dönemin milli eğitim bakanı hamdullah suphi tanrıöver'in özel isteği ile mehmet akif ersoy tarafından yazılan marş.
yapılan yarışmada bu marş birinci seçilmiştir ve "milli hatip" olarak da anılan hamdullah suphi tarafından ilk kez meclis kürsüsünde okunmuştur. yarışmanın birincisi olan mehmet akif, vaad edilen para ödülünü gazilere bağışlamıştır. aynı zamanda ünlü eseri "safahat"a istiklal marşı'nı almamıştır. milletine armağan ettiği bu marştan kimse hak talep etmesin diye...
not: marş, aruz ölçüsünün "fâ i lâ tün / fe i lâ tün / fe i lâ tün / fe i lün" kalıbı ile yazılmıştır. marşın hece ölçüsü ile yazıldığını söyleyen edebiyat öğretmenlerine kanmayınız. bizzat benim şahit olmuşluğum vardır böyle diyene. hayır bir de mehmet akif'in yazdığı bir şey... ne alakası olabilir hece ölçüsüyle....
cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası şefi osman zeki üngör'ün 1922 yılında hazırladığı; 1930'dan günümüze dek kullandığımız, tüyleri diken diken eden versiyonu; www.youtube.com/...
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl!
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir îmânı boğar, "Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar?
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va'dettiği günler Hakk'ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.
Bastığın yerleri "toprak!" diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ.
Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne nâ-mahrem eli. Bu ezanlar -ki şehadetleri dînin temeli- Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na'şım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl!
malum şahıs bir laf attı ortaya, istiklal marşının bestesi değişsin diye. akabinde bazı toplantılarda istiklal marşının sözleri ilahi benzeri bir formatta okunmaya başladı. hazırmış demek ki. bir ülkenin milli marşı o ülkeyi diğer ülkeler karşısında temsil eden, uluslar arası protokolde o ülkeyi temsilen çalınan bir marştır. adı marştır ve formatı da marş olmak durumundadır. bayrak törenlerinde olsun, futbol karşılaşmalarının başlangıcında olsun, devlet protokolünün karşılama ve karşılanma törenlerinde olsun format dışına çıkıldığında karşılaşılabilecek durumları düşünemiyorum. ha şimdi marşı şarkı olarak kategoriliyoruz o da ayrı bir sıkıntı.
ülkemizin güzide marşıdır, hele memleketten uzak olduğunda çalınırken, söylerken gözlerin dolar, anlamını daha bi anlarsın, daha bi hissedersin. candır, birleştirir, bütünleştirir istiklal marşı. ülkemizin geleceği gençlerimizden bir istiklal marşı bir okul bandosundan çok güzel bir istiklal marşı youtu.be/...
Söylenmesi epey zor olan ve aslında güftesi ile bestesinin pek de uyumlu olmadığı fakat zor ve kötü zamanların simgesel kurtuluş ışığı olduğu için çok sevilen milli marş.
Mehmet Akif Ersoy'un sözlerini yazdığı, Zeki Üngör'ün bestelediği 12 Mart 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından oy birliğiyle kabul edilen, Türkiye Cumhuriyeti'nin millî marşı.
yıllardır bize ne öğretildi. istiklal marşı okunurken eller yanda düz konuma getirilir hatta biraz da gergin tutulur, baş düz tutulur ve öne bakılır. hatta bu milli futbol müsabakaları öncesi falan futbolcular da böyle okurlardı. çünkü başka türlüsünü bilmezdik.
bi zamanlar omuz omuza okuma modası çıktı. aha böyle . yaw arkadaş nereden çıktı bu. şimdi bu görseldeki brezilya milli takımı ama hatırlayanlar olacaktır bizim milliler de böyle okuyordu. ulan saygısızlık mıdır değilmidir tartışırken şimdi moda yine değişti.
omuz omuza modeline yeni alışıyorduk ki şimdi de elini kalbin üzerine koyma modası başladı. tamam bu resimdeki de bizden değil ama az önce bi videoya denk geldim ilkokul çocuklarına istiklal marşını okuturken ellerini kalplerinin üzerilerine koydurmuşlar.
şimdi bu omuz omuza olayı tamamen batı özentiliği orası tartışılmaz. ama bu eli kalbe koyma olayını çok çözemedim. tamam gavurlarda yapıyorlar eywallah da bizim malum şahıs da sürekli el kalpte dolaştığı için acaba diyorum onu mu taklit ediyoruz. malum o hareketin aslı, taaa erbakan'a dayanır hatta halk arasında allah bir avrat dört diye bilinir. tabi küçücük çocuklar bu niyetle yapmıyorlardır da yaptıran ne niyetle yaptırıyor bilemedim.
neresinden tutsan elinde kalıyor, niye bildiğimizden şaşıyoruz bilmiyorum. neden bu özentilik bilmiyorum. milli marşı okunurken böyle antin kuntin hareketler yapılıyor ya uyuz oluyorum. milli marş okuyuşumuz bile artık bizim değil, başkasından devşirme.
