Merkantilizm, ilk sistematik ekonomi politikası yaklaşımıdır. Merkantilist politikaların argümanları ise bir çerçeve içerisinde maddelemek gerekirse, en genel haliyle şunlardır;
*Değerli madenleri elde ederek zenginliği artırma düşüncesi (bulyonizm de denilir). *Devletin ekonomik yaşama aktif karışımı. (büyük buhran döneminde keynesyen teoriye istikamet göstermiştir.) *En anlaşılır tabirle "ithalatın yasaklanması." *Mal ihracatını arttırarak değerli madenleri elde etme hedeflemesi.
Merkantilizm, özünde dış ticaret fazlası verdirmeye dayanır esasen. Bu amaca yönelik olarak gerekirse ithalat yasaklanacak düzeye gelebilir. Bunun sebebi de ancak ve ancak ülkeye "değerli maden" girişiyle ulusal refah'ın artacağı düşüncesi ve inanışıdır. Çünkü ithalat dediğimiz ekonomik faaliyet; ülkeden metal para, bir başka deyişle altın ya da gümüş çıkışına neden olacak ve ülkenin fakirleşmesine yol açacaktır. Oysa ihracat fazlası bunun tam tersine ülkeye değerli metal girişini ve dolayısıyla zenginliğin artmasını sağlayacaktır.
devletin ekonomiye müdehale etmesi gerektiği savunan, * zenginliğin ölçüsü olarak değerli madenleri gören, avrupa sömürgecilik sisteminin bir yansıması olan ekonomi anlayışı.
çin'in avrupalılar tarafından uzunca yıllar rencide edici şekilde sömürülmesine neden olan ekonomik politika. ingiltere çin'den ipek gibi değerli mallar ve müptelası oldukları çay ithal ediyordu fakat çin ingiltere'den bunun yanında bir mal ithal etmiyordu.
çin para kazanırken ingiltere para kaybediyordu, ingiltere çin'e çay ve değerli ipeği karşısında takas yapabileceği başka ürünler önerir fakat kendi ekonomik yeterliliğini sağlamış ve endüstri toplumuna geçmemiş çin bunu reddeder.
ingilizler düşünür biz ne yapsak da bu işten para kaybetmeden para kazansak, diye. sonra çareyi bangladeş'te yetiştirdikleri bağımlılık yapan afyon'da bulurlar çin halkını afyon'a alıştırırlar.
çin krallığı halkının düştüğü ızdırap verici durumu görür ve dönemin valisine ingiltere'nin afyonları stokladığı liman depolarını yaktırır.
ingiltere de aradığı bahaneyi bulup çin devletine savaş ilan eder, demir dökümlü savaş gemilerine karşılık ahşap savaş gemileriyle muharebe eden çin savaşı kaybetmiş, ingiltereyle serbest ticaret anlaşması imzalamıştır.
kapitalist toplum olan ingiltere feodal çin'i yavaş yavaş ekonomik iflasa sürüklemiş çinlilerin "utanç yüzyılı" dediği yarı sömürge dönemini başlatmıştır.