I. Dünya Savaşı sırasında, 16 Mayıs 1916 tarihinde Britanya ve Fransa arasında yapılan, aynı yılın ekim ayında rusya tarafından onaylanan gizli antlaşma.
antlaşmaya göre, - erzurum, van, bitlis ve Trabzon ile Güneydoğu Anadolu'nun bir kısmı Rusya'ya, - Musul ve suriye kıyıları, adana, antep, Doğu Akdeniz bölgesi, mardin, Diyarbakır ve urfa Fransa'ya, - Güney Mezopotamya, Hayfa ve Akka limanları, Bağdat, Basr Britanya'ya verilecekti.
ayrıca Fransa ve Britanya'nın elde ettiği topraklarda, Fransız ve İngiliz denetiminde tek bir Arap devleti, Filistin'de, uluslararası bir yönetim kurulacak ve İskenderun serbest liman olacaktı.
rusya, 1917'deki rus devriminden sonra bu haklardan vazgeçmiş, antlaşma Lev Troçki tarafından izvestiya gazetesinde yayımlanmış ve osmanlı'nın parçalanmasına ilişkin bu gizli antlaşma tüm dünyaya duyurulmuştur.
İngiltere ve Fransa tarafından hazırlanan, bugünkü orta doğu haritasının belirlendiği sözleşme. tabii sınırlardan çok bu iki ülkenin nüfuzunun geçtiği bölgeler belirlendi. bugün ırak, ürdün, suudi arabistan gibi ülkelerin de aralarında olduğu, sınırları cetvelle çizilmiş suni devletler ortaya çıkarıldı. arap coğrafyasının tek devlet altında bir araya gelmesine engel olmak için uygulanan bir plan olmuştur.