Oradaki "medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar " mısrası, demokrasi getiren amerika gibi ülkelere yazılmıştır.
Batı medeni olabilir fakat yönetimsel olarak batı hep kendine medeni olmuştur ve döneminin insanlarına göre. oradaki medeniyetin o dönemlere yakın yaptığı bir icraati söyleyeyim bir tanesini sadece.
-Siyahi insanları hayvanat bahçesinde kafes içinde avrupa'da medeniyet içinde yaşayanlara tanıtmak.
Çağdaş medeniyeti batıdan kendiniz alın ama asla batının size getirmesini beklemeyin bugün batının medeniyetinin refahı Asya, afRika, Amerika'daki miyonlarca kan ve gözyaşı üzerine kuruludur.
Bilmeyenlere duyurulur...
bugün istiklal marşı'nın buram buram islam kokan, medeniyet karşıtı, ırkçı bir marş olduğunu farketmem üzerine, kafamda bir ampul yandı. 'ulan!' dedim. 'niye değiştirmiyoruz biz bu marşı?' neticede dünya üzerinde medeniyetin beşiği olan tonla ülke var. alırız birinin marşını. söyleriz bundan sonra milli marş olarak. ne var yani? atla deve değil ya...
bunun üzerine internette şöyle bir sörf yaptım. kafama uygun bir milli marş bulayım dedim. abd milli marşı fena olmaz. ne de olsa, insanların kulak aşinalığı da var düşüncesiyle, şöyle bir sözlerine bakayım dedim.
ama;
'..Ve roketlerin kızıl ışığı, havada patlayan bombalar,
Kanıtladılar tüm gece, bayrağımız hâlâ oradadır...
...Kendi kanları yıkadı onların pis ayaklarının kirini.
Hiçbir barınak koruyamaz parayla tutulan ve köleyi
Korkunçluğundan kaçışın, ya da zulmetinden mezarın...
...Yüceltsin o Güç'ü bizi bir ulus yapan ve ulus olarak tutan!
Öyleyse fethetmemiz gerek çünkü davamız haklı bir dava,
Ve şu olmalı parolamız: Tanrıdır güvenimiz!'
satırlarını okuyunca, hem küçük bir şaşkınlık geçirdim, hem de böylesine hristiyanlık kokan, medeniyet karşıtı ve ırkçı bir marşın bize uygun olmadığına karar verdim.
'tamam. olabilir... bir de ingiltere milli marşıyla şansımı deneyeyim. neticede, güneş batmayan imparatorluğun marşı. dünyanın dört bir tarafına medeniyet götürmüş bir imparatorluk.' diyerek okumaya başladım:
'tanrı iyi yürekli kraliçeyi korusun...
...Başımızdan etmesin eksik;
...tanrı kutsasın yurdumuzu.
Yaradanın esirgeyen eli
Korusun yine kıyılarımızı;
..Dua ediyoruz üstünden eksik olmasın
İyi yürekli tanrının hoşnutluğu.'
dizelerini görünce, 'ya kardeşim, 21. yüzyılda ne kralı, ne kraliçesi. tanrı korusunmuş ülkemizi.' diyerek, bunun da, abd milli marşının biraz daha barışçıl versiyonu olduğunu anladım.
'ya, doğuya bakalım. 3000 yıllık çin medeniyeti var. kesin bu çançinçon'ların marşı daha felsefiktir.' dedim.
'..Kalkın! Köle olmak istemeyen insanlar!
Etimizle, kanımızla yeni Çin Şeddimizi inşa edelim!
Çin Ulusu, en tehlikeli bir döneme geldi.
Herkes son kükreyişe zorlanıyor.
Kalkın! Kalkın! Kalkın!
Onbinlerimiz tek bir yürek,
Gözümüz kapalı düşman topu üzerine ileri!
Gözümüz kapalı düşman topu üzerine ileri!
İleri! İleri! İlen!..'
satırlarını görünce ufak ufak oradan da uzaklaştım.
'fransa'nınki ne güne duruyor. adamlar bayraklarında bile liberte egalite fraternite demiş adamlar.' diyerek okumaya başladım:
'..Fransa Haydi, anavatanın evlatları!
Zafer günü geldi.
