1959 yılında ressam Johfra Bosschart ve ressam eşi Diana Vandenberg, Sürrealizmin usta ismi dali ile tanışmaya ispanya'ya giderler. ilk buluşma için misafirlerini evinde ağırlayacağını belirten dali, görüşme günü evinin salonunda dakikalarca beklettiği misafirlerine sadece "hoş geldiniz." der ve atölyesine gider.
ertesi gün, çok iyi ağırladığını düşündüğü misafirlerine tekrar haber yollayan dali, onları atölyesinde ağırlayacağını söyler. yüce gönüllü misafirlerimiz bu teklifi geri çevirmez ve kararlaştırılan günde dali'nin kapısını çalar. gergin ve tuhaf bir atmosferde gerçekleşen ikinci buluşmadan sonra Bosschart günlüğüne dali hakkında şu notu düşer:
"Bu ziyaret, arkamızda çelişkili bir düşünce ve duygu fırtınası bıraktı. Onu itici ama sempatik ve trajik buldum. Kendi yarattığı figür olmaya zorlanan bir mahkum. Soytarısı olduğu dünyanın ve bu durumdan kurtulmasını imkansız kılan sınırsız kibri nedeniyle kendisinin kurbanı. Görüşme boyunca özlediğim tek şey, mutluluk ve mizahın herhangi bir iziydi."
sürrealist deli insanlara ne etti bilinmez ama Johfra Bosschart üzerinde bıraktığı etki, sanatçının eserlerine yansımıştır:
1976-1977 arasında 17 bin boş tuvale imza atarak (hepsine yetişmesi de mümkün olmadığından bazılarını da asistanları atmış) parayı götürmüş olan ressam.
vakti zamanında elinde bir anahtar ve yerde metal bir tabak ile uyumayı alışkan edinmiş sürrealist ressam. çünkü uyuduğu zaman anahtarın tabağa düşüp, ses çıkararak onu uyandıracağını düşünürdü. dali, en ilginç fikirlerin uyku ile uyanıklık arasındaki o geçiş sürecinde, bilinçaltından geldiğine inanırdı.
hayatı; daha sonraları dadacılardan ayrılarak sürrealist denilen gruba (ki kurucularındandır) katılmasına kadar olan sürede çizdiklerini, ürettiklerini anlayabilecek kadar travmatik ve zorlu geçmiştir. kemalettin tuğcu öykülerindeki gibi yokluklar olmasa da yaşadığı duygusal savaş ve başarmaya çalıştıkları onu sanat hayatında diğerlerinden ayrımaya yetmiştir.
her şeyden önce ikame bir çocuktur. ölen abisinin acısını azaltmak, aileye yeni bir umut olmak için dünyaya getirilmiş, ancak bu onda her zaman ana babasının karşısında bir hayaletle savaşmasına, yakınında bile olmayan bir hayali geçmeye çalışmasına, rekabet etmesine sebep olmuştur. zavallıcık bir yandan da içinde asla bitmeyecek bir vicdan muhakemesine girmiş ve hiçbir zaman tam olarak iç huzurunu yakalayamamıştır. ne ailesinin gözünde, ne kendi içinde bu savaştan galip çıkamamıştır.
çevresindeki farklı hayatların kötü ölümlerine şahit olan otoriter babası, özellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklardan pek korkmuş ve dali'ye bu hastalıkları detaylı anlatan ve hasta resimlerini barındıran bir dermatoloji kitabını çok talihsiz bir zaman aralığında, ergenlik çağının başında hediye etmiştir. işte tüm resimlerine yansıyan çileli cinsel dünya, baskılanmış dürtüler, korkaklığının karakterine yansıyan izleri bu kitapla belleğine kazınmıştır. tüm ikili ilişkilerinde cinsel sıkıntıları ve tutarsızlıkları sürmüş, ancak kendisinden büyük tek aşkı gala ile bu konu biraz rayına oturmuştur. kaynaklar kadının kendisinden yaşça daha büyük olmasının ve anaç bir yapısının olmasının bu zorlukları çift olarak atlatmasında yardımcı olduğunu aktarır.
velhasıl kelam sevgili dostlar bazen iyilik yapıyoruz, bilinçlendiriyoruz diye işte böyle sıçıp batırabiliyoruz. ha bunun sonrası dali çıkmış, ama her sıçış da bir dali çıkartmıyor malumunuz. ortalık ruh hastası dolu. hayır bir de dışavurum da sanatla gerçekleşmediğinden bu insanlar ortada saatli bomba gibi geziyor anasını satayım.
Nasıl bir manyak olduğunu görmek için müzesi ziyaret edilesi kişi.
Mürekkep balığı kullanarak yaptığı resimden, sevgilisinin ve kendisinin anüs kalıbı ile yaptığı heykellere kadar türlü türlü tuhaflığı içeren bir müzedir.
11 mayıs 1904 İspanya doğumlu sürrealist ressamdır. En önemli eseri "belleğin azmi" tablosudur. Bu eserinde zamanın göreceli oluşunu eriyen saatlerle anlatıldığı düşünülüyor. Anlaşılması zor insandır. "Bir deliyle benim aramda tek bir fark var. Deli aklının yerinde olduğunu sanır. Bense deli olduğumu biliyorum."
yeteneğini fark etmesini tetikleyen şeyin, çocuk yaşlarda sınıfında asılı bir tablo olduğu ve o tablonun bütün hayatını genel anlamda olumsuzda olsa etkilediği söylenir. dali gerçekten farklıydı popülist akımlar sayesinde konuşulmasından ziyade psikolojik anlamda da üzerine durulması gerektiğini düşünüyorum. Tablo linki www.illusionsgallery.com/... dali ve ara gülerin hikayesini başka bir zaman ekleyeceğim.