aztek imparatorluğunun, 1321 yılında kurulan başkenti. kuruyup, günümüzde Meksiko şehri olan texcoco gölünde bulunun bir ada üstünde inşa edilmiştir. aztek efsanelerine göre, rahipler kuzey çöllerinden göç eden bir kabilenin bir kartalın kaktüs üzerinde bir yılan yediğini gördükleri yerde kuracağını öngörmüşlerdi. tarihçilere göre, başkenti kuracak kabilenin bu verimsiz bataklık adayı seçmesinin nedeninin, hem bu efsane, hem de diğer uygun yerlerin daha güçlü kabileler tarafından çoktan ele geçirilmiş olduğunu düşünüyorlar. hatta bu efsane şu anda Meksika bayrağı olarak ölümsüzleştirilmiştir. dediğimiz gibi, seçtikleri yerde toprak berbattı. toprak bataklıktı, verimsizdi. ancak aztekler çok becerikli mühendislerdi. göle sapladıkları kazıkların üstüne kamışlar örerek platformlar yapıp, toprak taşıyarak, hem kanallardan oluşan bir şehir, hem de yüzen bahçeler şeklinde tarım arazisi yarattılar kendilerine. üstelik temeller öyle sağlamdı ki, yapıların birçoğu üstüne başka yapılar ve şehirler inşa edilmesine rağmen hâlâ ayakta kalmıştır.
Şehir campan adı verilen dört bölgeye ayrılmıştı ve her campan’da, calpulli adı verilen 20 mahalle vardı. Her calpulli'den tlaxilcalli adı verilen caddeler geçmekteydi. Şehri baştan sona geçen ve anakaraya uzanan üç ana cadde vardı. Ve tarihçilere göre, bu ana caddelerin her biri yan yana 10 atın geçebileceği genişlikteydi. her mahallenin kendi Pazaryeri vardı. şehrin merkezinde tapınaklar ve saraylar bulunuyordu. aralarında, Huitzilopochtli adlı tanrı için inşa edilmiş templo mayor, Quetzalcoatl tapınağı, top sahası, savaşçılar ve kurban törenleri için inşa edilmiş tapınaklar, moctezuma ve ii. montezuma’nın sarayları da vardı. ii. montezuma’nın sarayında ayrıca iki hayvanat bahçesi bulunuyordu. biri yırtıcı kuşlar, diğeri de kuşlar, sürüngenler ve memeler içindi. hayvanat bahçelerinin bakımı yaklaşık 300 kişi tarafından yapılıyordu. şehir büyük itinayla, şehir planlayıcıları tarafından planlamıştı. simetrinin bozulmaması için yeni inşaatların bir kurul tarafından onaylanması gerekiyordu.
cortes’in aztek topraklarına ayak basmasıyla başlayan savaşlar sonucu şehir yıkılmış. üstüne Meksiko şehri inşa edilmiş. hatta templo mayo İspanyollar tarafından yıkılmış, üstüne bir katedral inşa edilmiş. tapınak daha sonra 1978 yılında yapılan kazılar sırasında ortaya çıkarılmış. 1987 yılındaysa, Meksiko şehrinin beş metre altında 2000’e yakın insan kemikleri bulunmuş.