Ödül ve ceza sistemiyle verilen bir eğitim olduğu söyleniyor. Kedilerin çok temiz ve mahremiyete önem veren hayvanlar olduğundan yola çıkılınca, kumlarının ulu orta yere konmaması gerekiyormuş. Bir de bu eğitimi başarıyla verebilen varsa bana bi ulaşsın da dua edeyim. Kedi geliyor yakında, ortalığa sıçıp batıracak diye sayfa sayfa yazı okuyorum.
köpeklerin aksine kedilerin büyük kısmına tuvalet eğitimi vermek gerekmez. temiz ve titiz hayvanlardır. kumunun yerini gösterirsin o anlar ve orayı kullanır. ilk tuvaletini doğru yere yapması önemlidir. olmayacak bir yeri kullanacak olursa bıraktığı izden ötürü aynı yeri kullanmaya devam edebilir. evde doğmuş kedileri anneleri eğitir çoğu zaman. tuvaleti doğru kullanmayan kedi de ömrü billah öğrenmez. bizim kedilerin biri çok titizdi tuvalet konusunda. pencereden sokağa çıkar gezer dolaşır tuvalet ihtiyacı olunca koşa koşa eve gelirdi. sonra tekrar çıkardı. ki o dönemde bu terbiye mahallenin çocuklarında yoktu. apartmanın girişindeki merdivenin altını kullanıyordu sıpalar.
köpek gibi nereye işeyip sıçacağını bilmeyen hayvanlar değildir kediler. eğer anne sütünden kesilmesinden kısa bir süre sonra evinize aldığınız yavru bir kedi varsa, işte o zaman biraz sorun olabilir. tuvaletini nasıl, nereye ve nasıl şekilde yapacaklarını annelerinden göre göre öğreniyorlar. anneden görebileceği zamanlar geldiğinde ortalıkta hiçbir türdaşı olmayacağı için "nasıl yapıyorduk bunu ya?" diyerek apışabiliyorlar. en iyi seçenek kumun içine bırakmak; hatta fazla sert olmamak kaydıyda kumun içine adeta atmak. 1-2 kaçma teşebbüsünden sonra "bu beni buraya atıyor, benim de burada bir şey yapmamı istiyor sanırım" mantığını güdüyorlar. gerisi de kendiliğinden geliyor zaten. götündeki bokları, ayaklarına yapışmış çişleri temizleme dönemini, biraz büyüyüp yetişkinliğe adım attığında, gözleriniz buğulu bir şekilde anıyorsunuz sonra.
kedileri tek bir odada tutup tuvalete ulaşmalarını engellemek mantıklı bir yöntem değil. madem kedileri odada tutmaya mecbursunuz, kumu da odaya almak zorundasınız. kumu odaya alamıyorsanız, kedileri de odada hapis bırakmamalısınız. kum neredeyse, kediler de kuma ulaşabilecek bir uzaklıkta olmalılar. aksi halde, kedileriniz küçük yaşlardan itibaren tuvaletlerini uzun süreler boyunca tutmaya alışacaklar ve bunu düzeltmeniz de mümkün olmayacaktır. sıkıntılı yani durum.
"ayy, çok kokuyor odanın içinde de, alamam içeriye" diyene kadar, hangi tip kumun hangi koşullar altında kullanılabileceğini araştırmanızı öneririm. hiçbir şekilde çiş-bok kokmayan kum diye bir şey yok, inanmayın aksini söyleyenlere. kokuyu en aza indiren kum çeşitleri piyasada mevcut. onları deneye deneye eviniz ya da odanız için en uygun kumun hangisi olduğunu bulacaksınız zaten.
yardım isterseniz de, yazın, illa ki cevap veren olur buradan size.
eğer alaturka veya alafranga tuvalet eğitimiyse biraz çaba gerektirebilir.
fakat normal kum kabı kullanılacaksa hiç uğraşmaya gerek yoktur. çoğu zaman yavru kediler bile kumu gördüğünde tuvalet ihtiyacını orada gidereceğini anlar. hatta kum bulamazlarsa dayanabildikleri kadar tutar, ordan oraya koştururlar.
kısaca bir defa kuma bırakın, olmadı patileriyle biraz eşeleyin yeterli olacaktır. çok geniş bir evdeyseniz yerini öğrenmesi için birkaç defa gitmesi lazım.
şahsen hiç ihtiyaç duymadığım eğitimdir. zira sokaktan aldığımız iki aylık kedimizi içinde kum dolu koli bulunan bir odaya koyduğumuzda kendiliğinden gidip kuma yapmış ve üstünü de itinayla örtmüştü.