bahar ekinoksuna denk gelen tarihler kuzey yarımkürede bulunan uygarlıkların hemen hepsinde bayram olarak kutlanır. tarım ve yerleşik kültür mevsimsel döngüleri çok önemli hale getirmiştir çünkü. bahar ekinoksu doğanın canlanmaya başladığı tarihi işaret eder. yeniden doğuştur bir çeşit ve hayatı tarıma bağlı topluluklar için çok önemli bir tarihtir. yerleşik insanların hemen hepsinin o ya da bu isimle kutladığı bu bayram üzerinden bile senindi benimdi kavgası yapıp bölünme potansiyeli ise yalnızca bizde var. tabiatımız böyle. bahane lazım.
21 mart. gün dönümü ve nevruz bayramı. geçtiğimiz yıllarda kimi zaman yasaklandı, kimi zaman devlet erkanının da katıldığı şenliklerle kutlandı. nerden baksan tutarsızlık. bu yıl memlekette hiç ses seda yok. öte yandan afrin'i kaybedenler yas nedeniyle iptal etmişler kutlamaları. bir var, bir yok. bir yerde var bir yerde yok. tuhaf iş.
asya'nın ortak bayramı. japonya'da bile kutlanıyor. mesela bugün japonya'da resmi tatil. insanlar sakura'ların altında kusana kadar içecek, hatta ondan sonra da içmeye devam edecek.
o kafayla hala nasıl "çöpleri toplayalım beyler" diyebiliyorlar işte ona aklım ermiyor. adamın kafası bir milyon hala tertip/düzen peşinde.
Dünya halklarının ortak mirası olan bir bayramdır. Her inançtaki topluluk, bolluk ve bereketin geldiği bahar aylarına kutsi bir anlam yüklemiştir; Bu durum belki insanlık tarihi kadar eskidir. dolayısıyla bu bayramın kaynağını kimse net bir şekilde tespit edemez. Net olan tek şey ise nevruz bayramının resmi olarak ilk kimler tarafından kutlandığıdır. O zamana kadar karışık ve düzensizce kutlanan bu bayram Zerdüşt peygamber tarafından kurumsallaştırılmıştır. Bu durumu kanıtlayan şeyler ise Antik pers imparatorluklarının saraylarında nevruz kutlamalarını simgeleyen kabartmalardır.
Nevruz bayramını kurumsallaşması hemen hemen tüm toplumlarda nevruzun benzer şekillerde kutlanmasını sağlamıştır. Günümüzde genel olarak tüm toplumlar tarafından nevruz kutlamaları esnasında ateş yakılıp etrafında toplanılması ve ateş üzerinden atlanmak suretiyle yapılan bir çeşit ritüel, tamamen Zerdüşt inancıyla alakalıdır. Ateş, zerdüştlük’e göre kutsaldır; arınmayı ve saflığı temsil eder. O yüzden insanlar nevruz bayramında ateş üstünden atlayarak yeni yıla arınmış ve saf bir şekilde girer. Bu pek bilinmese de böyledir.
zaman çok hızlı geçiyor. bugün istanbul'da hava kapalı ve yağmurlu ve günlerden yine nevruz. bahar gündönümü. pandemi sebepli sokağa çıkma kısıtlaması da var. kutlama yapılamayacak sanırım. bunaltıcı ülke gündemiyle meşgul olmaktan nevruzu falan unuttuk gitti zaten.
