günümüzde latince'nin akademik ortamlarda öğretilen hali olan dil. roma imparatorluğu'nun ise edebi dilidir.
çoğu kişi roma sokaklarında klasik latince konuşulduğunu düşünse de bu çok doğru değildir aslında. tıpkı iskandinav dilleri gibi, yazı dili ile konuşma dili ayrıdır. "trt türkçesi" gibi düşünün; kimsenin günlük hayatta böyle konuştuğuna tanık olmamışızdır, ama kulağımıza güzel gelir. işte bu sebepten ötürü de senato gibi yüksek makamlarda klasik latince konuşulmaktaymış.
hadrianus'un ana dili latince olsa da, klasik latincesi hiç iyi değilmiş. bu sebeple senatörler çok mizah malzemesi çıkartırmış adamın konuşmasından.