içerisinde bulunan lavın bileşimine göre, patlama tipi değişiklik gösteren, yeraltındaki magmanın yer yüzüne ulaşmasını sağlayan dağ.
volkanlar püskürme çeşidi ve püskürttüğü maddenin türüne göre çeşitlere ayrılır. yeryüzündeki görüntüsü nedeniyle "kalkan volkanlar" denilen türlerin püskürttüğü lavlar oldukça yavaş yayılan ve ağdalı lavlardır. hawaii'de bulunan mauna loa gibi yanardağlar, bu sınıfa girer. mars'taki olympus mons da bunlardan biridir. daha küçük lav kalkanları, lav konisi, kümbeti ya da kubbesi gibi isimler alır.
vezüv gibi yanardağlar, stratovolkan ya da kompozit volkan gibi isimlerle anılır. bunlar büyük bir gürültüyle ve şiddetle patlarlar. oldukça tehlikeli dağlardır.
(bkz: süper volkan)lar ise küresel iklim değişikliğine yol açabilecek kadar tehlikeli olan türlerdir. meşhur yellowstone bunlardan biridir.
volkanların ne zaman patlayacağının önceden kestirilmesi yüzde yüz mümkün olmamakla beraber, bazı işaretler vardır. sunların başında sismisite gelir. bu nedenle büyük volkanların deprem aktiviteleri sürekli izlenmektedir. yer yüzeyinde meydana gelen değişimler de dağın patlama öncesi göstereceği davranışlardan biri olur. ancak bunun iyi analiz edilmesi gerekir, çünkü yellowstone gibi bazı volkanlar, bazen periyodik olarak kabarıp sönebilirler. her yüzey bozulması, patlamanın kapıda olduğunu anlamına gelmez.
dağ etrafında bulunan bitkilerin görünürde sebep olmaksızın ölmesi, suların kaynaması gibi durumlar da volkan patlamasına işaret olabilir.