geçmiş daha güzel falan değildir insanların ezici çoğunluğu için. beyin kötü anıları geriye atıp iyileri hatırlama eğilimi gösterdiği için "iyi" oranı çok daha fazlaymış gibi gelir.
milan kundera, göçmenlik/gurbetlik öyküsü anlatacağı için bilmemek adlı romanına nostalji'nin etimolojisine değinerek başlar. yunanca nostos (geri dönüş) ve algos (keder) kelimelerinden oluşan nostalji'yi şöyle tanımlar: "doyurulmamış dönüş arzusundan kaynaklanan keder." çoğu Avrupa dilinde Orijinini yunancasından alan bir nostalji kelimesinin kullanıldığını anlatır. Fakat bazılarının da nostalji'yi karşılayan kendi kültürel tarihine dayalı başka bir kelimeyi tercih ettiğini hatırlatır. Örneğin melankolik ve feminen sosyal medya profillerinde görülen, "artık yok olanın varlığına özlem" anlamındaki portekizce saudade'nin kaynağında latince solus (tek başına, yalnızlık) var. Bunun yanında gündelik ve kültürel tarihlerinde nostalji anlamına mesafeli olan almanlar da farkı bir kelimeyi, sehnsucht'u yeğlemiş ve nostaljinin anlamından geri dönüşü eksiltmiştir: "orada olmayana duyulan özlem." eğer bir ortak nokta varsa onun özlem ve geçmiş olduğunu söylemek herhalde yanlış olmaz. Hem rammstein da sehnsucht'da geçen yılın tutkusunu özlemle anıyordu. Dağılmadan, bunların çoğu incelendiğinde nostaljinin bir duygu durumu olduğu konusunda hemfikir olmak kaçınılmaz. ancak nostalji eskiden, kavramın ilk yıllarında, bir hastalık türünü isimlendirmek için icat edilmişti.
Nostalji'yi ilk kez İsviçreli doktor jean-jacques harder on yedinci yüzyılda paralı askerlerin yaşadığı sıla hasretini açıklamak için anmış, ardından j. hofer tıp tezinde "genç insanların hikayelerini" anlatırken literatüre katmış. Nostalji isimli son derece ince ve anlam yüklü kitabında "insan ne zaman evindedir?" diye soran barbara cassin'in anlattığı detaylardan anlaşıldığı kadarıyla gurbette olan gençlerden biri evine vardığında diğeri eve dönüş yolunda iyileşmiştir. Yıldıray oğur'un aktardığına göre askerler ve gençlerde "mide bulantısı, yüksek ateş, baygınlık, iştahsızlık, kafada çıkan çıbanlar" gibi benzer belirtilerle seyrediyordu bu hastalık, hatta intihara sürüklediği olmuştu. Kavramın almanca örneğinin kökeninde yer alan bağımlılık anlamı sanki kendini gösteriyordu o dönemde; eve olan bağımlılık ve yoksunluk kişiye dayanılmaz bir keder veriyordu. andrey tarkovski de nostalghia'da insanın orada bir yerde gizlenen özüne geri dönme arzusunun onu kelimenin gerçek anlamıyla zehirlediğini, hasta ettiğini anlatmıyor muydu?
Yıllar yıllar sonra, yirminci yüzyıla gelindiğinde nostalji ait olduğu duygular sınıfındaki yerine geri dönerek bugünkü manasını bulur: Geçmiş için hissedilen keder dolu özlem.
Fakat bugün svetlena boym nostalji'nin bireysel bir hastalık olduğu kadar çağımızın ortak duygusu olduğunun da altını çiziyor ve üç önemli önerme sunuyor.
1. Nostalji ile modernite ikili bir karşıtlık oluşturmaz, ikisi aslında aynı şeydir. Nostalji yeni tür bir zaman ve mekan anlamlandırmasının da bir sonucudur.
2. Nostalji her ne kadar yuvaya geri dönüş manasını taşısa da özünde belirli bir zamana özlemdir: "zamana ve ilerlemeye isyandır."
3. Nostalji yalnızca geçmişe değil geleceğe yönelik de olabilir: Geçmiş ve şimdide biriken fantazilerin gelecekte gerçekleşmesine duyulan özlem.