farelerin taşadığı parazitler yoluyla bulaşan bir hastalık. 14. yüzyılda avrupa nüfusunun % 60 kadarını silip süpüren bir salgın yaşanmış. büyük bir travma. bir de albert camus'nun romanı var la peste türkçeye veba ismiyle çevrilmiş.
yersinia pestis adındaki bakteri tarafından oluşturulan enfeksiyon hastalıklarına verilen genel isimdir. lakabı kara ölüm dür.
bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır. vebanın farelerden bulaştığı kanısı yaygındır, ancak gerçekte bakteriyi yayan bir tür piredir.
ve fareler de bu hastalığın kurbanıdırlar. tarihte veba salgınlarından önce şehirlerde büyük miktarda fare ölümlerinin meydana geldiği görülmüş, ölü farelerle temas eden insanların, pire ısırması nedeniyle bu hastalığa maruz kaldıkları tespit edilmiştir.
14. yüzyıl başlarında çin'de başlayan bu salgın askeri seferler ve ticaret yolları üzerinden bilinen dünyanın tamamına yayıldı. avrupa bunu hiç unutmadı. hala hatırlıyor. avrupanın bütün büyük kentlerinde veba kurbanlarına adanmış anıt heykeller var hala. halbuki aynı salgın osmanlı'da da büyük kırımlara yol açtı. toplumsal hafızamızda yer etmemiş olması tuhaf. blog.milliyet.com.tr/...
hijyenle değil karantinayla çözülmüştür. bir de birayla. bu salgının kuşaklar boyu kıyımı öyle yaygın ve etkindir ki, avrupalı hala birbirine dokunmaz, sarılmaz, fazla yanaşmaz.
kilisenin otoritesinin sarsılmasında da büyük payı vardır.