planlı yaşamanın yanında tedbir almaktır aynı zamanda. cebimde her zaman 100-150 lira harcamadığım param olur. bu parayı da aşırı zorunlu kaldığım durumlarda (üniversite hazırlık kitabı almak, otobüs kartının kontorünün bitmesi gibi) kullanıyorum. bunun dışında okula giderken yemeğimi yanımda götürüyorum. su meselesi için de bir buçuk litrelik şişeye evdeki damacanadan su dolduruyorum. o su bana akşama kadar yetiyor. bununla birlikte dışarıda yemek yememeye, oyun oynamamaya, vakit geçirmemeye özen gösteriyorum. kullandığım telefon da ağabeyimden kaldı. telefondan oyun oynamayı seven bir insan değilim, bu sebeple neredeyse sadece "alo!" demek için kullanıyorum telefonu. test kitabı almam gerektiğinde öğretmenlerim aracılığıyla bulmaya çalışıyorum, olmazsa da yayın dağıtımcılarla pazarlığa giriyorum. kıyafetimi hep bir beden büyük alıyorum. hem yıkadıktan sonra çok az çekiyor, hem de kıyafeti seneye kullanabiliyorum. ayrıca kıyafet biraz bol olunca terlemenizi önlüyor, püfür püfür esiyor alttan. eğer o gün içinde para harcamışsam, pantolonumun cebinde kalan para üstlerini de bir cam şişede topluyorum. daha sonra bu biriktirdiğim paralarla ay sonu ya da hafta sonu dışarıya çıkıp kıyafet alıyorum, üstümü başımı düzüyorum, veya kitap alıyorum. genel olarak indirim delisiyimdir. indirimli kıyafet, indirimli kitap, indirimli yiyecek her zaman favorimdir. (bir yerde indirim varsa mesaj atın lan hemen, inceleyeyim.) ve kırtasiye malzemeleri ihtiyacımı da çoğu zaman eczacılardan, firmalardan, mühendislik ofislerinden topladığım ajandalar ve kalemler ile karşılıyorum. böyle yaparak daha 17 yaşımda olsam dahi her ay 600 liralık harçlığımdan 150 lira kadar artırabiliyorum (cüzdanımda yedek tuttuğum param hariç).
peki ben bunları nasıl mı yapıyorum? kendimi bu şekilde alıştırarak ve her şeye tedbir alarak. özellikle sigara ve alkol tüketimi kişiye muazzam paralar kaybettirmekte. bu tür maddeleri içmedim ve herhangi bir yoksunluğunu da hissetmiyorum. bunların parası da elbette ki cebime kalıyor.
tabii, aile yönetiminde bu durum nasıl olacak, bilemiyorum. öğrenciler için konuşmam gerekirse, ulaşım ve konaklama giderlerini çıkardığımızda ayda 750 liradan fazla parası kalan öğrencinin tutumlu davranmasına çok da gerek kalmıyor. çünkü günlere dahi yaysak öğrencinin günlük asgari harcayabileceği paradan biraz fazlası yatacaktır orada.
tutumluluk ve para yönetimi, zor alışılan bir durumdur. ancak, tutumluluğunuzu sistematik hale getirip para biriktirmeye başladığınızda, bunun tadını alacaksınız. not: o paraları biriktirmek için bir de kumbara almayın, salak olmayın.