Üçüncü jeolojik zamanda oluşmuş tektonik kökenli bir boğazdır. Kuzey kıyıları gelibolu, güneyi ise biga yarımadası tarafından çevrelenir. Marmara ve ege denizlerini birbirine bağlayan boğaz ve çevresi birinci dünya savaşında amansız bir mücadeleye sahne olmuş, geçilememiştir.
En geniş yeri 5800 metre, en dar yeri ise 1200m olan, üçüncü jeolojik zamanın sonunda (dördüncü jeolojik zamanın başında da olabilir ikisi de geçiyor kaynaklarda) egeid karasının epirojenez ile çökmesi sonucu oluşmuş 65 km uzunluğa sahip bir boğazdır. Aynı zamanda ria tipi kıyılara örnek olarak verilebilir. Çoğunluk kızsa da dardanel boğazı olarak da geçmektedir. İki akıntının karşılaşmasının kuvvetli olduğu bir alandır. Karadeniz'den gelen nispeten daha az tuzlu olan akıntı yüzeyden akdeniz'e , akdeniz'den gelen daha tuzlu ve dolayısıyla yoğun akıntı derinden birbirine paralel olarak karadeniz'e geçip gider.