Dil, üslup ve içerik bakımından zengin, eleştiri, değerlendirme vb. amaçlarla yazılmış mektuplardır. teknolojinin henüz çok gelişmediği dönemlerde yaygındı. Zaten tanzimat döneminden tutun çağdaş dönem edebiyata varıncaya kadar çoğu akımlar, cevaplar, eleştiriler, karşı duruşlar mektuplar ve makaleler aracılığıyla yapılmıştır. Mektubun Başından sonuna kadar içerik böyle midir diye sorulacak olursa tabi ki değil cevabını verebiliriz çünkü sonuçta birbiriyle ilişkili olan bir kesimden bahsediyoruz, elbette bir samimiyet olacaktır.
Sonuç olarak her mektup edebi mektup değeri taşımaz. özellikle Tanınmış sanat erbaplarının kaleme aldıklarını bu kategoriye sokuyoruz. (bkz: mektubat)