oyun dunyasini degistirebilecek bir anlayisin google tarafindan duyurulan ilk temsilcilerindendir. nvidia geforce now ve playstation now rakipleri arasinda.
stadia'yi onemli kilan detaylardan bir tanesi de internet devleri arasindan bu ise de ilk elini suren bir firma olan google'in urunu olmasi. yani son kullaniciya internet uzerinden urun ulastirmadaki deneyimini ve teknik bilgi birikimini bu alanda kullanarak oldukca kaliteli isler yapabilir google. kullandirabilir de.
zaten normal olarak oyun dunyasinin da buraya gitmesi beklenen bir sey. yani teknoloji cok hizli bir sekilde gelisiyor. en guncel oyunlari oynamak icin yilda bir sefer ekran karti degistirmek, surekli olarak donanimi guncellemek gerekebiliyor.
fakat gunumuzde bilgisayar donanimlari, bulut teknolojileri ve bu alananda gelistirilen yeni teknikler bu teknolojiiyi hic olmadigi kadar uygulanabilir yapiyor. donanim surekli guncel tutuluyor ve surekli olarak grafikler guncellenebiliyor.
google'in bu iste tekellesmesi de soz konusu bu arada. bulut dendigi zaman akla zaten 2 tane bu isi iyi yapan firma geliyor: - amazon (aws: amazon web services) - google (gcp: google cloud platform) (azure falan yalan) kubernetes ve docker gibi yapilari da google'in gelistirdigini (hatta yapilarda kullanilan go dilinin de google tarafindan gelistirildigini) goz onunde bulundurursak, stadia gibi bir platformu en iyi cekip cevirecek firmadir google. oyle sunucularda patlama, dagilma, lag falan olmaz. zira 200+ ulkeye de gelmeyi dusunuyorlarmis zaman icerisinde. fakat uzulerek soyleyecegim, turkiye bu ulkeler arasinda son siralarda olabilir. malum, internet altyapimiz ulkecek pek saglam degil. zaten 100mbps fiberi olan avrupadaki sunucudan da oynar gibime geliyor (ping max 10ms ise).
google eger dogru hamleleri yapar ve stadia'yi bir adim daha oteye goturmeye calisip dogru sekilde yatirimlar yaparsa twitch'in de basi belada cunku youtube ile entegre olacak. google'in dogru oyun firmalarina yatirim yapip (hayvan gibi para basip) eline bircok guzel oyunu almasi lazim. sonucta birikmis bir oyun tecrubesi ve oyuncu deneyimi elinde yok. ancak elinde kim var biliyor musunuz? phil harrison. bu abimiz hem microsoft'ta xbox avrupa'yi, sony'de playstation global'i (2007'ye kadar) yoneten adam. simdilerde de google'da "vice president" ve stadia projesinin basinda. yani iki firmanin da konsollara olan yaklasimini bilen bir adam ve yeni bir projenin basinda. phil eger burada guzel hareketler yaparsa, stadia oyun dunyasini sonsuza kadar degistirecek ilk adimlardan birisini atmis olabilir...
google'ın daha önce başarılı örnekleri yokmuş gibi pazarlayıp 19 kasım 2019 tarihinde kullanıma açtığı, altını dolduramadığı deneyen mecralar tarafından bildirilen oyun oynatma platformu. teoride kendi sunucularında playstation, xbox, nintendo gibi belirli bir donanımda standart oluşturması ve bu standartlarda oyunu çalıştırıp oyuncuya ister tablet, ister telefon, ister televizyon, ister pc üzerinden oynatmayı ucuza ve gecikmesiz sunmayı amaçlıyor. playstation almak yerine google'ın sunucusundaki google'ın playstation'ına bağlama fikri kullanıcılara cazip gelse de işin aslı öyle değil maalesef.
Birincisi, stadia ucuz değil. stadia, doğası gereği -fiziksel sahibiyet söz konusu olmadığı için- kiracı istiyor, sahip olunamıyor. ya bana aylık 10 euro verip 4k 60 fps oynayacaksın ya da agaya beleş kontejyanından girip 1080p 30 karede takılacaksın diyor. ama burada sakın bedavaya oyunları oynayabileceğiniz anlamı çıkmasın zira dijital ve kiralanmış bir playstation'dan bahsediyoruz burada. yani oyun almazsan oyun oynayamazsın. yani red dead redemption 2 için yine 60 dolar vereceksin demek. bu 10 euroluk üyelik için de geçerli. o üyeliğin olayı yeni nesile yaraşır şekilde oynama deneyimi vermesi. tamam hadi yeni nesile geçtik evde 4k televizyon var. 4k gaming'e bir girişelim diyip 10 euro olan aylık kullanım ücretinden sisteme girdiniz. e oyun lazım? red dead redemption 2'yi 60 dolar'a aldınız ve oynamaya başladınız. diğer ay da satın almış olduğunuz oyunu oynamak istediniz ve bir 10 euro daha ödediniz. sonuçta 10 euro para değil, stadia ucuz! bu böyle 50 ay devam etti ve bu süre zarfında 40 oyun aldınız stadia'ya. işte o an kafanıza şimşek şakıp "acaba ne kadar tasarruf ettim bu sistemde?" diye bir düşünce geçirip hesaplamaya başladınız. çıkan sonuç karşısında dumur oldunuz. zira aylık 10 euro kullanım ücreti, 500 dolarlık ps5 ile kıyaslanınca dükülen meblağ 50 ay gibi kısa bir sürede kafa kafaya geliyor ve bu noktadan sonra hala daha kiracı olma gerçeğini de koyunca stadia ucuz değil pahalı oluyor. 'şşş, stadia konsol kalitesinde ucuz bir sistem çaktırma.'
