senarist-yazar, müzisyen. bilgesu erenus 1943 yılında bilecik gölpazarı'nda doğdu. kadıköy kız koleji'ni bitirdikten sonra, bir süre hukuk eğitimi gördü ve konservatuara gitti. istanbul üniversitesi gazetecilik enstitüsü'nden mezun oldu. 1965-1973 yılları arasında trt'de çalıştı. edebiyat dünyasına tiyatro oyunlarıyla girdi. ilk oyunu "el kapısı" 1973 yılında ankara sanat tiyatrosu'nda sahnelendi. 1977-1979 yılları arasında aziz nesin başkanlığındaki türkiye yazarlar sendikası yönetim kurulu'nda görev aldı. 'toplumsal kurtuluş dergisi' çalışmalarına katılarak bir süre aynı derginin sahipliğini yaptı. 1995 yılında halkı askerlikten soğuttuğu gerekçesiyle, askeri mahkeme sanığı olarak kısa bir süre bayrampaşa cezaevi'nde yattı.
bilgesu erenus'un edebi yolculuğu, ülkenin siyasi ortamına muhalif duruşundan dolayı aşılamayan engeller ve yasaklarla doludur. oyunlarındaki politik duruş, oyunlarının sahne bulmalarını zorlaştırır. dışkı yedirilen köylüleri konu eden, "havuç ya da sopa"; grevdeki işçileri anlatan, "altıncı gün" ve yıkılan duvarların ardındaki dünya, "iki bin yılına iki bir..." yayımlanma ve sahnelenme olanağı bulamayan oyunlarından bazılarıdır. yalnızca oyunları değil romanları için de uzun süre yayınevi arar. 12 eylül 1980 sonrasında sol düşünceyi yok etmek üzere, dinci ve ırkçı akımların devlet kurumlarınca yaygınlaştırılmasını konu alan gece, göz, kazı adlı üç romanı, bastıracak yayınevi bulamadığı için ancak 1990'lı yıllarda yayımlanır. "dersim '38" adlı senaryosu ise filme çekilemez, 1998 yılında yayımlandıktan sonra ise yargılanır ve toplatılır.
bunlara rağmen oyunları avrupa'da ve avustralya'da çevrilme ve sahnelenme imkânı bulur. 1980 yılında kaleme aldığı, 1960'larda almanya'nın önceleri "misafir" olarak çağırdığı sonra uyumsuzluk nedenlerinden dışladığı türk işçilerden musa'nın yaşadıklarını konu edinen "misafir" oyunu istanbul şehir tiyatrosu, adana, diyarbakır, bursa, antalya devlet tiyatroları'nda, bulancak sanat tiyatrosu'nda, ankara yarı açık cezaevi'nde ve polis akademisi'nce sahnelenmiş, avrupa'nın çeşitli kentlerinde ve avusturalya'da da oynanmıştır. köln arkadaş theatre'da ise, 1997'den bu yana gösterimdedir. işıl kasapoğlu yönetiminde paris'te ve fransa'nın çeşitli kentlerinde fransızca oynanan "misafir," 1989 yılında istanbul tiyatro festivali'nde fransız prodüksiyonu olarak yer aldı. 2010 ekim ayında misafir jacques salzer çevirisiyle "l'espace d'un instant" yayınevi tarafından "l'invité" adıyla yayımlandı. yine aynı yayınevi, "un ciel sur le bazar" adıyla yayımladığı bir tiyatro antolojisinde "misafir"e yer verdi.
çocuklar için yazmayı büyük bir sorumluluk olarak gördüğünden, uzun meslek yaşamı boyunca bu alanda yalnızca üç oyun yazmaya cesaret edebildi. ilki, 1979 dünya çocuk yılı dolayısıyla, yazdığı ve "milliyet sanat dergisi"nin açtığı çocuk oyunu yarışmasında, başkanlığını haldun taner'in yaptığı jüri tarafından birincilik ödülü alan, birbirine eş kardeş oyunudur ve birkaç basım yapmıştır. diğer ikisi ise 1990'larda yazdığı, "anya manya kumpanya" ile 2010 yılında yazdığı, "kuguşdigili" olup, her ikisinin de 2012'de yayımlanması planlanmaktadır.
