göktürkler tarafından ms 8. yüzyılda orhun alfabesiyle yazılmış yazıtlardır. bilge kağan ve kül tigin yazıtlarını yolluğ tigin yazmıştır. yazıtlar, 1889 yılında moğolistan'da orhun vadisi'nde bulunmuşlardır.
Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesi ile Göktürkler tarafından yazılmış yapıtlardır. Bu yazıtlar Türkçenin tarihsel süreçteki gramer yapısı ve bu yapının değişimiyle ilgili bilgiler verdiği gibi Türklerin devlet anlayışı ile yönetimi, kültürel ögeleri, komşuları ile soydaşlarıyla olan ilişkileri ve sosyal yaşantısıyla ilgili önemli bilgiler içermektedir.
İlk Türk nutkudur aslında yüzyıllar önce bir Türk Kağan'ı milletine seslenmiştir. İşin garibi hâlâ yazıtlardan güncel örnek bulabilirsiniz*
" Türk milleti, tokluğun kıymetini bilmezsin. Açlık, tokluk düşünmezsin. Bir doysan açlığı düşünmezsin. Öyle olduğun için, beslemiş olan kağanının sözünü almadan her yere gittin. Hep orda mahvoldun, yok edildin."
