-
haluk bilginer ve beyazıt öztürk'ün başrollerinde oynadığı 2005 yapımı ezel akay filmi.
türk gölge oyununun mihenk taşı olan Hacivat ile Karagöz'ün ikilisine farklı bir pencereden yaklaşarak, hayatlarına dair anları anlatmaktadır. -
haluk bilginer'in devleştiği film. Bir yörük karakteri bu kadar gerçekçi canlandırması takdire şayandır. -
on üçüncü yüzyıl anadolusunda beylikler dönemini; cengiz han istilasından arda kalanı, yıkılmaya yüz tutmuş bizans'ı, iç içe geçmiş kültürleri en iyi anlatan filmdir bana kalırsa. bu dönemden kalacak kült bir film olabilir, belki de bugünden öyledir. soundtrack'i de müstesnadır üstüne. -
Karagöz karakterinin asıl ruhuna uygun olarak yansıtıldığı film. Dışarıdan bakan, sadece ramazan eğlencelerinde veya çocuk şenliklerindeki gösterilerde gölge oyunu izleyenlerin yanlış bildiği bir durum var. Hacivat, entelektüel birikimi olan, beyefendi bir insandır. Karagöz ise hoyrattır, kaba sabadır falan filan.
Halbuki işin aslı öyle değil. ezen-ezilen ilişkisini anlatır karagöz-hacivat oyunları. orta oyunundaki kavuklu-pişekar ikilisinin gölgedeki yansımasıdır. kavuklu, karagöz olmuştur. karagöz/kavuklu karakteri halk adamıdır, garibandır, ezilen sınıfın temsilcisidir. kaba ve cahil görünür ancak öfkesi sadece zengin züppelerinedir. cahil görünümü ve güya her şeyi yanlış anlaması ise kendini zeki ve bilgili sanan tiplerle dalga geçme amaçlıdır. Hacivat ne zaman ukalalık yapsa, bilgiçlik taslasa tokadı yer karagöz'den.
ezel akay, bu anlamda koca bir tebriği hak ediyor gerçekten. ha bu arada güven kıraç'ın filmdeki performansını da es geçmeyelim. O da döktürüyor. -
Karakterler, dönemin diline yani eski anadolu türkçesine uygun bir şekilde konuşturulmuştur. Bu da yönetmenin filolojik anlamda bir çalışma yaptığı ya da yaptırdığını gösterir ki bu da takdire şayandır -
filolojik ve kültürel açıdan on üçüncü yüzyılın damarlarını anlatan film. şaşırtıcı bir şekilde beyaz'ın harika oynadığı ve asla şaşırtıcı olmayan bir şekilde haluk bilginer'in döktürdüğü bi film. karagöz hacivat ikilisinin günümüze kadar eğri büğrü hikayelerle gelmesinin önüne geçmiş ezel akay. karagöz'ün mazlum, hacivat'ın simsar kişilikleri üzerinden ve yaşadıkları kozmopolit ortamın getirileriyle halk arasında kısa sürede popüler hale gelip dramatik sonlarını anlatıyor film. güven kıraç ise aradan geçen sekiz yüzyıla rağmen siyasal islam yönetiminin revize edilemediğini gösteriyor bize. -
2005 yapımı ezel akay filmi. harika bir senaryo, muhteşem oyunculuklar ve filolojik çalışma eseri o dönemin türkçesi ile bezenmiş diyalogların olduğu film. zaman zaman aklıma gelen sahneleri açıp izlerim. oyuncular zekanın ve duygunun bütünleştiği sahnelerde devleşmiş.
-- spoiler --
hacivat'ın karagöze sayı saymayı öğrettiği sahne ve sonrası duygusal olarak en etkilendiğim sahneydi. eski türklerde kadının toplumdaki yerini ve önemini anlatan ender filmlerden, belki de tek film. entrikalarla kaybettiklerimizin pahası biçilmez. film olarak ayrı güzel, hikayesi ayrı güzel ve tarihsel boyutu ayrı değerli.
-- spoiler -- -
gösterim tarihlerinde değeri anlaşılmamış ancak yıllar geçtikçe tekrar tekrar üzerinde tartışıldıkça ne kadar derin bir konuya sahip olduğunu keşfettiğimiz filmdir. ara ara izlerim. bilmediğim, kimi yerleri kaçırdığım o kadar çok şey oluyordu ki ne zaman film üzerine yazılmış bir yazı olsa açar okurum, ne zaman film hakkında bir tartışma programı olsa hemen gider izlerim. katman katman bilgiler, matruşka gibi çoğalarak her defasında kendisini yenileyen, tazeleyen canlı bir dinamizm âdeta.
geçenlerde ceren sungur tarih obası kanalında mehmet berk yaltırık ve ömer faruk yazıcı ile bir araya gelerek filmi yeniden yorumladılar. karakterleriyle, diyaloglarıyla, senaryosuyla inanılmaz bilgiler aktardılar. bir kez daha mest oldum ezel akay ve ekibine.
hacivat karagöz neden öldürüldü? -
Neredesin firuze ile birlikte ezel akay'ın en başarılı iki filminden biridir bana göre. Özellikle Türk filmlerini sinemada izleme takıntılı biri olarak bu filmi de sinemada izlemiştim ve film bittiğinde ciddi anlamda büyülendiğimi hatırlıyorum.
Haluk bilginer'in ne kadar dev bir oyuncu olduğu hepimizin malumu ama beni filmde en çok Beyazıt öztürk'ün haluk bilginer karşısında ezilmeyen hatta neredeyse başa baş götürdüğü oyunculuğu şaşırtmıştı.
Bence Türk sinemasının kült filmlerinden olmaya aday bir filmdir. Ezel akay'ın büyüklere masallar tadındaki bu tarzını çok seviyorum. Umarım yakın gelecekte de başka filmlerini izleme şansı yakalayabiliriz.