10. yüzyılda kuzey italya ve güney fransa'da görülmüş olan roma tarzı mimariye verilen isim.
bükreş'teki italyan kilisesi (biserica italiană preasfântul mântuitor) ve eritre'deki chiesa della beata vergine del rosario kiliseleri bu mimari akımın modern yansımalarıdır.
Romanesk dönem üç ana kısma ayrılabilir. Birinci kısma erken dönem romanesk diyebiliriz. Romanesk dönemin en büyük gelişimlerinden birisi yine kilise ve katedraller üzerinde olmuştur. Carlemange Papa tarafından augustus ünvanı ile taçlandırıldıktan sonra Antik Roma imparatorluğunun topraklarında hükmünü sürmeye başlamıştır. Bu dönemde sanat ve mimarlık gelişmeye başlamıştır çünkü kral desteklemiştir. Romanesk denmesinin sebebi de şu ki; Roma imparatorluğunu taklit etmesinden dolayı roma kökenli kabul edilmektedir. Doğu roma imparatorluğunun kullandığı bazilikal planlı kiliseler yapılmıştır. Erken Romanesk dönemin en gözde yapıları Katedraller ve kiliselerde bölgelere göre değişiklikler gözlemlenmiştir. Almany, İtalya, Fransa ve ingiltere coğrafyasında romanesk mimari başlamış ve bölgedeki yapıların etkisinde kalmıştır. Erken dönem Romanesk yapıların en büyük özelliği kale gibi görünmesidir. Yapının duvarları taş blokları halinde yapılır ve seert keskin görünüm kazandırılır. Yapıların içerisinde pencere sayısı azdır ve kasvetli bir ortam oluşturulur. Pagan romanın ve yunan kültürünün dini ögeleri bezemelerde kullanılmamıştır. Orta romanesk dönemde ve geç romanesk dönemde kabartma işlemeleri gözlemlenebilir. Gotik mimariyi ve sanatı etkileyecek olan parçalar da zamanla ortaya çıkmıştır. (Bunlar ayrıntı zamanla yazarım)