beslenmeye çalışma, vücudu rahat ettirme gibi şeyler yapmak lazım, ki vücut dünü hızlıca unutsun. bol su içip yanında çaylar, kahveler, börekler, kekler, dünden kalan yağlı mezeler falan yenirse, akşamdan kalmalık kabus gibi parça parça geri gelir ve en az 1 gece daha uzar.
hepinize baş ağrısız akşamdan kalmalı günler dilerim.