yazarın "toplumsal kurtuluş dergisi"nde yazdığı yazılar "entelektüel şiddet" adlı kitapta toplanmıştır. 1998'de yayımladığı "payidar" adlı romanı ise, "nereye payidar" oyununun temel sorusunu 22 yıl sonra işçilerle yeniden tartışmak üzere yazılmıştır. "aydınlık zindan" adlı yapıtında yalçın küçük'ün; "böyle bir dünya" adlı yapıtında ise gülçin çaylıgil'in biyografisini kaleme almıştır. kimliksizleştirme ve kişiliksizleştirme amaçlı insanlık dışı tecrit koşullarını sanatın diliyle topluma duyurmayı amaçlayan "hepimiz tecritteyiz" etkinliklerinde yaptığı çalışmaları yazarlık olarak değil, "emperyalizmin tüm dünyaya uygulama çabasındaki infaz sisteminin kurallarını oyun alanına taşıdım" cümlesiyle tanımladı.
2000'li yıllarda, gitarı ve türk tiyatrosu'nun geleneksel figürü ibiş'le birlikte, kimi kitle toplantılarında ve özellikle üniversitelerin tiyatro ve sahne sanatları bölümlerinde, "pandora'nın kutusu" adını verdiği bir gösteriyle, yazdığı oyunlardan kimi anımsatmalar yaparak bu yolla ülkenin ve dünyanın yakın tarihini irdeledi. bilgesu erenus günümüzde, yüzü, tüm dünya çocuklarına, doğaya, emekçilere ve özellikle emekçilerin mücadelesine dönük bir şekilde yazdıklarını, düşündüklerini ve söylediklerini onlara siper etme çabasıyla çalışmalarını sürdürüyor. yazarın "şarkılarımız" ve "şarkılarımız kardeştir" adlarını taşıyan iki albümü vardır. şair ve ressam müştak erenus'la evlidir.
oyunları:
- "el kapısı" ankara sanat tiyatrosu (1973) reji: rutkay aziz. aynı oyun, yeniden gözden geçirilmiş haliyle 1981'de kreuzberg türk halk sahnesi'nde ve yüksel topçugürler rejisiyle oynandı.
- "ortak" - dostlar tiyatrosu - reji: macit koper (1976)
- nereye payidar (2011) - (müzikli oyun) ast - reji: rutkay aziz (1977)
- ikili oyun (1981) - dostlar tiyatrosu - reji: macit koper (1978), almanca ve lehçeye çevrildi; polonya dialog dergisinde yayımlandı (1979) ve alman devlet tiyatrosu'na bağlı, kiel actor studio'da sahnelendi (1983)
- kaside (1980)
- kelaynaklar - (müzikli oyun) istanbul sanat etkinlikleri- reji: mehmet akan, müzik: tarık öcal (1982)
- güneyli bayan (1984) - ankara sanat tiyatrosu - reji: rutkay aziz (1983); ast'tan yirmi yıl sonra, 2003 tarihinde, serap eyüboğlu rejisiyle izmir devlet tiyatrosu'nda sahnelendi.
- "misafir" - ast - reji: mehmet akan (1984)
- 555 k (1987) - metropol tiyatro birimi - reji: - - yücel çelikler (12 mart 1988)
- arka bahçe (1990) - izmir sanat tiyatrosu - reji: faruk boyacıoğlu (1993); ankara devlet tiyatrosu - reji: iskender altın (1999); bulgaristan pazarcık devlet tiyatrosu - reji: iskender altın (2000), bulgaristan pazarcık devlet tiyatrosu'nun repertuar oyunu olarak festivallere katılmaktadır; istanbul büyük şehir şehir tiyatroları - reji: hüseyin köroğlu (2012)
- kırmızı karaağaç (1996) - istanbul devlet tiyatrosu - reji: metin belgin (2000)
- acılar şenliği (1991) - arama tiyatrosu - reji: özkan schulze (2008)
- insan aklını koruma enstitüsü (1994)
fikret (1998)
- dokumacılar (1994) - uluslararası nazım hikmet yılı dolayısıyla yazılan oyun bulancak sanat tiyatrosu'nda, tolga çiftçi'nin rejisiyle 2002'de oynanmıştır.
- samur kürk (2004)
- çağrı (2004)
romanları:
- gece (1996)
- göz (1997)
- kazı (1993)
filme çekilen senaryoları:
- bir tren yolculuğu
- ikili oyunlar
- devlerin ölümü