Hint-avrupa dil ailesine ait bir dil. Konuşan sayısının Daha çok Türkiye, ırak, iran ve suriye’de bulunduğu az da olsa Ermenistan, Afganistan ve orta asya türki cumhuriyetlerinde bu dili konuşanlara rastlanmaktadır. Orta doğuda en çok konuşulan dördüncü dil konumunda olup konuşan sayısı kaynaklarda değişiklik göstermekle beraber 30-35, 40-50, 50-60 milyon gibi sayı veren kaynaklara rastlanmaktadır.
Orta asya ve horasan’da bu dili konuşan yerleşik insanlara rastlanmasının sebebi ise kürtçe konuşan toplumaların, önce iran şahı şah abbas tarafından 17. Yüzyılda politik amaçlarla horasan’a; sscb yönetimini elinde bulunduran lenin, sonrasında da aynı politikayı devam ettirmeye çalışan stalin tarafından yine politik amaçlarla kürtçe konuşan insanlar orta asya bozkırlarına yerleştirilmişlerdir.
Başlıca lehçeleri ise şunlardır: Kurmanci, Sorani, Leki, Zazaki (tartışmalıdır.) gorani.
Türkiye’de konuşulan lehçeleri kurmanci ve zazaki’dir. Türkiye’de konuşulan kurmanci lehçesi illere ve bölgelere göre çeşitli ağız farklılıklarından kaynaklı aynı lehçeyi kullanan insanların birbirleriyle olan iletişimini zorlaştırmaktadır. Tabi bu salt ağız farklılığından kaynaklanmıyor. Ortak bir gramer ve eğitim sisteminin olmayışı en büyük sebeplerin başını çekmektedir. Son zamanlarda televizyonlarda ve çeşitli yollarla ortak bir ağızın kullanılması bu farklılığı ve kopukluğu en aza indirmiştir.
italyancadan sonra öğrenmek istediğim, öğrenmeye başlayacağım dildir.
latince benzeri kelimelerin bulunması ve grameri dikkatimi çekti. ortadoğu'da yükselen bir dil olması ise kendi açımdan bir kazanım olabilir diye düşünüyorum. fransızcaya göre bazı yörelerin gırtlağı daha sert olsa da genel olarak tınısı hoşuma gidiyor. birkaç kaynaktan öyle üstün körü baktığımda türkçe-kürtçe olarak değil de ingilizce-kürtçe olarak öğrenilmesi daha kolay gibi geldi. erillik-dişilik olması biraz moralimi bozsa da fransızca, özellikle almancaya göre daha kolay olduğunu düşünüyorum.
Bir de kelime zenginliği olduğunu duydum ve birkaç kere kontrol ettiğimde gerçekten bunu doğruladım. o da biraz zorlayacak gibi ama bakalım, ilk fırsatta kolları sıvayıp çok fazla kaynak olmayan bu dili günlük konuşma yapacak kadar öğrenmeye başlayacam.
yararlı linkler ve kaynaklar gönderen olursa da tadından yenmeyeceğinden şükranlarımı sunarım.
edit: @unidentified suser adlı yazarımızdan güzel bir link geldi. ingilizce olarak anlatması ve biraz incelediğimde başlıklar altında konuları sıralı bir şekilde vermesi hoşuma gitti açıkçası. çalışmaya başlayınca aklımda soru işaretleri kalmayacak sekilde de konu anlatımı varsa 10/10 verecem *