genelde hastalık hastası olarak tanımlanan insanlarda işe yarayan yöntemdir.
her ailede böyle bir tip vardır mutlaka; aile büyüklerinden biri sürekli hasta olduğunu iddia ederek doktorların kapılarını aşındırır. doktor tarafıdan teşhis konduktan sonra ise etkisi sağlam olan baba ilaçların paketleri boşaltılarak içerisine (doktor tavsiyesine göre) vitamin doldurulur ve hastaya verilir.
kısa süre içerisinde plasebo etkisi gözle görülür bir şekilde kendini ortaya çıkaracaktır.
aslında etkisiz ilaç yerine, içinde ilaç dışında bulunması gererken diğer tüm unsurları ihtiva eden, gerçek olana tıpa tıp benzeyen ürün demek daha doğru olur. ağırlıklı olarak ilaç araştırmalarında bir gruba orijinal ilacı içeren ürün verirken diğerine bu ilacı içermeyen bire bir benzeri verilir. hastaların her iki ürüne verdiği cevaplar (klinik ve laboratuvar) daha sonra karşılaştırılarak etkinlik, emniyet vs. araştırmaları yapılır. Benzeri covid-19 aşısında da yapılmaktadır.
Hastaya hastalığıyla ilgili ilaç veriyorum diye bonibon verip hastanın iyileşme oranına bakmaktır. Hastanın bonibonla iyileşme oranı plasebo etkisidir. Neden? Tabii ki ilaç aldım şimdi iyi gelir bu bana diye düşünmemizdir, yani kabaca pozitif düşüncenin gücüne denir diyelim. Teknik kısma gelirsek, plasebo etkisini değiştiren bir takım noktalar daha vardır. Bu tarz bir deney yaparken çalışmaları "tek kör" veya "çift kör" diye ayırırlar. Tek kör çalışmada hangi hasta grubuna bonibon verildiğini çalışmayı yapan doktor bilir. Çift kör çalışmada ise bu grubun hangisi olduğunu doktor da bilmez. Neticede bonibon içip iyileştim sanan grubun iyileşme oranıyla, gerçekten araştırılan ilacı içip iyileşen hastaların oranına bakılır. Plasebo etkisi fazlaysa ilaç zaten tekrar Ar-Ge'ye döner. Ha eğer gerçek etken maddeyi içenlerde oran fazlaysa bu kez tek kör mü, çift kör mü diye bakılır. Çünkü denek grubuna ilaçları veren doktor "kıps bu gerçek ha" moduyla mı verdi acaba girer devreye. İşkillenmenin kitabını yazmıştır bunlar. Sonuçta yıllar süren araştırmalarla piyasaya çıkarlar. Bazen kafa kafaya gidenler bile oluyor pek tuhaf.
Bir not: Değerli yazar arkadaşlarım, bazen bazı girdileri hiç anlamıyorum. çok iyi bildiğiniz bir konuda yazarken o terimleri hepimiz biliyormuşuz gibi davranmazsanız çok sevinirim. Zaten sözlüğün amacı bu değil mi, bilmediğimiz konuları öğrenmek. Misal bir mühendis arkadaşımız bir terim yazacak "zıpçıktı kolunun yan dümene eğrisi" diyor ve geçiyor. iyi de zıpçıktı ne? hangi dalda kullanılan birşey? elinizi korkak alıştırmayın, bak sonra oturup arıyorum netten saatlerce. çok teşekkürler şimdiden.
bir çalışmaya göre hasta aldığı ilacın şeker olduğunu bilse bile plasebo etkisi gözlenir. diğer bir deyişle, plasebo plasebo olduğunun farkında olduğumuz anlardan bile etkisini gösterir. bu konuya en güzel örnek olarak "okutulan siğilin geçmesi"ni gösterebiliriz. kişi ateist olsa dahi, o siğilin okutulduktan sonra geçme ihtimali vardır.