epimenides giritli bir filozoftur. aşağıdaki önermeyi yapmıştır:
"bütün giritliler yalancıdır" yaptığı önerme ve "epimenides giritlidir" gerçeğinden yola çıktığımızda epimenidesin yalancı olduğu sonucuna ulaşırız.
epimenides yalancı ise "bütün giritliler yalancıdır" önermesi doğru değildir. yani yanlıştır. yanlış ise epimenides doğru söylüyordur. yani epimenidesin önermesi aynı anda hem doğru hem de yanlıştır.
kişisel not: mantık ile uğraşan bir filozofun "bütün giritliler yalancıdır" şeklinde cümle kurmasını doğru bulmuyorum. ama ilgin bir şekilde kaynaklara böyle geçmiş. çeviri hatasından kaynaklanan bir galat-ı meşhur olduğunu düşünüyorum.
nedenine gelince, mantıkta ve felsefede her (bütün) ve bazı (en az bir) kavramları vardır.
yalancının tanımı nedir? "her sözü yalan olan kişi" midir? yoksa "bazı sözleri yalan olan kişi" midir? günlük dilimizde "bazı sözleri yalan olan kişi" olarak kullanılıyor.
o halde epimenidesin söylediği söz muhtemelen "bütün giritlilerin her söylediği yanlıştır" olmalıdır. aksi halde söylediği söz ikili (binary ) mantık dışına taşar ve paradoks olmaktan çıkardı.
en büyük örneği aşktır. insanın kendini güvende tutma ihtiyacı ile mutlu olma isteği deliler gibi çelişir.
kim hem güvende kalmak isteyip hem de akli melekelerini ve mantığını mutluluğu uğruna devre dışı bırakmak ister ki? tabi ki aşık olmak isteyen ve aslında aşka çok da iyi gözle bakmayan bir insan. ümidi olmasa bile, ümidi olan bir insan.
insanın güvende kalarak aşk yaşayabileceği ihtimaline lot vermiyorum.
bir dudağı yerde, bir dudağı gökte olan cinin ağzı. bir o tarafa çeker, bir tam ters tarafa. kararsızların yaşam standartı haline gelmiş, sürekli kaygı içinde olma durumunu bonus paket olarak beraberinde getiren kavram. reel sonuçlar üzerinde bir yolculukta ise doğruya ulaşmayı sağlama ihtimalini arttıran düşünsel durum da olabilir, sanırım tek olumlu yönü de budur.
