mevlana celaleddin-i rumi'nin öldüğü geceye verilen isim. şeb gece, arus dügün manasına gelir. işte mevlana'nın ölümü, onun allah'a yaklaşması, bir düğün olarak addedilmiş. ölümü de gece vakti olunca bu isimle kutlanmış.
geleneksel olarak 17 aralık 1273 tarihine den gelen ve 17 aralık'ta anılan gün. söylenene göre mevlana öldüğünde konya'da yaşayan zerdüştler, yahudiler ve rumlar da cenazesine katılmışlar.
geleneksel deme sebebim ise takvim sistemiyle ilgili. malum müslümanların miladi takvim kullanıp kullanmadıkları muamma. bir de miladi takvim kullanmış olsalar bile, miladi takvimde bile kaymalar mevcut. bir de müslümanların hristiyanlar gibi doğum (vaftiz), cenaze gibi olayları kaydetme alışkanlığı yok.
bunu yazma sebebim ise, şeb-i arus'u bile sümer-babil-asur mitolojilerine bağlayan birine denk gelmem ekşi sözlük'te.
öncelikle, yukarıda da belirttiğim gibi, selçuklu arşivleri diye bir şey yok desek yeridir (osmanlı daha iyi bu konuda). bu sebeple adamın hayatını mecburen takipçilerinin yazdıkları üzerinden (sultan veled vs) öğreniyoruz. ama tarihçilerin hemfikir oldukları konu adamın 1207 yılının eylül ayında doğduğu. hangi gün olduğu belli değil yine. çünkü vaftiz kaydı, doğum belgesi diye bir şey yok. neyse ki babası Bahaeddin Veled din bilginiymiş de bu sayede biraz aile hayatı kayıtlı gitmiş. yani babası da mevlana gibi şeyhmiş.
ii. gıyaseddin keyhüsrev tahta çıktığında ise mevlana'nın babasıyla kayseri'ye yerleştiği biliniyor. bu da 1237 yılından başladığı bilinen bir dönem. bu da cepte. sonra babası tarafından eğitimini tamamladığı düşünülüyor ve mevlana konya'ya gidiyor.
26 Cemaziyelahir 642 yılında (29 kasım 1244 tarihine denk düşüyor diyorlar) ise konya'da şems-i tebrizi ile tanışıyor. oturup şiir yazıyor bu konu hakkında adam. sonra şems-i tebrizi ile bir çok sorun yaşıyorlar orası ayrı. ama ikilinin arası epey iyi.
mevlana'nın selçuklu devlet adamlarıyla arası epey iyi. bir sürü yazışma falan yapmışlar zamanında. hatta bazı devlet adamları sema töreni falan düzenlemişler evlerinde. bunlar da mevcut. yani sema töreni mevlana'dan sonra icat edildi şeklinde bir durum yok, buradan da bunu anlıyoruz.
1272 yılında da sultan veled'in bir oğlu oluyor. kayıtlara geçmiş bu olay.
mevlana'nın ölümünü kaydeden de yine sultan veled oluyor. 26 Cemaziyelahir 642 olarak kayıtlara geçiyor.
şimdi buradan eminim ki tarihçiler en uygun miladi tarihi seçmişlerdir. adam yaz aylarını hasta geçirdiğine göre ya sonbaharda ya da kış aylarında ölecek. hoş gerçi hangi mevsimde ölürse ölsün illa ki bir kulp takarlardı sanırım. "nevruz'la bağlantılı abi adamın ölümü. bence şeb-i arus aslında nevruz. hem 'aruz' ve 'nevruz' çok benziyor birbirine" falan derlerdi herhalde.
yani adamın ölüm günü bir şekilde kayıtlara geçtiyse, bu da miladi takvime düzgün bir şekilde geçirildiyse, bize de b** yemek düşer.
katolik olan şahsıma gidip müslüman alimi araştırttınız ya ne diyeyim.*