diğer yunan şehir devletlerinden ayrı tutulması gereken şehir devleti. birçok kez diğer şehirleri yozlaşmışlık, korkaklık ve tembellikle suçlarlardı ki şehrinin bütün erkeklerinin hayatları askeri eğitimle geçen bir şehrin vatandaşlarının diğer şehirleri böyle sıfatlarla suçlamalarını olağan karşılamak gerekir.
yine diğer şehirlerle birlikte yapılan birçok savaşta, diğerlerinin savaş öncesi motivasyon konuşmaları ile spartalılarınkiler arasında dağlar kadar fark vardır. örneğin; spartalılar asla ve asla kışkırtıcı ve geçici heyecanlar veren, galeyana getirici söylemler kullanmazlardı. onlar, savaşın ve sıradan olanı sıradan olmayan zamanda yapmanın erdemine inanırlardı ve yine hayatları boyunca askeri eğitim alan insanların, orduda sağ taraflarında kuzenleri, sollarında kardeşleri, arkalarında babaları bulunan insanların, savaş çığlıkları atmamaları ve düşmana anlamsızca ve buz gibi bakmaları normal bir olay olarak değerlendirilebilir.
propagandanın önemli bir yer tuttuğu bir şehir devletiydi sparta. konuşmaya çok az saygı duymakla beraber, özellikle askeri birliklerin teşhirinde, görsel ifade biçimleri kullanılmıştır. saçlar dikkat çekecek kadar uzatılırdı ve birörnek kırmızı pelerinler giyilirdi. mesela xenephon'du yanılmıyorsam, sparta ordusunu tamamen bronz ve kırmızıdan oluşmuş gibi göründüğünü söyler. sayıları hep iyi saklanan bir sırdı. diğer devletler bu mağrur imajı azaltmanın ne kadar önemli olduğunu kavradılar. spartalılar sonunda mö 371'de yenildikleri zaman, thebesliler kimsenin yenilmez olmadığını herkes görsün diye spartalı askerlerin cesetlerini teşhir etmişlerdir.
thermaplyoe'de birlikte savaşmışlardır bu arada thebesliler spartalılarla.
sparta'da vatandaşlık, toprak sahipliği ve bölük üyelerinin desteği üzerinden tanımlanırdı. atina'da toprak sahibi olmak zorunlu değildi ama beşinci yüzyılın ortalarına doğru vatandaşlık sadece anne-babası vatandaş olanlara verilmeye başlandı. bu yüzden vatandaşlık özenle korunan bir ayrıcalıktı. beraberinde bazı sorumluluklar getirmesine rağmen, ekonomik ve sosyal avantajları da vardı. sparta'da sadece vatandaşlar yönetimde görev alabilir, arazi sahibi olabilir ve sparta'lıların birçok kurumuna katılabilirdi. bununla birlikte yabancılar, yani metikler sosyal hayattan dışlanmazlardı. mahkemede savunma yapmak gibi bazı yasal ayrıcalıkları; toprak sahibi olamamalarına rağmen, büyük ihtimallle üretim ve ticarette sahip oldukları üstünlükleri vardı.
onurlarına çok düşkünlerdi. hatta günümüz dünyasına belki çok anlamsız gelebilecek bazı çok katı kuralları bulunurdu. mesele yine thermaplyoe'den sağ kurtulup şehre dönen iki kişi de hakarete uğramış hatta biri intihar etmiştir.
eyleme geçmek, spartalılar için konuşmaktan daima daha değerliydi. hatta ve hatta spartalılar, söylemlerinin kısalığıyla ünlüydüler. örneğin laconic yani vecize anlamına gelen kelime sparta'nın latince adı olan lakedaimon'dan türetilmiştir. okur yazarlığı bayağı ihmal etmişlerdir spartalılar. hatta o kadar ki; sparta'da bir tane klasik yazıt ortaya çıkmıştır o da anlaşıldığı kadarıyla bir antlaşmadır.
şehrin erkekleri, asker olarak doğardı. bir spartalı erkeğin bütün hayatı eğitim ve savaşlarla geçerdi. diğer bütün yunan şehir devletlerinden çok daha üstün ve çok daha kuvvetli bir orduları vardı. şehrin bütün işlerini köleler idare ederdi. şehri savunmak dürtüsü, bir spartalı için o kadar önemliydi ki; kalkan en önemli askeri eşyaydı ve kalkanı ters yani tekrar hızlıca kaldıramayacak şekilde düşürmek şerefini kaybetmekle eş değerdi ve yalnızca kalkanlarının üzerinde lakedaimon'u temsil eden yunan alfabesinden lambda harfi bulunurdu: kalkanı düşürmek şehri düşürmek demekti ve sırt parçalanana kadar kırbaç cezası vardı. kadınları ise diğer şehir devletlerinin kadınlarının aksine sert görünmelerine rağmen, bizim bugün lakonya dediğimiz o dönem lakedaimon denen şehrin önemini bildikleri ve erkekleri ömür boyu savaştıkları için olsa gerek; acıya daha dayanıklı ve daha sabırlıydılar.
Many many years ago, when Persia came ashore
Heeding Leonidas' call the Spartans went to war
Joined by their brothers, a few against the fateful horde
Hellenic hearts are set aflame, the hot gates calls their name
A final stand, stop the Persians, spear in hand
Form a wall, live to fall, and live forever
Sparta
Hellas
Then, and again, sing of three hundred men
Slaughter
Persians
Glory and death, Spartans will never surrender
Morning has broken, today they're fighting in the shade
When arrows blocked the sun they fell, tonight they dine in hell
By traitor's hand, secret passage, to their land
Know his name, know his shame will last forever
Sparta
Hellas
Then, and again, sing of three hundred men
Slaughter
Persians
Glory and death, Spartans will never surrender
Sparta
Hellas
Then, and again, sing of three hundred men
Slaughter
Persians
Glory and death, Spartans will never surrender