bir tür baharat. maviş maviş açan bir çiçeğin tohumları. ramazan pidelerinin, güzel francala ekmeklerin, anne poğaçalarının süsü. toz haline getirilmeden, tane olarak kullanılır. keskin bir aroması, acımsı bir tadı vardır. herkes sevmez. ben severim. fırından pideydi, ekmekti alırken üstünde en çok çörekotu olanı isterim. hamur işleri dışında çeşni olarak bazı peynir türlerinin içine katıyorlar. küçük siyah benekler. peynire de yakışıyor.
düğün çiçeğigillerden, çiçekleri sapının ucunda bulunan otsu bir bitkinin hamur işlerine lezzet ve koku vermek için ekilen, susam iriliğindeki siyah tohumu, çöreotu.
1915 ermeni sürgününde kimi güzel kızları oğullarına aldılar, kimi küçük çocukları acıyıp evlat edindiler vs...
O şekilde gizli ermeni kadınların, hem kendi aralarında bir işaret hem de bir geleneğin devamı olarak poğaçalara vs özellikle kullanmış olduğu siyah susamvari bitki.