Kayseri yöresinin geleneksel yemeği. bol yağlı, bol yoğurtlu, bol karbondihıdratlı...
yapması zahmetli, yemesi pek zevkli.
eskiden anneannem mantı açarken biz de yardım ederdik. rahmetlinin sayesinde mantı gurmesi olduk çıktık. bu sayede tanıdığım tüm hatunlardan daha sağlam mantı açar hale geldim...
Posta pulu kadar hamura mikron ölçeğindeki kıymanın serçe parmak büyüklüğünde olacak şekilde sarılmasıyla elde edilen bu yemek "ananın yeri" gibi yerlerde yetişebiliyor.
Benim bildiğim kayseri mantısı en meşhuru, lakin yediklerim içinde en başarısızı da oranınki. Hayır yani, mantıyı toplu iğne başı kadar sarmadaki amaç nedir ya...
Bazı evlerde gelen misafirin önemine göre yapılan hamur çeşidi yemek. Sanırım yapılırken verilen emek ile misafire verilen önemin değeri anlatılmaya çalışılıyor. Son zamanlarda evde yapılmak yerine hazır mantılar tercih edilir oldu.
sokakta lokantalarda filan mantı yiyenler var. katiyen yemem. yesem de doymam zaten. mantı benim için ev sınırları dahilinde yenecek bir yemek. kulaklarımdan taşana kadar yerim zira. sonra da en yakın kanepeye kendimi atıp bir saat uyku çekerim üstüne. senede bir kaç kez yenen bir yemektir o sebeple.
Yanığı var, üçgeni var, italyanı var, bodrumu var, bebek mantısı var. Varoğlu var. Hamur içinde et deyip geçmeyin. İstanbul’da arnavutköy’deki bodrum mantıcısı’nı ve göktürk girişinde bir mantıcı var (adını hatırlayamadım), tavsiye ederim.
bu yemeğin birçok çeşitleri bulunmaktadır. bazıları kızartılarak da servis edilmektedir. türkiye dışındaki türk ülkelerinde de benzerleri yapılmaktadır. yapımı klasik mantıdan daha kolay, patatesli harç kullanılarak yapılan, oldukça lezzetli çerkes mantısı vardır ayrıca. haluj diye de bilinmektedir.
400 gr kıyma
2 rendelenmiş soğan
opsiyonel olarak karabiber ve kırmızı toz biber kullanılabilir.
klasik bir erişte hamuru hazırlıyoruz ancak yapısının poğaça ve börek hamurlarına nazaran daha sert olmasına özen gösteriyoruz. hamur ölçüleri kullandığınız unun türüne yada yumurtanın boyutuna göre değişkenlik gösterebilir doğrudan verilen ölçüler ile yapmak yerine kontrollü şekilde un kullanmanızda fayda var. hamuru hafif sert yoğurtmamızın sebebi daha ince açabilmemiz zaten daha su bazlı bir hamurda yoğursanız açarken unlayacağınızdan yine kıvamı yoğunlaşacak. yoğurduğunuz hamuru sonrasında tezgaha alıp dıştan sündürerek içeri doğru elinizin ayası ile bastırarak yoğurmaya devam ediniz pürüzsüz bir hamur elde ettiğinizde hamuru en az 15 dk dinlendirin. hamuru dinlendirirken üzerinin kabuk tutmaması için hafif nemli bir besle hava almayacak şekilde örtmeyi unutmayınız.
hamurunuz dinlenirken kıymayı ve rendeleyip suyunu sıktığınız soğanları dilerseniz karabiber yahut toz biber ekleyerek hafif yoğurun. (gebelik döneminde ki kadınların çiğ kıymaya dokunması sakıncalı olabileceği için lütfen bu dönemde ki kadınlar kasaplarına çok daha özen göstersinler) soğanın suyunun sıkılması bu tür harçlarda önemlidir çünkü soğan suyunu saldıkça hamurlarınız yumuşatarak katlamanızı zorlaştıracaktır.
kıymalı harcı da mümkünse soğan ve kıymanın tadı birbirine iyice geçmesi için 1 saat kadar bekletebilirsiniz.
dinlenen hamuru portakal büyüklüğünde bezeleyin ve biraz un ve nişastayı karıştırdığınız karışım ile açın hamurunuzu ince tutmaya özen gösterin. açtığınız hamuru önce yukarıdan aşşağı şeritler ardından soldan sağa şeritler şeklinde keserek 2x2 cm ölçülerinde kareler elde edin. buradan sonrası sonra derece önemli evde yardımcı olacak birisi varsa mutlaka yardım isteyin çünkü kestiğiniz kareleri yeterince hızlı kapatamazsınız kurumaya başlar ve kapatmanız zorlaşır. daha sonrasında yiyeceğiniz kadarını ayırıp kalanını fırında kurutarak yada donduruca dondurarak muhafaza edebilirsiniz.
pişirme önerisi olarak :
haşlama:
derin bir tencerede kaynamakta olan suya 1 y.k tuz atıp ardından mantılarınızı haşlayıp (mantılar suyun yüzüne çıkmaya başladığında pişmiş demektir) sarımsaklı yoğurt ve salçalı kızarmış yağ ile servis edebilirsiniz.
kızartma:
derin yağda renk alana kadar kızarttığınız mantıları sarımsaklı yoğurt ve kızarmış pulbiber ve nane ile servis eebilirsiniz.
göçmen usulü:
yarım tavuk haşlayarak suyu ayrılır ve etleri didikler. mantılar fırın tepsisine dizilip ve fırında kızarana kadar pişirilir ardından çıkardığınız mantının üzerine tavuk suyu eklenir ve tekrar fırınlanır. fırından çıkan mantı üzerine tavuk didiklenerek servis edilir.