2001 yılında uyuşturucu kullanımını suç unsuru olmaktan çıkaran ülke. her türlü uyuşturucu, eroin, ekstazi, kokain, esrar, aklınıza gelebileceklerin hepsi. ama yanlış anlamayın. bu, ülkede uyuşturucunun yasal olduğu anlamına gelmiyor. hapse mahkûm etmek veya sabıka kaydına işlemek yerine, az miktarda bir para cezası ve/veya rehabilitasyon programına sevk edilme, profesyonel lisansın askıya alınması, belli kişilerle görüşme veya belli yerlere girme yasağı anlamına geliyor. burada elinizde bulunan uyuşturucu miktarının da büyük önemi var. kişisel ihtiyaca 10 gün yetecek miktar denmiş ve miktar yasalara işlenmiş. kişisel kullanım sınırları, 1 gram eroin, 1 gram ekstazi, 1 gram amfetamin 2 gram kokain veya 25 gr esrar olarak çizilmiş. bu miktarın üstüne çıkanlar satıcı, dağıtıcı olarak görülüyor ve ciddi şekilde cezalandırılıyor.
muhalifler bu yasanın ülkede uyuşturucu kullanımını çığırından çıkaracağını ve hastalıkların tavan yapacağını savunsa da, 17 yıl sonra, ülkede uyuşturucudan ölümler Avrupa ortalamasının beş kat altına düşmüş ve yeni hiv enfeksiyon vakaları milyonda 104.2’den 4.2’ye düşmüş. hatta 15-24 yaş arası kullanıcıların sayısında bile azalma olmuş.
aslında anladığım kadarıyla Portekiz sokakta gizli saklı çalışan satıcılara (ve tabii onların patronlarına ) göz yumuyor biraz çünkü amerika’da bazı eyaletlerde yapıldığı gibi, ruhsatı alana esrar dükkânı, ya da başka bir uyuşturucunun dükkânını açmasına izni vermemiş. satmak suç hâlâ. asıl farkı sağlık programlarına ağırlık vermek yaratmış gibi görünüyor. kullananları hapse göndermek yerine rehabilitasyona göndermek, eroin kullananlara temiz şırıngalar sağlamak, hastaların tedavisi, bakımı vs gibi.
tüm dünyada üretilen "mantar tıpa"ların yaklaşık yüzde 70'i bu ülkedendir. portekiz ormanlarında yaygın olan mantar meşesi ağacından üretilen bu malzeme yalıtım için çok kullanışlıdır.
avrupa'nın üvey evladı gibi bir ülke. artık en batıda olduğu için midir nedir, sanki avrupa'dan soyutlanmış gibi bir hali var. bunda muhtemelen uzun süre emevi hakimiyeti altında yaşaması etkili olmuş olsa gerek. Zaten İspanyolların “burada da şöyle ufak bir kontluk olsun” demesiyle temelleri atılan bir ülke.
Tabii keşifler çağı sırasında alıp başını yürüyor. Hatta İspanya ile dünyayı paylaştıkları bir dönem bile oluyor.
Ama, küçük nüfusu ve sınırlı ekonomik kaynakları nedeniyle büyük rakipleri karşısında uzun vadede zayıf düştü. 17. yüzyılda Hollanda, İngiltere ve Fransa’nın saldırılarıyla birçok denizaşırı ticaret merkezini kaybetti. 1580-1640 arasında İspanya’nın kontrolüne girmesi, Portekiz’in savunmasını daha da zayıflattı. 19. yüzyılda sanayi devrimine ayak uyduramaması ve Brezilya’nın 1822’de bağımsızlığını ilan etmesi ekonomik çöküşü hızlandırdı. 20. yüzyılda Afrika’daki sömürgelerini elde tutmak için uzun süren savaşlar veren Portekiz, 1974’teki Karanfil Devrimi sonrası tüm kolonilerini kaybederek bir kolonyal güç olmaktan çıktı.
Golden visa sonrası göç bakanlığının inflak ettiği ülke. Telefon melefon ne varsa kapatıp ölü taklidi yaptılar iki sene. Millet oralardan ev alıp kart alamadı. ülkeden çıkamadı kartsız tekrar giremeyeceği için.
Polis kaçak göçmen tutuklamayı da bıraktı lakin kime sorsan resmi olarak kaçak. Çünkü yasal iṣlemini yapacak muhattap, soru sorulunca hocayla gözgöze gelmemek için kafasını sıraya sokan eblek gibi.
Bu sene bir dirhem düzelmiṣ diyorlar. Iki sene once kaldırdıkları imkanlar daha yeni rahatlatmaya baṣlamıṣ. Ucundan.