Page 10 - kulzos dergi 2. Sayı

tarih
@jean baptiste de la croix
IV. PHILIPPE

(Philippe le Bel)

Fontainebleau Kalesi

13. YÜZYILDA HÜKÜM SÜRMÜŞ FRANSA KRALI GÜZEL PHILIPPE’NİN HİKAYESİ
IV. Philippe, “Güzel Philippe” (Philippe Le Bel) ve “Demir Kral” (Le Isabelle d’Aragorn kraliçe olamadan ölmüştür. Ama ülkeye de bir kra-
Roi De Fer) lakaplarıyla bilinen 5 ekim 1285 - 29 kasım 1314 tarih- liçe gereklidir. Bu sebeple III. Philippe, Marie de Brabant ile evlenir.
leri arasında Fransa`da hüküm sürmüş olan Fransa kralıdır. Kendisi Tesadüfe bakın ki Kraliçe Marie, ilk oğlunu doğurduğu sıralarda Louis
yakışıklı olmasıyla; katı, inatçı, bir söylediği şeyi mutlaka yerine ge- de bu dünyadan göçer. Elbette insanlar “Tesadüf işte!” dese de içlerin-
tirmeye çalışan birisi olmasıyla tanınırdı. Hatta düşmanlarından birisi den “Şerefsiz kadın! Kesin zehirledi Louis’i” demektedirler. Ama işte
olan Pamiers Piskoposu Bernard Saisset kendisi hakkında “Ne insan saray hayatında kimse yüksek sesle dedikodu yapmaz. Ya birileri gizli
ne de canavar; sadece bir heykel.” tanımında bulunmuştur. Hükümdar- günlüğüne yazar bunları ya edebi bir metinde dile getirir ya da ancak
lığı sırasında soylulara danışmak yerine kendi güvendiği Guillaume de çok güvendiği kişilerle konuşur.
Nogaret ve Enguerrand de Marigny gibi devlet memurlarına danışırdı.
Böylece Fransa, feodal yapısından uzaklaşmaya başlamış ve merkezi Bunlar olurken Philippe le Bel kendisine gerekli olan eğitimi almakta-
devlet otoritesi güçlenmeye başlamıştır. Bu merkezi devlet otoritesi ise dır. Bir gün, Aragon Kralı III. Peter, Sicilya’yı fetheder. Bu hareketine
XIV. Louis zamanında en güçlü duruma gelecektir. dönemin Papa’sı IV. Martin çok sinirlenir ve Aragon Krallığı’na karşı
Haçlı Seferi düzenlenmesi için emir verir. Philippe le Bel, o sıralarda
Kendisi hakkındaki bu birkaç bilgiden sonra şimdi biraz da Philippe Fransa-İspanya sınırında bulunduğu ve Aragon Krallığı’na yakın ol-
le Bel’in hayatına ve yaptıklarına bakalım. Sıkıcı bir tarih yazısı oku- duğu için babası III. Philippe’den sefer emri alır ve sefere çıkar. Lakin
mayacağınızın garantisini veriyorum. Hatta bence çok eğleneceğiz sefer başarısız geçer ve Philippe le Bel ve ordusu, Pireneler’de mahsur
ilerleyen satırlarda. kalır. Ayrıca III. Philippe de Fransa’da ölmüştür ve Philippe’nin bir an
önce Fransa’ya girmesi gerekiyordur. Bunun üzerine Aragonlu yetki-
Capet Hanedanı’nın bir üyesi olarak Philippe, ismini Seine ve Marne lilere “Bakın beyler benim bir an evvel Fransa’ya geçmem şart. Yoksa
Nehirlerinden alan Seine-et-Marne’deki (Paris’i de içinde barındıran krallığım elden gidecek. Şu krallık işini halledeyim sonra yeniden sa-
günümüzdeki Ile-de-France’de (Fransa Adası) bulunmaktadır.) Fonta- vaşırız.” der ve yetkililer de “Tamam o zaman sen git ama ordun bura-
inebleau Kalesi’nde Mayıs-Haziran arasındaki bir ayda 1268 yılında da kalsın. Savaşa buradan devam ederiz.” derler. Philippe içinden “Lan
doğmuştur. Babası III. Philippe, annesi Isabelle d’Aragon’dur. Çiftin bir kral olayım var ya hepinizi kazığa oturtacağım.” der sinirle. Neyse
ikinci çocuğudur. Ayrıca bu çift Philippe le Bel’e daha sonra iki kardeş ki daha sonra orduyu da bir şekilde Pireneler’den çıkartırlar.
daha verecektir.
Hayırlı Kısmet
Kader Ağlarını Örüyor Philippe le Bel, IV. Philippe olarak 1285 yılında Fransa tahtına oturur.
1270 yılının Ağustos ayında, Philippe le Bel iki yaşındayken büyük- Artık bir de kraliçeye ihtiyaç vardır. Beklenen kraliçe Navarre’den bu-
babası Haçlı Seferi’nde ölmüş ve böylece III. Philippe tahta geçmiş, lunur. Navarre, günümüzde İspanya toprakları içindedir ve Fransa-İs-
Philippe le Bel’in abisi Louis de veliaht prens olmuştur. Ayrıca III. panya sınırındadır. Kraliçenin Navarre’den gelme sebebi ise o sıralar
Philippe bir de Isabelle’nin hamile olduğu haberini almış ve hem kral bağımsız olan Navarre Krallığı’nda prens olmaması sebebiyle Navarre
olmanın sevinciyle hem de beşinci çocuğun sevinciyle epey keyfi ye- tahtına I. Joan’un oturmasıdır. Zira I. Joan evlenirse ortada Navarre
rinde bir insan olmuştur. Lakin kader bu mutluluğu kıskanmış olacak Krallığı diye bir şey kalmayacaktır. Ama Navarre Halkı da ülkeleri-
ki 1271 yılının Ocak ayında Isabelle attan düşüp ölür. Yine talihsizliğe ni sevmektedirler. Haliyle Philippe le Bel, Joan’a “Güzelim bak elbet
bakın ki, eşi taç giymiş olmasına rağmen kendisi henüz kraliçe ola- bir gün evleneceksin. Ama gel benimle evlen, ben de ülkenin bağım-
rak taç giymemiştir. Bu ölüm bir dizi ölümün de başlangıcı olacaktır. sızlığını koruyayım. Benim himayemde olur ülken. Hem de Navarre
Önce Philippe le Bel’in kardeşi Robert ölür. Öyle ölümler gerçekleşir Kraliçesi olmaya devam edersin.” der ve Joan’ı ikna eder. Ayrıca Joan
ki sanki görünmeyen bir güç, kader veya Tanrı Philippe le Bel tahta sayesinde Champagne ve Brie de kralın toprakları haline gelir. Evet,
geçsin diye elinden geleni ardına koymamaktadır. 1276 yılında Veli- adam her ne kadar kral da olsa Fransa topraklarının hepsi onun değil.
aht Prens Louis de ölür. Aslında burada biraz Louis’in ölümünden de Feodalizm, böyle bir yönetim işte. Bir de Lyon da Philippe’nin eline
bahsetmek gerekir sanırım. Yukarıdaki cümlelerde de değindiğim gibi geçince Philippe keyiften dört köşe olur. Fransa Kralı, Fransa’da daha
8 09/18