grafittilerle birlikte, 'endüstriyel olmayan grafik üretimi' konulu tezlere konu olmuş yayın türü. biz kadıköylüler solucan fanzin'i biliriz. o da bozmuş, çağa uymuş. internet fanzini olmuş. solucanfanz.in/...
kelime olarak ingilizce fan veya fanatic kelimesinin ilk üç harfi olan fan ve magazine kelimesinin son dört harfi olan zine kısmının birleştirilmesiyle oluşmuştur.
genellikle belirli bir kültür dalı üzerine eğilen (örneğin müzik, edebiyat, sinema vs.), amatör şekilde hazırlanan, çoğu kez fotokopi yoluyla çoğaltılan, sabit-düzenli bir yayınlanma aralığı bulunmayan, ve kâr amacı güdülmeden hazırlanan basılı yayınlardır.
fanzinler, sınırlı sayıda basıldığı için okuyucusu açısından çok kıymetlidir.
fanzinlerin tarihi 19.yy sonlarına kadar uzanmaktadır. 1930'lu yıllarda ise bilimkurgu fanzinleri belirgin hale gelmeye başlamıştır. yıllar içinde matbaa teknolojisi ilerledikçe hazırlanan fanzinlerin formatı da bu ilerlemeye bağlı olarak daha sofistike bir hal almaya başlamıştır.
günümüzde ise yerini; basılı olmayan, internet üzerinden yayınlanan ve elektronik ortamlar aracılığıyla görüntülenen e-zine isimli dijital formata bırakmaktadır.
Öğrenci işi dergi değildir. Öncelikle amacı dergiden farklıdır. Ücretsiz ya da çok cüzi bir ücrete dağıtılır. Mainstream yayıncılıktan uzakta olmak ister. Herkes beni okusun, ünlü olalım kaygısı yoktur. O yüzden issn alma vs gibi işlerle uğraşmaz. Metinler de genelde yer altı bağlamına uygun olur. Bazen isim bile kullanılmadığı için kullanılan ifadeler çok daha rahat olur.
Dergi ile fanzin farkına dair daha çok şey yazılabilir eminim ki. Şimdilik aklıma gelen bunlar. "dergi çıkaramıyorum diye fanzin çıkarıyorum" gibi bir düşünce birçok fanzinde yoktur.
Ayrıca fanzin sevenlerin incelemesini önerdiğim bir oluşum:
punk alt kültürü ile anılan, kar amacı gütmekten uzak süreli yayın. kolektif bir süreç içinde yaratılır, sosyal medya öncesi dönemde sosyal medya işlevini görürlerdi.