ikincisi, gecikmesiz değil. gecikmesin değil imiş gençler deneyen basın kuruluşları ekmek kuran çarpsın modunda bildiriyorlardı. sadece mükemmel olanaklarla gecikmesiz çalışıyormuş ve mükemmelliyet nasıl bir mükemmelliyet ise google stadia'yı duyururken bile bu mükemmeliyete ulaşamadı. ms1 monitörlerin, kablolu farelerin, kasa içindeki gecikmeyi düşürmek adına oynanan oyunların bulunduğu bu kültürde oyuncuların bunu kabul etmesini beklemek çok iyimser.
öte yandan yatırım meselesi var ki burada da stadia gibi bulut sistem salantıya giriyor. zira başta belirttiğim gibi oyunları stadiada almak gerekiyor. yarın öbür gün stadia'nın fişi çekilirse 60 dolarcıklara aldığınız 40 oyun -ya da ne kadar aldıysanız- stadia ile birlikte teknoloji çöplüğünü boyluyor. çünkü oyunlar ne yastığınızın altında ne de oynatabilen başka bir platform var. o noktada oyunların üstüne buzlu ayran iyi gider herhalde. hadi platform ölmedi ve google'ın olası kavgası sonucu satın aldığımız oyun sistemden kaldırılmadı. bu sefer de sistemde rehin olan kendi oyunlarımızı oynamak için google'a aylık sakal atmamız gerekecek. 4 yılın sonunda aynı paraya ulaşacağımız PS5 ve yeni xbox'ta bu durum söz konusu değil. durumun imkanını anlatmak için şöyle bir örnek vereyim; 20 yıllık playstation 2'deki oyunumu hala oynayabiliyorum. ne ekstra internet bağlantısı ne sakal.
farkındaysanız olayın türkiye tarafına hiç girmedim. türkiye'de bu sistemin imkansız olacağını söyleyenler olsa da yazının en başında gıdıkladığım gerçek dolayısıyla onlive sayesinde 2012'de 5mbps'lik ttnet internetimizle isviçre'deki sunuculara bağlanıp google'ın şu an veremediği düzeydeki kaliteyle oynayabiliyorduk. bu olayın aslında ne kadar hazır olduğunu gösterse de 'kardeş biz zaten şu anki durumdan bahsediyoruz, o zaman biz de biliyorduk oynanıyor diye' çıkışacaklar için günümüz örekleriyle devam edelim. ingiltere psn hesabı ile ingiltere'deki ps now sunucularına, nvidia geforce ile nvidia'nın isviçre sunucularına bağlanıp sorunsuz oyun oynayabiliyoruz. ps now, hep pc'de hem ps4'te çalışıyor. al sana stadia! geforce now da ise satın aldığın oyunu steam'e ekleyebiliyorsun. aga stadia!
Boklamak için erken olduğunu düşündüğüm sistem. Evet belki biraz hayal kırıklığı ile başladı. Başlar başlamaz çatır çatır çalışacağını düşünmek biraz hayaldi ancak gelecekte oturacağını düşünüyorum.
Öncelikle optimizasyon önemli bir konu playstation'dan pc'ye portladıkları oyunları düzgün ayarlayamayan milyar dolarlık oyun firmaları varken, yaptıkları oyunlarda amd ile nvidia ekran kartları arasında bu kadar fps oynaması olurken google'ın kalkıp böyle büyük bir işin altına girmesi takdir edilesi bir girişimcilik. Adamlar karşılarına neredeyse tüm donanım dünyasını aldılar. Bu sektöre yakın olan birisi olarak ülkedeki tedarikçiler bile stadia karşısında nasıl bir pozisyon alınacak diye endişe içinde bekliyorlar. Bu sistem, batar çıkar, Google vazgeçtim der kapatır bilemem ama gelecek için mutlaka büyük bir alt yapı oluşturacaktır. Google sıkıştırma konusunda özellikle youtube'da çok iyi işler çıkartıyor. 8mb boktan bir internette her hangi bir yerde 720p video bile izleyemezken YouTube'da 1080p video rahatlıkla oynuyor. Bu sebeple oyunlar için de buna yakın bir teknoloji kullanılacağını düşünüyorum.
Hem oyunu alıp hem abonelik ödemek zor gelmiş ama konsolda oyuna para verip bide online oynamak için psn plus alınmıyormus gibi eleştiri yapılıyor. Çok ucuz harika demiyorum ama sistem tam oturursa 2-3 senede bir 2.500tl verip sağlam ekran kartı alma derdi bitiyor. 30 fpsci konsolcular da 4k 60 fps oynuyor. E oyunun da parasını verin amk.
Bu sistem Türkiye için şu haliyle imkansız ancak yaygınlaşması halinde insanların baskısı ile belki ülkenin internet standartları da değişebilir, Bunun için ön ayak olabilir. Sistem için gerçekten çok erken ama en azından single player oyunlar için stabil hale yakında gelecektir.
steam, epic games vb. gibi platformlarda hali hazırda satın aldığınız oyunları burada oynamak istediğiniz taktirde ayrıca buradan satın almanız gereken platform.
nvidia geforce now ile kıyaslandığında yanından bile geçemiyor şu an için.
