Saç protezi. Saç ektirilebilmesiyle beraber insanların artık kullanmayı bıraktığı tamamen aksesuar amaçlı kullanmaya başladığı protez haline gelmiştir. Tabi tiyatro ve sinema dünyası halen aktif olarak kullanmakta. futbolcu suat kaya’nın peruk kullanması bu protezi onunla özdeşleştirmiştir.
italyanca parruca sözcüğünden dönüşerek dilimize girmiş bir kelimedir. benim çocukluğumda peruka denirdi. sonra zaman içinde sonundaki a harfi düştü. türk dil kurumu diyor ki takma saç. peruklar gerçek insan saçlarından yapılabildiği gibi sentetik elyaftan olanları da vardır. perukların icadı antik mısır'a kadar gider. sıcak iklim kaynaklı hijyen sorunları nedeniyle kendini bakımlı sayan her mısırlı'nın günlük rutini saçların traş edilmesiyle başlar. kadın erkek çocuk ayırmadan. çıplak başlarını kızgın güneşten korumak için de görkemli peruklar kullanmaya başlamışlar. uzakdoğu'da da erken dönemde peruk kullanımı var. barok dönem perukların sosyetede yoğun şekilde moda olduğu bir dönem. bir de ingiltere ve dominyonlarında yargı sistemi peruk kullanıyor. hala kullanıyor.
geçmişte rütbe de belirten aksesuar. bu sebeple peruğundan kişi hakim mi, vali mi, müzisyen mi anlarmışsınız ki bu duruma pirates of the caribbean serisinde de değinilmişti (vali "bunu süs olsun diye takmıyorum" şeklinde bir şey demişti).
ama epey zahmetli iştir. peruğu almakla bitmiyor. pudrası var, bakımı var...
aslında avrupa'da kullanımı roma imparatorluğu'nun çöküşünden sonra terk edilmiştir. çünkü o kadar karışık ortam içinde bir de kimse perukla falan uğraşmak istememiştir. ama peruğu tekrar moda haline getiren i. elizabeth'tir. zavallının saçları erken yaşta dökülmüş. hatta bir de bu saç dökülme meselesi yüzünden "acaba elizabeth aslında erkek miydi?" diye bir dedikodu çıkmıştır.
bu saç dökülmesi hadisesini bir de xiii. louis yaşamıştır. o da elizabeth örneğini takip etmiş ve peruk takmıştır. böyle böyle avrupa'da peruk modası yeniden ortaya çıkmıştır.
ta ki, bir sürü peruk giyotin sepetlerine görülene kadar.
bu giyotin meselesinden ötürü ne soylular ne de devlet görevlileri peruk takmaya yanaşmamış. böylece de şapka modası başlamış.