aristo'nun tiyatronun insana kendisini dışarıdan gösterdiğini ve izleyicinin oyundaki olayların kendi başından geçtiğini düşünmesi halini anlatmak için kullandığı kavram.
bir dönem suçlular için ceza yöntemi olarak kullanılmıştır. (hırsız, hırsızın başına gelecekleri izler)
tiyatro insanı insana insanla insanca anlatma sanatıdır tanımına ek olarak, tiyatro insana kendine dışarıdan bakmasını, arzularından arınmasını sağlar der aristoteles. aslında teatral bir tedavidir, hayali empati temellidir. seyirci kendini karakterle eş tutar, olacak/olmasını istediği olumsuz/olumlu durumlari gerçekleşmiş gibi gösterir seyirciye, düşüncelere etki eder, duygularını yönlendirme gücüne sahiptir. kişi sonunu görerek ya vazgeçer, ya tutarlı hale getirir.
aristoteles'in poetica isimli eserinde ele aldığı terim.
katarsis bir tragedyada bulunması gereken elementlerden biridir. kelime anlamı türkçede arınma olan katarsis, bir tragedyanın sonunda seyirci üzerinde o tragedyanın nasıl bir etki bırakması gerektiğine atıfta bulunur.
bu etki seyircinin oyunun sonunda, ana karakterin [il] hamartia [/il]sını görmesi, en başta hayranlık duyduğu karakterin kusurlu davranışının onun sonunu nasıl getirdiğini anlaması ve bundan yola çıkarak yapmaması gerekeni öğrenmesi ve tüm bunlar olurken aynı zamanda karaktere bu düşüşünden dolayı acımasıdır. böylece kendisini acınası durumdan kurtarmak için bir bakıma bu "insan hatalarından" (hamartia) kurtulmayı düşünmesini sağlamaktır aslında.
bir tragedya bunu (ve poetica'da geçen başka özellikleri) başarabiliyorsa iyi bir tragedya olabilir ancak.
edebiyatta karşılaştığımız catharsis, eserin artistik yönüyle yaratılan acıma, üzüntü ve korku gibi duyguların seyirci/okuyucu tarafından tecrübe edilerek yaşanan boşalımıdır. catharsis, son derece büyük ve güçlü duygusal bir değişikliğin içsel dünyamızda getirdiği yenilenme ve arınmadır.
"tragedyanın görevi uyandırdığı acıma ve korku duygularıyla ruhu tutkulardan arınmaktadır." (bkz:aristoteles, poetika)
dinlerken katarsis yaşayanlar adına; çok güzelsiniz be çocuklar! demek istiyorum.
Affet, affet Yalvarıyorum (adice) Affet, affet Diz çöküyorum Sadece bir rüya olsa da Benimlesin bu gece İçimde Affet, affet Yalvarıyorum (adice) Affet, affet Diz çöküyorum Bu hep böyle sürer Bu hep tek-rar eder Sadece bir rüya olsa da Benimlesin bu gece İçimde Affet, affet Yalvarıyorum (adice) Affet, affet Diz çöküyorum Affet, affet Yalvarıyorum (adice) Affet, affet Diz çöküyorum Bu hep böyle sürer Bu hep tek-rar eder Bu hep böyle sürer Bu hep tek-rar eder, eder...