Bize karşı zulüm, kanlı bayrağını çekti.
Duyuyor musunuz meydanlardan gelen,
Böğüren barbar savaşçıların seslerini?
İşte geldiler kollarınızın önüne kadar.
Oğullarınızı ve kadınlarınızı boğazlamak için.
Silahlanın ey vatandaşlar!
Tabur tabur dizilin, Yürüyelim yürüyelim.
Bulanık bir kanla, Topraklarımızı sulandırıncaya değin...'
ifadelerini üç adet 'oha!' ile uğurladım.
hülasa, italya'nın, '.. İtalya çağırdı! İzin verin tabura katılalım, Ölmeye hazırız! Ölmeye hazırız! İtalya çağırdı!' saçmalıklarını, almanların '..Almanya, Almanya, her şeyin üstünde, Dünya'daki her şeyin üstünde...' ırkçılıklarını görünce, şimdiye kadar yapılmamış bir milli marşın bize daha uygun olacağını anladım, ve herkesin üzerinde fikir birliğine varacağı eseri kısa bir değerlendirmeden sonra buldum:
www.youtube.com/...
buna da kulp bulan olmaz sanırım. ne din vurgusu var, ne medeniyet karşıtı, ne de ırkçı...
istiklal marşı, adı üzerinde istiklal üzerine yazılmış bir eserdir. milli marş olarak kabulü 12 mart 1921... zaten şiirde de ne cumhuriyet kavramı geçer ne padişah ne diğer dönemle özleşmiş kavramlar. hatta cumhuriyetin ilanı sonrası uygulanan politikalardan da pek memnun değildir mehmet akif ersoy...
peki bu şiir nedir? nasıl değerlendirilir? bu marş türk bağımsızlık savaşı öznelinde aslında ortadoğu ve islam coğrafyasının da istiklalinin marşıdır. bugün dahi demokrasi bahanesi ile bir fiil veya atanmış diktatörler eliyle kuklalarla yönetilen koskoca bir coğrafyanın son kalesinin zaptına karşı isyanıdır. bakın ne diyor;
"garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar;
benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var"
sanayileşmiş batıya karşı tam olarak bir meydan okuma değildir de nedir bu?
şiirde bir çok yerde "ırk" kelimesi geçmesine rağmen bu ırk aslında bugün anladığımız anlamda bir ırk değil; zira mehmet akif ersoy kendi tabiri ile kavmiyetiliğe tamamiye karşı. onun modern anlamda ırkçılığa karşı tavrını "Üç beyinsiz kafanın derdine, üç milyon halk" şiirinde görebilirsiniz.
""Arnavutluk" ne demek? Var mı şerîatte yeri?
Küfr olur, başka değil, kavmini sürmek ileri!
Arabın Türke; Lâzın Çerkese, yâhud Kürde;
Acemin Çinliye rüchânı mı varmış? Nerde!
Müslümanlık´ta "anâsır"mı olurmuş? Ne gezer!
Fikr-i kavmiyyeti tel´în ediyor Peygamber."
ki belirtmemiz gerekir ki mehmet akif ersoy arnavut asıllıdır ve kendisi de bunu dile getirmiştir.
yine aynı şiirin başka bir yerinde;
"Medeniyyet!" size çoktan beridir diş biliyor;
Evvela parçalamak sonra da yutmak diliyor"
göreceğiniz gibi yine aynı şiirde yine batılı devletleri "medeniyet" kelimesi ile betimlemiştir.
bu betimlemeyi eleştirecekseniz lütfen bahsedilen dönemde hatta yüzlerce yıl boyunca dönemin osmanlı topraklarında insanların batılı gelişmiş devletlerin elinden çektiği acıları düşünerek eleştirin. amerikan demokrasisi ırak'a nasıl demokrasi ve medeniyet götürdü ve hepimiz şahit olduysak öyle düşünün...
mehmet akif ersoy istiklal marşını orduya ithaf etmiştir. şiir boyunca ülke müdaafası anlatılmış ve kahramanca direniş övülmüştür. eğer ülkesinin savunması övülmeyen bir ülke bulursanız tamam derim, derim ki evet haklısınız... ki onca savaşın ortasında ulusal mücadele içinde milli marş olarak enternasyonel marşı bekliyorsanız o başka tabii * zira kurtuluş savaşının 1922'de bittiğini pek tabiki herkes biliyordur ama yine de hatırlatma gereği duydum.
dalya demiştir. istiklal marşı 12 mart 1921 tarihinde kabul edilmiş. bugün itibariyle tam yüz yıldır bu topraklardan yaşayan insanların milli marşı. doğum günü kutlu olsun. *