mandarin çincesi'nde ötümlü üstdamaksıl sürtünmeli ünsüz olarak telaffuz edilen harf. bu sebeple türkçe'deki /r/ gibi değil de daha çok jale'nin /j/'sine yakın bir biçimde telaffuz ediliyor. ya da ingilizce'de lodge kelimesindeki /dg/ gibi.
mandarince haricinde norveççe'nin tromsö lehçesi, güney amerika ispanyolcaları ve ispanyolca da /r/'ye böyle bir muamelede bulunuyor.
yabancılara türkçe dersi verdiğim bir dönemde benim bir avustralyalı öğrencim de /r/'yi mandarin çincesi'ne yakın telaffuz ediyordu (asyalı değildi, beyazdı). türkçe'deki bazı kelimeleri düzgün söyletebilmek için epey çaba sarf etmiştim. ama amerikalı öğrencilerimle çok daha az sorun yaşamıştım /r/ konusunda.
antonin dvorak amcamızın soyadının okunuşu da /r/nin dilden dile farklı olması sebebiyle çok tartışmalıdır. dvorak ya da dvorjak değil, dvojak olarak telaffuz edilmesi gerekiyormuş. en sonunda mandarin çincesi sayesinde doğrusunu öğrendim ben de.*