teorik fizikte karl werner heisenberg in ortaya attığı heisenberg belirsizlik ilkesi ile çığır açtıktan sonra paul dirac ın ortaya attığı ama başlarda kimsenin acaip kafa bulandıran bir teori olduğu için umursamak istemediği(burası şaka idi) bu teori wolfgang pauli nin de "lan ilkeme evlatlık muamelesi yaptınız görürsünüz"((bkz: pauli ilkesi)) diyip olaya dahil olup bir de üzerine ernst pascual jordan ın da dehası üzerine eklenince sonuç olarak kuantum fiziği nin dalga mı parçacık mı sorusu en kafa karıştırıcı sorusu olmaktan çıkmıştır. insanların kafasına bir soru işareti bir "lan noluyor sansasyon mu yaratıyonuz yoksa daha yeni yarattık yeaaa" cümlesi oturtulduktan sonra. fizikçiler anlamıştır ki onlara hayat yine zehir yine problem.
tarihçe bittiğine göre ne olduğuna gelelim.(özellikle girişi mindfuck yaptım ki burada kafası bulananlar terketsin ki entry nin ilerleyen bölümlerin de delirmesinler diye. eğer kafanız biraaz ısındıysa geçelim.)
aslında adında cevabı bulunan bir teori kuantum alanı yani diyor ki parçacık yok parçacıkların alanı var. yani parçacıklar aslında alanlardan oluşuyor.
neden mi? zaten biz parçacıkların tam olarak neye benzediğini saptayamıyoruz ki. neden parçacık olacak belki alanlardır yani bu teoriye göre en küçük parçacıkların bile %99 u boş. ki heisenberg belirsizlik ilkesine göre biz asla elektronların yerini ve hızını yüksek bir duyarlılıkta belirleyemeyiz. o zaman neden biz onların sürekli parçacık olduğunu iddia ediyoruz ki? felsefesine verilen ve şu ana kadar aksi ispatlanamamış ve tüm kuantum dinamiklerine uyan bir yanıt olarak kısaca tanımlayabiliriz.
peki bu sorulara nasıl cevap vermiştir bu teori? Aslında evren de hiçbir şey parçacık şeklinde değil. evrenin her yerinde alanlar var.(ama parçacıklar boşlukta yok) mesela elektron alanı siz ona bakmak istediğiniz de bir enerji veriyorsunuz ışık tutarak foton gönderiyorsunuz. ve bu sayede o alan bir parçacık gibi yansıma yapıyor. ama ışığı kestiğinizde yine bir alan. aslında bazılarınızın aklına direkt erwin schrödinger in kedisi ile yaptığı deney gelmiştir. yorumlamalar farklı ama temel aynı. ama bunu da bilmeyenler için açıklama yapmak gerekirse(bu teori özelinde) ısı ile resim çıkan bardakları düşünün. normalde siyah bir alan var ama ısı enerjisi verildiğinde bir fotoğraf ya da bir resim çıkıyor. bu teori de onu söyler aslında ama tabi daha mikro boyutlarda ve daha karmaşık şeklinde.
Daha da açmak gerekirse; evrende alanlar var ve bunların kendine özel enerjileri var. mesela elektron alanı için bir değer sallayalım şu an 1ev olsun. biz ona enerji gönderdiğimizde 1.2ev olduğunu varsayalım. 1.2ev olduğunda elektrona dönüşüyor. yani alanlar parçacıklara dönüşüyor ve enerji seviyesi normale dönünce tekrar alan oluyor.
kafanız karıştıysa normal. karışmadıysa bu entryleri siz yazmalısınız eğer yazmıyorsanız çünkü daha var ama nasıl anlatacağımı kurgulayamayacak kadar kafam karıştı benim de.
edward witten'a göre "şimdilik" en zor modern fizik teorisidir. çünkü elektronların kendi alanları, kuarkların kendi alanları vardır. bunlara bir de foton alanları da eklenince değmeyin keyfinize. sonsuz sayıda parçacık olunca sonsuz sayıda alan da olacağından sonsuz sayıda veri olacaktır elinizde.
not: eğer yanılıyorsam uyarınız. fizik bölümüyle ilişiğimi keseli 4 yıl oldu yanlış hatırlıyor olabilirim.